Η ευτυχία παραδοσιακά θεωρείται κάτι το απατηλό και άπιαστο. Για κάποιους η προσπάθεια και μόνο γίνουν ευτυχισμένοι είναι σαν άσκηση ματαιοπονίας. Εχει ειπωθεί πως «η ευτυχία είναι σαν πεταλούδα την οποία κυνηγάμε, αλλά πάντοτε βρίσκεται ένα βήμα μπροστά μας. Αν όμως καθήσουμε κάπου ήρεμα και χαλαρώσουμε, τότε μπορεί να έρθει να καθήσει στον ώμο μας». Υστερα από έρευνα που διήρκεσε περισσότερο από 40 χρόνια, ειδικοί στις κοινωνικές επιστήμες, την ψυχολογία και τα οικονομικά, κατάφεραν να «πιάσουν την πεταλούδα» και να ορίσουν τους τρεις βασικούς παράγοντες που αποτελούν τις «πηγές» της ευτυχίας μας.

Αυτές είναι τα γονίδια, οι αξίες και τα γεγονότα της ζωής μας. «Εάν κάποιος είναι οπλισμένος με γνώση και ακολουθεί κάποιους απλούς κανόνες μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα της ζωής του και των ανθρώπων που βρίσκονται γύρω του», εξηγούν οι ειδικοί που έκαναν τη μελέτη.

Επιστήμονες από τη Σχολή Γενικής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο άρχισαν τη μελέτη το 1972 και τα μερικά συμπεράσματα στα οποία κατέληγαν κατά περιόδους ήταν αρκετά κοντά στα τελικά. Μάλιστα, χρόνο παρά χρόνο και επί τέσσερις δεκαετίες, ένας στους τρεις Αμερικανούς δήλωνε «πολύ χαρούμενος», ενώ περίπου οι μισοί δήλωναν «αρκετά χαρούμενος». Μόνο το 15% των συμμετεχόντων στην έρευνα δήλωνε πως δεν είναι «αρκετά χαρούμενος».

Ωστόσο, οι ειδικοί δεν αρκέστηκαν μόνο στις απαντήσεις για να καταλήξουν σε συμπεράσματα, αλλά μελέτησαν ακόμη τρία βασικά στοιχεία.

Το πρώτο στοιχείο είναι τα γονίδια. Ειδικοί στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα εντόπισαν ολόιδιους διδύμους που χωρίστηκαν όταν ήταν παιδιά και μεγάλωσαν σε διαφορετικές οικογένειες. Αυτή η κατηγορία ανθρώπων είναι ιδανική για τους κοινωνικούς επιστήμονες, γιατί τους βοηθά να ξεχωρίσουν τη φύση από την ανατροφή ενός ατόμου και να διεξαγάγουν πιο άρτιες μελέτες.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν δηλαδή ότι το παζλ της ευτυχίας συνθέτει και η κληρονομικότητα, στην οποία οφείλεται το 48% των συναισθημάτων μας και είναι αυτά που κληρονομούμε από τους γονείς μας. Αρα το ήμισυ της ψυχολογικής μας κατάστασης είναι προδιαγεγραμμένο.

Το υπόλοιπο 52% εξαρτάται από την επαγγελματική και την προσωπική μας ζωή.

Το δεύτερο βασικό στοιχείο είναι τα γεγονότα που συμβαίνουν στη ζωή μας. Για παράδειγμα, το να κάνει κάποιος τη δουλειά που του αρέσει ή το να έχει σχέση με το πρόσωπο που είναι ερωτευμένος συμβάλλει πάρα πολύ στη δημιουργία θετικών συναισθημάτων. Μάλιστα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι τα γεγονότα αυτά μπορούν να προσφέρουν έως 40% στο ανθρώπινο συναίσθημα. Οπως εξηγούν οι ίδιοι, για να καταφέρουμε κάποιο από αυτά τα γεγονότα που είναι σημαντικά στη ζωή μας μπορεί να επενδύσουμε πολλά χρόνια σε κόπο, χρόνο και χρήμα, αν και το αποτέλεσμά τους συνήθως διαρκεί πολύ λιγότερο. «Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να περιμένετε ευτυχία που θα διαρκέσει για πάντα από τον παράγοντα που ονομάζεται «γεγονότα που συμβαίνουν στη ζωή μας»», εξηγούν οι ειδικοί. Μέχρι στιγμής δηλαδή το παζλ της ευτυχίας συμπληρώνεται από γονίδια κατά 48% και από επαγγελματικές και ερωτικές επιτυχίες κατά 40%. Το υπόλοιπο 12% είναι κάτι το οποίο, σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορούμε να ελέγξουμε και να διαχειριστούμε μόνοι μας.

Και αυτό διότι οφείλεται στην επιλογή μας να ακολουθήσουμε τις τέσσερις βασικές αξίες που είναι η πίστη, η οικογένεια, η κοινωνία και η εργασία. Μάλιστα, οι τρεις πρώτες είναι αδιαμφισβήτητα οι αξίες που συμβάλλουν στη χρόνια ευτυχία, όπως εξηγούν οι ειδικοί, καθώς υπάρχουν δεδομένα από εμπειρία ετών που αποδεικνύουν ότι η πίστη στην οικογένεια και στους φίλους αυξάνει σημαντικά τα επίπεδα της ευτυχίας.

Η μάχη των φύλων

Οι γυναίκες στο παρελθόν δήλωναν πιο συχνά χαρούμενες από ό,τι οι άνδρες, αν και τα νεότερα στοιχεία υποδηλώνουν ότι μπορεί η σχέση αυτή να είναι πλέον ισότιμη ή οι άνδρες να είναι πιο ευτυχισμένοι από τις γυναίκες.