Σε αύξηση των χορηγήσεων στον τομέα του πολιτισμού προχωρά η Ευρωπαϊκή Ενωση την περίοδο 2014-2020, δηλώνει η αρμόδια επίτροπος για την Εκπαίδευση, τον Πολιτισμό και τη Νεολαία Ανδρούλλα Βασιλείου, η οποία εκτιμά ότι σειρά πρωτοβουλιών της Επιτροπής, όπως οι «Θέσεις Μαθητείας», οι «Εγγυήσεις για τη Νεολαία», το «Erasmus+» και η «Δημιουργική Ευρώπη» θα συμβάλουν αποφασιστικά στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων καθώς αυτοί θα αποκτήσουν πρόσβαση σε επιχορηγήσεις για σπουδές, επαγγελματική κατάρτιση, συνεχή εκπαίδευση. Η κυρία Βασιλείου επισημαίνει ακόμη ότι στο πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» προβλέπεται και νέος μηχανισμός δανειοδότησης, ώστε να αποκτήσουν επιχειρήσεις και πολιτιστικοί οργανισμοί πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση. Και καλεί την ελληνική κυβέρνηση να προβεί αμέσως στις απαραίτητες διαδικασίες για να τεθούν σε εφαρμογή τα προγράμματα αυτά και για να αποκτήσει η εκπαίδευση ψηφιακή διάσταση. Δεν διστάζει, εξάλλου, να τονίσει ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες στην εκπαίδευση και την κατάρτιση.
Στις χώρες του Νότου, και ιδίως στην Ελλάδα, τα μέτρα λιτότητας έχουν οδηγήσει σε βαθιά ύφεση. Υπάρχει διέξοδος για την εκπαίδευση;
Η εκπαίδευση και η κατάρτιση μπορούν να προσφέρουν διέξοδο. Το ελληνικό σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες όσον αφορά την ποιότητα, την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα, ζήτημα το οποίο έχω συζητήσει με τον έλληνα υπουργό Παιδείας. Στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να εξορθολογήσει και να εκσυγχρονίσει το εκπαιδευτικό σύστημα, και παρακολουθούμε διαρκώς την εφαρμογή του. Πιστεύω ότι η Ελλάδα βρίσκεται στον σωστό δρόμο. Οι μεταρρυθμίσεις θα αυξήσουν την ποιότητα, γεγονός που συνιστά προϋπόθεση για την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Οι επενδύσεις για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να αποτελούν μέρος της στρατηγικής για την έξοδο από την τρέχουσα κρίση. Με το νέο πρόγραμμα της ΕΕ «Δημιουργική Ευρώπη», το οποίο θα εγκρίνουν τα κράτη-μέλη και το Κοινοβούλιο τις προσεχείς εβδομάδες, θα επενδυθούν 1,46 δισ. ευρώ στον πολιτιστικό και τον δημιουργικό τομέα την περίοδο 2014-2020, ποσό που έχει αυξηθεί κατά 9% σε σχέση με τη σημερινή χρηματοδότηση.
Ενας από τους γενικούς στόχους του προγράμματος είναι η αύξηση της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών τομέων πολιτισμού και δημιουργίας. Είμαι πεπεισμένη ότι η επένδυση σε αυτούς τους τομείς θα συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη της μουσικής, του κινηματογράφου, της τηλεόρασης, των τεχνών του θεάματος, της δημοσιογραφίας. Καλλιτέχνες και επαγγελματίες του πολιτιστικού τομέα αποκτούν πρόσβαση σε νέες αγορές, διεθνοποιώντας τη σταδιοδρομία τους. Περιλαμβάνει, επίσης, δυνατότητες χρηματοδότησης για νέα ταλέντα στον κινηματογράφο, τη μουσική και τη λογοτεχνία, ενώ ενισχύει παράλληλα πρωτοβουλίες του τωρινού «Πολιτισμός». Για παράδειγμα, την «Πανεπιστημιούπολη ταλέντων του Βερολίνου», όπου έχουν φιλοξενηθεί τα τελευταία χρόνια 70 έλληνες σκηνοθέτες, ηθοποιοί, σεναριογράφοι και σχεδιαστές ήχου. Νέοι έλληνες μουσικοί συμμετείχαν στο «Eυρωπαϊκό Πρόγραμμα Ανταλλαγής Ταλέντων», ενώ πάνω από 20 νέοι έλληνες συγγραφείς έχουν λάβει οικονομική στήριξη για τη μετάφραση των έργων τους σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες. Από το 2007 το πρόγραμμα «Πολιτισμός» έχει επενδύσει συνολικά 4,64 εκατ. ευρώ σε 43 προγράμματα, των οποίων ηγούνται πολιτιστικοί φορείς από την Ελλάδα.
Η «Ευρωπαϊκή συμμαχία για Θέσεις Μαθητείας» που ξεκινήσαμε μαζί με τον κ. Λάζλο Αντορ, τον αρμόδιο επίτροπο για την Απασχόληση, αποβλέπει στη βελτίωση της ποιότητας και της προσφοράς μαθητείας στην ΕΕ. Η Επιτροπή καλεί τους πιθανούς εταίρους, όπως είναι δημόσιες Αρχές, επιχειρήσεις, συνδικαλιστικές οργανώσεις, εμπορικά επιμελητήρια, φορείς επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, αντιπρόσωποι νεολαίας και υπηρεσίες απασχόλησης, να προβούν σε αύξηση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης για προγράμματα μαθητειακού τύπου. Επίσης, η πρωτοβουλία «Εγγυήσεις για τη νεολαία», η οποία είναι ανοιχτή στις περιφέρειες, όπου η ανεργία των νέων ξεπερνά το 25%, επιδιώκει να εξασφαλίσει ότι όλοι οι νέοι έως την ηλικία των 25 θα έχουν πρόσβαση σε ποιοτική προσφορά θέσεων εργασίας, συνεχή εκπαίδευση, μαθητεία ή πρακτική άσκηση μέσα σε τέσσερις μήνες από την ολοκλήρωση της επίσημης εκπαίδευσης ή από την έναρξη της ανεργίας.
Η πρωτοβουλία «Ανοιγμα της Εκπαίδευσης» προτείνει μέτρα σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο για την ενθάρρυνση νέων μεθόδων μάθησης και την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων. Ακόμα υποστηρίζει την ανάπτυξη και τη διαθεσιμότητα των ανοικτών εκπαιδευτικών πόρων. Καλώ την Ελλάδα να συμμετάσχει στη σημαντική αυτή πρωτοβουλία από κοινού με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ. Σωστά επισημαίνετε τη σημασία των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών στον εκπαιδευτικό τομέα της Ελλάδας, ιδίως σε επίπεδο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Τόσο οι μεταρρυθμίσεις του Νέου Σχολείου όσο και το Νέο Λύκειο περιέχουν μια ψηφιακή διάσταση-κλειδί, η οποία είναι απαραίτητη για την πρόσβαση στους ανοιχτούς εκπαιδευτικούς πόρους και την ηλεκτρονική μάθηση.
Η στρατηγική «Ευρώπη 2020» περιλαμβάνει δύο στόχους στον τομέα της εκπαίδευσης, ο αριθμός των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο να μην υπερβαίνει το 10% κατά μέσο όρο σε όλη την ΕΕ και τουλάχιστον το 40% των νέων να διαθέτει πτυχίο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης έως το 2020. Αυτό θα το επιτύχουμε με την προώθηση μεταρρυθμίσεων στα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα, ώστε να βελτιώσουν τη συνολική τους απόδοση. Επίσης, η πρωτοβουλία μας «Εκπαίδευση και Κατάρτιση 2020» αποσκοπεί στην προώθηση στενότερης συνεργασίας των κρατών-μελών, σε πτυχές, όπως η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου ή η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Τέλος, προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε τα προγράμματά μας και τα διαρθρωτικά ταμεία για να αυξήσουμε τον αριθμό των φοιτητών και όσων σπουδάζουν ή παρακολουθούν προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης στο εξωτερικό.
Η νέα έρευνα του ΟΟΣΑ για τις δεξιότητες των ενηλίκων δείχνει ότι η μακροχρόνια οικονομική ανάπτυξη συνδέεται στενά με την εκπαίδευση και τις δεξιότητες του πληθυσμού. Οι δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση και την κατάρτιση φτάνουν επί του παρόντος έως και το 5% του ΑΕΠ της ΕΕ. Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι περίπου 4%. Ωστόσο, οι έρευνες δείχνουν ότι το σημαντικότερο στοιχείο είναι η αποτελεσματικότητα των δαπανών. Το κλειδί της επιτυχίας είναι οι επενδύσεις στον εκσυγχρονισμό, στην κατάρτιση και στην ποιότητα.
Εχετε προβεί σε ειδικές ενέργειες μέριμνας μέσω των «Erasmus+» και «Δημιουργική Ευρώπη» για να βοηθήσετε τις χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπου η ανεργία των νέων είναι υψηλή;
Χάρη στο πρόγραμμα «Erasmus+», περισσότερα από 4 εκατομμύρια άτομα, στην πλειονότητά τους κάτω των 25 ετών, θα λάβουν επιχορήγηση από την ΕΕ για σπουδές, κατάρτιση ή εθελοντική εργασία στο εξωτερικό, ενισχύοντας τις πιθανότητες απασχόλησης. Ο πολιτισμός και ο τομέας της δημιουργίας στην Ευρώπη αποτελούν ήδη σημαντική κινητήρια δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση. Περισσότερα από 8 εκατομμύρια άτομα στην ΕΕ απασχολούνται στους τομείς αυτούς, ενώ με σχεδόν ένα εκατομμύριο επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν περίπου το 4,5% του συνόλου της ευρωπαϊκής επιχειρηματικής οικονομίας. Κατά τα τελευταία έτη, η απασχόληση στους τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας αναπτύχθηκε ταχύτερα από ό,τι σε άλλους κλάδους με ρυθμό 3,5% ετησίως έναντι αύξησης 1% στην απασχόληση συνολικά. Ακόμη και σήμερα, εν μέσω κρίσης, δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας σε αυτόν τον τομέα.
