Η ενεργειακή και διπλωματική συμφωνία που θα αλλάξει τον χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου ίσως προχωρά γρηγορότερα από ό,τι νομίζουν οι περισσότεροι. Αυτό είναι το συμπέρασμα της εφημερίδας «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» όσον αφορά την επαναπροσέγγιση Τουρκίας – Ισραήλ, μόλις λίγες εβδομάδες αφότου, με στόχο να ξεπαγώσει τους διπλωματικούς δεσμούς, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου ζήτησε συγγνώμη από τον τούρκο ομόλογό του Ταγίπ Ερντογάν για την επίθεση το 2010 ισραηλινών κομάντο στο πλοίο «Μαβί Μαρμαρά» που προσπαθούσε να σπάσει το εμπάργκο στη Γάζα, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους εννέα Τούρκοι. Η διαδικασία ήταν ακόμα αρκετά ασταθής όταν το περασμένο Σαββατοκύριακο ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι πήγε στην Κωνσταντινούπολη ασκώντας πίεση και στις δύο πλευρές να αποκαταστήσουν πλήρως τις σχέσεις τους και να ανταλλάξουν πρεσβευτές.

Ο δρόμος μπροστά δεν θα είναι εύκολος και υπάρχουν πολλά εμπόδια: πρέπει να συμφωνηθεί αποζημίωση για τα θύματα, χρειάζεται να δούμε πώς θα εξελιχθούν οι αγωγές που έχουν γίνει στα τουρκικά δικαστήρια εναντίον ισραηλινών αξιωματικών που βρίσκονται σε αποστρατεία (προς το παρόν συνεχίζονται) και η Αγκυρα θα πρέπει να δηλώσει την ικανοποίησή της για την άρση των περιορισμών εισόδου καταναλωτικών αγαθών στη Γάζα. Γίνεται όμως όλο και πιο εμφανές ότι οι δύο κυβερνήσεις ενδιαφέρονται ενεργά για να επιτύχουν την επαναπροσέγγιση με μια συμφωνία που θα αφορά σε μεγάλο βαθμό το ισραηλινό φυσικό αέριο.

Ενα από τα πιο πρόσφατα σημάδια των εξελίξεων αυτών ήταν η εμφάνιση του Μάικλ Λότερμ, ειδικού απεσταλμένου για τα ενεργειακά του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών, σε διάσκεψη για το πετρέλαιο και το αέριο, η οποία πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα που πέρασε στην Αγκυρα.

Στη σύντομη ομιλία του και τα λακωνικά σχόλιά του, το μήνυμα ήταν σαφέστατο: η πόρτα του Ισραήλ είναι ανοιχτή σε μια τέτοια συμφωνία. Τόνισε τους «μακροχρόνιους ιστορικούς δεσμούς και τα ισχυρά αμοιβαία συμφέροντα» Ισραήλ και Τουρκίας, απέρριψε την ιδέα ότι η πολιτική ένταση μπορεί να οδηγήσει την Αγκυρα να κλείσει τον αγωγό μεταξύ των δύο χωρών και παρατήρησε ότι ένας αγωγός προς την Τουρκία θα ήταν «χαμηλού κόστους όταν τον συγκρίνεις με άλλες επιλογές» προκειμένου να εξαχθεί το αέριο σε πιο μακρινούς προορισμούς. «Γι’ αυτόν τον λόγο συζητάμε», είπε.

Ο Λότερμ πρόσθεσε ότι η περιοχή μπορεί να πάρει μαθήματα από τις εταιρείες οι οποίες «όταν δουν κάποια καλή επιχειρηματική ευκαιρία την αρπάζουν» και ζήτησε ρητά από το Ισραήλ να αγκαλιάσει ένα «εξαγωγικό μείγμα», αφού, όπως τόνισε, η χώρα του έχει αρκετό αέριο για να προμηθεύσει περισσότερες από μία ξένες αγορές.

Αυτό σημαίνει ότι το Ισραήλ θα προτιμούσε να μοιράσει τη διαφορά –για παράδειγμα, να έχει έναν αγωγό στην Τουρκία και έναν κοινό τερματικό σταθμό υγροποίησης φυσικού αερίου με την Κύπρο (ένα σχέδιο αξίας 10 δισ. δολαρίων που οι Κύπριοι θα πιεστούν να χρηματοδοτήσουν μόνοι τους) ώστε να προμηθεύουν τις αγορές της Ανατολικής Ασίας και άλλες. Η απόφαση-κλειδί θα ληφθεί από τις εταιρείες που εκμεταλλεύονται τα ισραηλινά ενεργειακά οικόπεδα –την αμερικανική Noble Energy και τον ισραηλινό όμιλο Delek.

Πολλαπλά οφέλη

Οι τούρκοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι δεν μπορούν να κρύψουν τον ενθουσιασμό τους για το ισραηλινό αέριο, το οποίο θα περιορίσει την εξάρτηση από προμηθευτές όπως η Ρωσία, το Ιράν και το Αζερμπαϊτζάν, την ώρα που μια ευρύτερη συνεργασία με το Ισραήλ βελτιώνει τις σχέσεις με τις ΗΠΑ και διευκολύνει τη συνεργασία για ανταλλαγή πληροφοριών που αφορούν τις εξελίξεις στη Συρία.

Τελευταία Νέα