Τότε και μόνον τότε κάποιοι ειδικοί που ασχολούνταν βαθύτερα με την επιστήμη του ποδοσφαίρου, κατάλαβαν την επίδραση που είχε ο φόβος – ακόμα και σε παίκτες που λίγες ομάδες μπορούν να πληρώσουν για να αποκτήσουν: Οταν ο φωτεινός πίνακας ανέγραφε 2-0 και αργότερα το 2 γινόταν 3 για να φθάσει ή να ξεπεράσει το 4, ο φόβος είχε επιδράσει στο μυαλό των αντιπάλων.

Απέναντι στους 11 παίκτες που δρουν ως «ποδοσφαιρικός εγκέφαλος», την Μπαρτσελόνα, ποδοσφαιριστές με ισχυρό μυαλό και υψηλό κίνητρο μαχητικότητας, συμβαίνει να καταρρέουν ψυχολογικά.

Όταν η μπάλα δεν βρίσκεται στην κατοχή τους για σημαντικές χρονικές περιόδους, όταν ο έλεγχος της μπάλας χάνεται αμέσως μόλις ανακτηθεί, όταν δεν μπορεί να εφαρμοστεί κανένα σχέδιο ή τακτική απέναντι στον «εγκέφαλο», ακόμη κι αν νωρίτερα στην προπόνηση απέδωσε θεωρητικά και πρακτικά, οι έμψυχες μονάδες της αντίπαλης ομάδας χάνουν την ανταγωνιστικότητα τους.

Τα αίτια του φόβου, είναι βαθύτερα από την διάγνωση που είχε κάνει ο σερ Άλεξ Φέργκιουσον, ότι «όσο καιρό παρατάσσονται στον αγωνιστικό χώρο ο Μέσι, ο Τσάβι και ο Ινιέστα, η ιστορία θα επαναλαμβάνεται».

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει δισεκατομμύρια νευρώνες και συνάψεις και επιτελεί λειτουργίες ακόμη και όταν κάποια κέντρα του, επιφορτισμένα με συγκεκριμένες δραστηριότητες αδρανοποιηθούν.

Ο «εγκέφαλος» της Μπαρτσελόνα, με 11 στελέχη, δεν αποδίδει βάσει αθροίσματος των εγκεφαλικών νευρώνων, αλλά είναι σε θέση να επιδεικνύει και να αναπροσαρμόζει πληθώρα τακτικών, να αντιλαμβάνεται την εξέλιξη του παιχνιδιού και κυρίως να δημιουργεί τις συνθήκες εκείνες ώστε κάθε εναλλαγή τεχνικής που θα επιχειρηθεί να καρποφορήσει.

«Νοήμων» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ο τρόπος που παίζει η Μπαρτσελόνα. Οι γονιδιακές προδιαγραφές των 11, από μόνες τους δεν αρκούν. Το πλέγμα δυνάμεων που τις συναρμόζει για να επιδείξουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, είναι το μυστικό. Οχι μόνο κάποιες εκφάνσεις, όπως το passing game.

Η Μπαρτσελόνα, εκμεταλλευόμενη την τεχνική της κατάρτιση επιδεικνύει ολοκληρωμένη ικανότητα κατοχής της μπάλας όταν οι παίκτες τρέχουν. Επιδεικνύει άρτια κατοχή της μπάλας όταν δέχεται πίεση από τον αντίπαλο.

Αποκρούει επιθέσεις και καταστάσεις έντονης πίεσης με την μπάλα κολλημένη στο πόδι, δημιουργώντας προϋποθέσεις ανάσχεσης της ορμής του αντιπάλου και κατ’ επέκταση την διάρρηξη της συνεκτικότητας των επιτιθέμενων.

Ο «εγκέφαλος», λειτουργεί με πρωταρχικό γνώμονα να διαφυλάξει την μπάλα. Δεν ενδιαφέρεται ποιος παίκτης τείνει να υπερκαλύψει κάποιο από τα στελέχη του, να το εξουδετερώσει. Οι υπόλοιποι επιφορτίζονται να προστατεύσουν την μπάλα. Αποτελεσματική τεχνική στο πεδίο της μάχης από αρχαιοτάτων χρόνων.

Το 80% των παικτών της Μπαρτσελόνα, μπορούν να κινηθούν ευέλικτα σε περιορισμένο χώρο, να ντριπλάρουν, ή να κερδίσουν ελεύθερο χώρο για να θωρακίσουν την κατοχή της μπάλας.

Η ασπίδα γύρω από την μπάλα είναι δουλειά όλων, και η ενέργεια που καταβάλλεται κατανέμεται ισομερώς. Ασκοπες κινήσεις δεν γίνονται. Διατηρώντας τον έλεγχο της μπάλας, ο «εγκέφαλος» διαβιβάζει άμεσα τα καθήκοντα: Ποιοι θα στήσουν το σκηνικό της επίθεσης, ποιοι θα τρέξουν για το γκολ, ποιοι θα δράσουν υποστηρικτικά, ποιοι θα καλύψουν την υποχώρηση.

Οι παίκτες αλλάζουν την μπάλα σε απόσταση 10-15 μέτρων. Το passing game της Μπαρτσελόνα: Πολύ μεγαλύτερη η σημασία του απ’ ό,τι δείχνει φαινομενικά. Κοφτές, ακριβείς μπαλιές εναλλάσσονται σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο από πόδι σε πόδι.

Η μπάλα, καθίσταται δύσκολο να υποκλαπεί. Η διάταξη των αντιπάλων ανοίγει, το χρονικό περιθώριο για οργανωμένη επίθεση αυξάνεται, και τότε ο «εγκέφαλος» βρίσκει ανοιχτούς δρόμους.

Οχι όμως ακόμα. Περιμένει την κατάλληλη στιγμή. Ο «εγκέφαλος» καθυστερεί, μικραίνει την απόσταση ανταλλαγής μπαλιών. Μπορεί αυτή να φθάσει στα δύο μέτρα. Στήνει παγίδα, παρασύροντας δύο ή τρεις αντιπάλους στο κυνήγι της μπάλας. Τη στιγμή εκείνη τους εξουδετερώνει εγκαταλείποντας αμέσως τακτική, μετατοπίζοντας το κέντρο δράσης στην αντίπαλη εστία, που έχει μείνει υπνωτισμένη.

Τα αισθητήρια όργανα του εγκεφάλου, έχουν συνεχή αντίληψη όλου του γηπέδου. Η ομάδα υποδεικνύει ή περιχαρακώνει το χώρο δράσης των αντιπάλων και δημιουργεί τις συνθήκες ανάκτησης της κατοχής της μπάλας, μόλις την χάσει. Σε περιορισμένο χώρο, ο αντίπαλος δυσκολεύεται συνήθως να ξεδιπλώσει τις αρετές του.

Η Μπαρτσελόνα, τα τελευταία χρόνια, αρκείται στο μυαλό της για να παίζει. Ο «εγκέφαλος» είναι αστείρευτη πηγή τεχνικών που αναπροσαρμόζει. Δεν θα μπορούσε να παίξει ένα σύστημα από το πρώτο σφύριγμα μέχρι το τελευταίο. Σκέφτεται κάθε δευτερόλεπτο που περνάει. Γι αυτό προκαλεί ακόμα τον φόβο.