Ο «Τρελαντώνης», το βιβλίο για το ατίθασο παιδί που ως αιώνιος συλλέκτης «είχε πάντα γεμάτες τις τσέπες του από τόσους θησαυρούς», έγινε 80 ετών. Οι σκανταλιές του Αντώνη Μπενάκη, όπως τις περιέγραψε στο ομώνυμο μυθιστόρημα η Πηνελόπη Δέλτα, πήραν τον δρόμο για τη σκηνή του θεάτρου Ακροπόλ για να αναπολήσουν την αθωότητα περασμένων εποχών και να μιλήσουν για την οικογένεια και την πατρίδα σε καιρούς κρίσης.

Η προσωπικότητα του εθνικού ευεργέτη και ιδρυτή του Μουσείου Μπενάκη χτίστηκε στη συνείδηση κυρίως των αναγνωστών γύρω από τον μύθο του «Τρελαντώνη» –συμβόλου ανυπότακτης φαντασίας και σκανταλιάς.

Η αδελφή του, Πηνελόπη Δέλτα, απαθανάτισε στις σελίδες της την καθημερινότητα της οικογένειας Μπενάκη στην Αλεξάνδρεια. Ετσι, και το σκηνικό ανέβασμα του μυθιστορήματος μοιάζει με αναπόληση μιας χαμένης εποχής. Οταν το λουκούμι ήταν «έπαθλο» των φρόνιμων παιδιών και η Κηφισιά ήταν «εξοχή».

«Ο Τρελαντώνης είναι ένα παιδί που περνά από την πρώτη παιδική ηλικία σε μια πιο ώριμη. Περνά δηλαδή μια κρίση μέσα από σκανταλιές που μοιάζουν με μικρούς άθλους ώστε να μάθει κάτι παραπάνω για τη ζωή», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο Στρατής Πασχάλης, ο οποίος διασκεύασε το έργο με προσοχή «να μην αλλοιωθεί το αρχικό κείμενο», σε μια παράσταση για μικρούς αλλά και μεγάλους.

Η μουσική ερμηνεύεται ζωντανά επί σκηνής, στο σκηνικό του Γιάννη Μετζικώφ, ενώ δώδεκα ηθοποιοί και χορευτές ενσαρκώνουν τους ήρωες του βιβλίου. Είναι μία ακόμη θεατρική διασκευή, στο πλαίσιο μιας τάσης, κυρίως των τελευταίων δύο ετών, που θέλει –αντί για θεατρικά έργα –όλο και περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα στο σανίδι.

Ο Αντώνης της Πηνελόπης Δέλτα «ήταν πολύ άτακτος και κάθε λίγο έβρισκε τον μπελά του. Η σκανταλιά μοιάζει με εσωτερική ανάγκη που τον βοηθάει να ωριμάσει και να βρει τον εαυτό του», λέει ο Στρατής Πασχάλης που μαζί με τη Σοφία Σπυράτου στη σκηνοθεσία δούλεψαν πάνω από τις σελίδες του βιβλίου. Συνδέοντας με αυτό και στοιχεία που αναφέρει η Πηνελόπη Δέλτα στις «Πρώτες ενθυμήσεις» της.

Mπορεί ως παιδί ο Αντώνης Μπενάκης να ήταν άτακτος. Ως παππούς όμως ήταν απόμακρος και δεν ασχολιόταν ιδιαιτέρως με τα εγγόνια του, παρά μόνο αν εκείνα έδειχναν ενδιαφέρον για το μεγάλο του πάθος, το Μουσείο του. «Μια φορά είχε χαρίσει στη γιαγιά (σ.σ.: την Ελένη Κωνσταντινίδη) ένα σετ κοσμημάτων, το οποίο πήρε πίσω για να το προσθέσει στις συλλογές τού Μουσείου, επειδή ήταν παλιό, γεγονός που δεν ευχαρίστησε τη γιαγιά μου», θυμάται η εγγονή του Αντώνη Μπενάκη και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου, Αιμιλία Γερουλάνου.

«Μου είχε αφιερώσει ένα αντίτυπο όπου μου έγραφε «στο χρυσό μου εγγονάκι». Ποτέ εμείς ως παιδιά όμως δεν σκεφτήκαμε να δικαιολογήσουμε τις αταξίες μας λέγοντας «μα, και ο παππούς έκανε τόσες στον Τρελαντώνη»», προσθέτει με χιούμορ η κ. Γερουλάνου.

Μία ακόμη δυνατή ανάμνηση που έχει κρατήσει από τον παππού της: «Κάθε φορά που επιστρέφαμε από το Μουσείο στο σπίτι περιμέναμε το τραμ και εκείνος έσκυβε και απομάκρυνε τα πετραδάκια από τις ράγες ώστε να μη γίνει κάποιο ατύχημα. Είναι ενδεικτικό τού πόσο ενδιαφερόταν για το σύνολο. Ωστόσο, ως παιδί, αισθανόμουν άσχημα που τον έβλεπα μέσα στον κόσμο να καθαρίζει τις ράγες».