Το γεγονός ότι σφίγγουν ή μάλλον έχουν σφίξει τα πράγματα δεν θα το καταλάβεις από τους ανθρώπους που ψάχνουν στα σκουπίδια για κάτι φαγώσιμο ή χρειαζούμενο, και έχουν δραματικά πολλαπλασιαστεί. Γιατί θα σου αντιτείνει ο ακόμη εύπορος και κακοπροαίρετος πως είναι τίγκα το μαγαζί όπου δουλεύουν η Μαρινέλλα με τη Θεοδωρίδου. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρχει μια αλήθεια που δεν έχει σχέση με τις τραγουδίστριες ή με το νέο αυτό «είδος» της ζητιανιάς. Μια αλήθεια που αγαπάει να κρύβεται, αν και οφθαλμοφανέστατη, σε περιόδους μη καχεξίας, ας πούμε άνεσης – όχι για όλους βέβαια. Eνα νέο είδος «απαγόρευσης» έχει κάνει την εμφάνισή του στις εισόδους πολλών πολυκατοικιών που λέει ότι «απαγορεύεται η ρίψις διαφημιστικών φυλλαδίων» και έχει αντικαταστήσει το παλαιό «απαγορεύεται η είσοδος στους διανομείς διαφημιστικών φυλλαδίων». Και το δεύτερο βέβαια, όσο και να είναι αποκρουστικό, να το καταλάβεις. Το πρώτο όμως; Ποιον ζημιώνει η «ρίψις» κάτω από την πόρτα της εισόδου των διαφημιστικών φυλλαδίων; Είναι κοινό μυστικό ότι ζήτημα αν ένα πέντε τοις εκατό ρίχνει μια ματιά στα διαφημιστικά αυτά φυλλάδια πριν ο θυρωρός – όπου υπάρχει – ή κάποιος ένοικος τα ξαποστείλει στον κάδο των αχρήστων. Αδυνατείς να φανταστείς πως τη σχετική πινακίδα την έχουν αναρτήσει άνθρωποι που πάσχουν από λουμπάγκο ή προβλήματα της μέσης και τους είναι επώδυνο το σκύψιμο προκειμένου να μαζέψουν το προορισμένο να εξαφανιστεί υλικό.

Η εξήγηση είναι πάρα πολύ απλή: για τον μικροαστό – όπως είναι οι περισσότεροι ένοικοι των πολυκατοικιών, ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές – είναι ο μόνος χώρος που του απέμεινε για να μπορεί να επιδειχθεί πως έχει ακόμη κάποια εξουσία – και μάλιστα εξουσία απαγορευτική. Προκειμένου να ασκήσει το απαγορευτικό του βέτο, του γίνεται αδιάφορο αν ένας άνθρωπος χάνει με τον τρόπο αυτό το μεροκάματό του. Και ποιο μεροκάματο; Ούτε καν ψίχουλα, όπως ξέρουμε όλοι μας.

Μπαίνεις στον πειρασμό να προκαλέσεις όλους αυτούς τους δίκην δικαστών ορθωμένους μικροαστούς και να τους ρωτήσεις αν θα ήταν σε θέση να αναφέρουν ένα – μόνο ένα! – περιστατικό που να δείχνει ότι κάποιος ενοχλήθηκε ή και κινδύνευσε ακόμη από τους ανθρώπους που ρίχνουν τα διαφημιστικά φυλλάδια κάτω από τις πόρτες. Προσωπικά όσους έχω συναντήσει μέσα στην είσοδο της πολυκατοικίας, γιατί η πόρτα ήταν ανοιχτή, τους ένιωσα έντρομους και έτοιμους να ζητήσουν συγγνώμη γι’ αυτή τους την «παρανομία». Εκατό άνθρωποι με το όνομα Λουκάς Παπαδήμος δεν πρόκειται να μας σώσουν, αν η ελληνική κοινωνία δεν πάψει να σκέφτεται και να ενεργεί – χωρίς λόγο – απαγορευτικά και εκδικητικά.

Εκδικητικά οι πρώην υπουργοί του για τον Γιώργο Παπανδρέου, εκδικητικά οι ιδιοκτήτες για τους ενοικιαστές, οι ενοικιαστές για τους ιδιοκτήτες, οι οδηγοί των ταξί για τους επιβάτες και οι επιβάτες για τους οδηγούς των ταξί και πάει λέγοντας. Η απαγόρευση και η εκδικητικότητα γίνονται με τον τρόπο αυτό συνώνυμες και αλληλοσυμπληρούμενες ως έννοιες. Δεν έχει παρά να θυμηθεί κανείς την περίοδο της χούντας, όταν οι έννοιες αυτές είχαν ως μέγιστη συνέπειά τους τον χαφιεδισμό. Μια χούντα δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να νομιμοποιεί τον χαφιεδισμό ως μέσο επιβίωσης. Καταγγέλλεις στα κρυφά τους άλλους προκειμένου να γίνεσαι αρεστός και όχι μόνο να μην κινδυνεύεις αλλά ποικιλοτρόπως να βολεύεσαι.

Σε εποχές δημοκρατίας, όπως θέλουμε να φανταζόμαστε ότι είναι αυτή που ζούμε, έχουμε αναθερμάνει τον χαφιεδισμό με το να απαγορεύουμε ακόμα και με ένα ψίχουλο δύναμης που διαθέτουμε, προκειμένου να είμαστε σύμφωνοι με ένα κράτος οι απαγορεύσεις του οποίου, έστω και αν εμφανίζονται μεταμφιεσμένες, κοντεύουν να μας τρελάνουν όλους μας. Κι εμείς με τη σειρά μας να εξοντώσουμε τους διανομείς των διαφημιστικών φυλλαδίων.

Κατά τα άλλα, καλή χρονιά!