Αναζήτηση
Επειτααπό αλλεπάλληλες ιδέες που έχουν πέσει στο τραπέζι, κυρίως µετά τηνπερίφηµη«µυστική» συνάντηση τουΛουξεµβούργου, για το µέλλον του ελληνικού δηµόσιου χρέους, το µόνοβέβαιο είναι ότι τα επόµενα χρόνια η Ελλάδα θα πρέπει να εφαρµόσει ένα σκληρό πρόγραµµα δηµοσιονοµικής προσαρµογής, µεταρρυθµίσεων και ιδιωτικοποιήσεων.
ΚΟΠΗΚΕ… ΜΑΧΑΙΡΙ. Η αναδιάρθρωση οποιασδήποτε µορφής – είτεµε κούρεµα (hair-cut) είτε µε επιµήκυνση τουχρόνου αποπληρωµής – φαίνεται να µπαίνει στο ράφι µέχρι το 2013– σίγουρα πάντως µέχρι τη λήξη της θητείας του κ. Τρισέ τον Σεπτέµβριο 2011. Η κουβέντα κόπηκε µαχαίρι µε τρόπο δραµατικό και πρωτοφανή στα χρονικά της Ενωσης – µε την ανοιχτή σύγκρουση τηςΕυρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας µε τον πρόεδρο του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και εµµέσως µε όσους υποστήριζαν την ιδέα του για την επιµήκυνση, µεταξύ των οποίων και η Γερµανία. Η Τράπεζα απείλησε δηµόσια πωςεάν υιοθετηθεί µια τέτοια πρόταση, η ίδια θα σταµατήσει και να αγοράζει ελληνικά οµόλογα και να τα δέχεται ως εγγύηση – κάτι που θα οδηγούσε φυσικά σε κατάρρευση και το ελληνικό τραπεζικό σύστηµα και την ελληνική οικονοµία και θαµεταδιδόταν σαν ιός σε ουκ ολίγες χώρες, µη εξαιρουµένης της Ισπανίας.
Ετσι βέβαια δηµιουργείται εµµέσως καιένα ζήτηµα µε την πρόσθετη βοήθεια προς την Ελλάδα για ταέτη 2012και 2013, ύψους περίπου 60 δισ.
Αυτή η πρόσθετη βοήθεια είναι κατ’ αρχήν απαραίτητη για την εκταµίευση της δόσης του Ιουνίου, καθώς είναι όροςτου ∆ΝΤ,για να εκταµιεύσει λεφτά µιας δόσης για κάποια χώρα,να µπορεί η χώρα αυτή να εξυπηρετήσει τις δανειακές της υποχρεώσεις το επόµενο 12µηνο. Κάτι που δεν µπορεί να κάνει η Ελλάδα µόνη αφού δεν έχει τη δυνατότητα να βγειστις αγορές το 2012 και χρειάζεται πρόσθετη οικονοµική στήριξη.
Η Ανγκελα Μέρκελ όµως θα δυσκολευθεί εξαιρετικά να περάσει πρόσθετη βοήθεια για την Ελλάδα από το Κοινοβούλιό της χωρίς το «καρότο» της επιµήκυνσης, που θα έπειθε τους απρόθυµους ότι και ο ιδιωτικός τοµέας θα υποστεί κόστος κι όχι µόνο οι φορολογούµενοι.
ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΠΙΣΩ. Τούτων δοθέντων, το µόνο που αποµένει είναι τα περίφηµα «αποτελέσµατα, αποτελέσµατα, αποτελέσµατα» του ελληνικού προγράµµατος, τα οποία ζήτησε και η κ. Λαγκάρντ. Κάτι εξαιρετικά δύσκολο για την ελληνική κυβέρνηση, που ήδη βρίσκεται πίσω όσον αφορά τους στόχους – και άρα πρέπει να αρχίσει τις ορθοπεταλιές –, ενώπρέπει να πάρει παράλληλα πρόσθετα πειστικά µέτρα. Κι όλα αυτά σε ένα περιβάλλον «κόπωσης», κατά την έκφραση του κ. Ρεν, που εύκολα µπορείνα εξελιχθεί σε αντίδραση, όπως είναι και η ανησυχία των Βρυξελλών.
Μπαίνει στο ράφι οποιαδήποτε συζήτηση για επιµήκυνση ή αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους
Οι νεολογισµοί κρύβουν το ταµπού της χρεοκοπίας
Αναδιάρθρωση «soft» ή «hard». Εσκεµµένη ή επιβεβληµένη. Νέα ρύθµιση του χρόνου αποπληρωµής, επιµήκυνση µέσω ενός αµφιλεγόµενου «reprofiling», µείωση των τοκοµεριδίων ή κανονικό «haircut» µε µείωση του κεφαλαίου. Rescheduling, trigger, credit event. Οι όροιαυτοί ακούγονται όλο και πιο συχνά στις συζητήσεις για την οικονοµική κρίση στη χώρα µας. Κάποιοι από αυτούς είναι παλαιάς κοπής. Αλλοι είναι άχαροι νεολογισµοί. Και, όπως σηµειώνει η εφηµερίδα «Il Sole 24 Ore», ο στόχος είναι ένας: να καλυφθεί το ταµπού της χρεοκοπίας. Σύµφωνα µε ανάλυση της ιταλικής εφηµερίδας, µια ήπια αναποτελεσµατική αναδιάρθρωση θα ήταν ανώφελη αφού θα έπρεπε να ακολουθήσει και η σκληρή εκδοχή.
Τι σηµαίνει όµως «ήπια»; Μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους όσο το δυνατόν λιγότερο ανώδυνη για την αγορά θα µετέφερε το µεγαλύτερο φορτίο στην Ε.Ε., το ∆ΝΤ και τους µηχανισµούς στήριξης. Αν µετά τα 110 δισ. δοθούν άλλα 30, 40 ή 50 δισ. στην Ελλάδα, εξασφαλίζεται η εξόφληση των οµολόγων που λήγουν το 2012 (24 δισ.) και ώς τα µέσα του 2013. Τα νέα χρέη θα έληγαν έπειτα από αρκετά χρόνια, 10, 20 ή και περισσότερα. Ετσι, όµως, το πρόβληµα, η φύση του οποίου είναι δοµική, απλώς µετατίθεται για το µέλλον. Η Credit Suisse υπολογίζει τους τίτλους του ελληνικού ∆ηµοσίου που λήγουν την επόµενη πενταετία σε 138 δισ. δολάρια. Εάν δεν επαρκέσουν τα µέτρα της Ε.Ε. και του ∆ΝΤ, το βάρος της σωτηρίας της Αθήνας θα πέσει αναπόφευκτα και στους ώµους των ιδιωτών. Και σε αυτή την περίπτωση η πρώτη επιλογή είναι η πιο ανώδυνη: συµφωνία για επιµήκυνση της αποπληρωµής µε θεσµικούς επενδυτές, αποταµιευτές και τράπεζες. Αυτό είναι το λεγόµενο «reprofiling». Ωστόσο, δεν είναι σαφές για τι επιµήκυνση µιλάµε. Πέντε χρόνια θα ήταν αρκετά; Στις αγορές κυκλοφορούν φήµες για 50 χρόνια. Αλλες λύσεις ήπιου χαρακτήρα παρουσιάζουν ανάλογα προβλήµατα. Η δραστική λύση θα ήταν ένα κλασικό κούρεµα. Με τον κίνδυνο της µετάδοσης, όµως, να ανεβαίνει στα ύψη για την Πορτογαλία και την Ιρλανδία.
Ηπια αναδιάρθρωση
Πρόκειται για επαναδιαπραγµάτευση του χρέους µεταξύ των δύο πλευρών, στην οποία περιλαµβάνεται η επιµήκυνση του χρόνου αποπληρωµής των δόσεων. Αυτή η λύση θα βοηθούσε την Ελλάδα καθώς θα της επέτρεπε να µείνει εκτός αγορών για µερικά χρόνια αποφεύγοντας το βάρος διψήφιων αριθµών στα επιτόκια. Η ήπια αναδιάρθρωση προβλέπει σε ορισµένες περιπτώσεις και µείωση των πληρωµένων τοκοµεριδίων στους επενδυτές. Σε αυτές τις περιπτώσεις όµως είναι λιγότερο «ήπια». Αποκλείει αντίθετα την πιο επώδυνη λύση για τους κατόχους των οµολόγων: το λεγόµενο «κούρεµα», δηλαδή τη µείωση της ονοµαστικής τους αξίας.
