Ευτύχηµα ή δυστύχηµα είναι τελικά για την Ελλάδα το Μνηµόνιο; Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Θόδωρος Πάγκαλος υποστήριξε και τις δύο εκδοχές τις τελευταίες µέρες – και τείνω να συµφωνήσω. Το Μνηµόνιο είναι και τα δύο.

∆υστύχηµα, διότι επιχειρεί να διορθώσει µε βίαιο τρόποόσα στραβάέγιναν τις τελευταίες τρεις – τουλάχιστον – δεκαετίες στην Ελλάδα κι άρα φέρνει πρωτοφανείς θυσίες και τασκληρότερα οικονοµικά µέτρα από τη µεταπολίτευση. Ευτύχηµα, διότι εάν επιζήσουµε από τη φοροκαταιγίδα και καταφέρει η χώρα να σταθεί καιπάλι στα πόδια της, τότε θα έχουµε τηδυνατότητανα κάνουµεάλµατα υγιούςανάπτυξης χωρίς τα βαρίδια του πελώριου κρατικού µηχανισµού και των αναχρονιστικώνδοµών τηςοικονοµίας µας.

Πληρώνουµε τη νύφη

Προς το παρόν πάντως, όλα αυτά τα ωραία λόγια «για την κρίση που κρύβει µια ευκαιρία»και για «τοτούνελτης ύφεσης πουθα µας οδηγήσει στηλεωφόρο της ανάπτυξης» ηχούν παράφωνα στα αυτιά τωνεκατοντάδων χιλιάδων µισθωτών και συνταξιούχων Ελλήνων, που όλα αυτά τα χρόνια πλήρωναν κανονικά τους φόρους τους και έσερναν το κάρο της λιτότητας για το καλότης πατρίδας και καλούνται και πάλι – οι ίδιοι – να σφίξουν το ζωνάρι για την υλοποίηση τωνεντολών του Μνηµονίου. Γιατί µπορεί η κυβέρνηση να µιλάει για εκστρατεία πάταξηςτης φοροδιαφυγής, αλλά καιπάλι τη νύφη την πληρώνουν κυρίως όσοι τόσα χρόνια ήσαν συνεπείς φορολογούµενοι. Με την περαίωση, µε τον γιατρόκαι τον υδραυλικό πουεξακολουθούν να µην κόβουν αποδείξεις, και µε τις νέες αυξήσεις του ΦΠΑ ακόµη καιστα προϊόντα πρώτης ανάγκης που για µία ακόµη φορά θα «χτυπήσουν» τους µικροµεσαίους.

Αντίδοτα στις αγορές

Η µόνη παρηγοριά µέσα στο ζοφερό αυτό τοπίο είναι ότι δεν είµαστε µόνοι. Ο «Κέλτικος Τίγρης» που – αντίθετα από εµάς – τα έκανε όλα σωστά τόσα χρόνια, ακολουθώντας κατά γράµµα το µοντέλο της ανάπτυξης που προβάλλει η ∆ύση, αναγκάζεταικι αυτόςνα πιειτο πικρό ποτήρι του Μνηµονίου ενώ ακολουθούν από κοντά οι Πορτογάλοι κι ίσως και οι Ισπανοί. Οταν ακόµηκαι το παράδειγµα προςµίµηση στην Ευρώπη– το περίφηµο ιρλανδικό µοντέλο του κ. Αλογοσκούφη – αναγκάζεται να προσφύγει στο ∆ΝΤ, είναι φανερό ότικάτι δεν πάει καλά µε τον τρόπο ανάπτυξης που ακολουθούµε όλοι µας και πως θα πρέπει να βρεθεί κάποιο αντίδοτο στην παντοδυναµία των αγορών.

Δεν πείθουν τα παραµύθια

Οπως θα πρέπει να βρεθεί και νέο επιχείρηµα για τη Ν.∆., η οποία βασίζει όλη την αντιπολιτευτική της στρατηγική στην κορόνα του κ. Σαµαρά ότι το Μνηµόνιο δεν ήταν µονόδροµος κι ότι υπήρχαν εναλλακτικές οδοί για την κυβέρνηση Παπανδρέου για να γλιτώσει τη χώρα από τη χρεοκοπία. Ισως τον Μάιο να υπήρχαν δυνατότητες για καλύτερηδιαπραγµάτευση του Μνηµονίου, που µέσα στην τραγική συγκυρία της επικείµενης καταστροφής δεν εκµεταλλεύτηκεόπως θα ‘πρεπεη κυβέρνηση Παπανδρέου. Αλλά ότι υπήρχε άλλος τρόπος τότε να βρεθούν τα 110 δισεκατοµµύρια ευρώ για να σωθεί η χώρα από τη χρεοκοπία είναι πλέον ένα παραµύθι που δεν πείθει κανέναν. Οποιος έχει µνήµη θυµάται ότι τις ηµέρες του µεγάλου πανικού – που όλες οι εφηµερίδες του κόσµου είχαν πρώτο θέµα την επικείµενη χρεοκοπία της Ελλάδας και τις συνέπειες που αυτή θα έχει στο ευρώ – κανείς από την αντιπολίτευση, µείζονα ή ελάσσονα, δεν βγήκε να πει µια λέξη για εναλλακτικές οδούς διαφυγής. Μόλις όµως ο κ. Παπανδρέου µπήκε στο ∆ΝΤκαι εξασφαλίσθηκαν τα δάνεια, ένας ένας οι πολιτικοί αρχηγοί ανακάλυψαν χαµένες ευκαιρίες. Αυτά, όµως, ούτε τους συνεργάτες του αρχηγού της αξιωµατικής αντιπολίτευσης δεν πείθουν πλέον. Ασε που δίνουν και άλλοθι σε διάφορους – ντορικούς και µη – να πηδάνε έξω από το µαντρί της Ρηγίλλης κατηγορώντας τον κ. Σαµαρά για λαϊκισµό.

Αξιζε η προσπάθεια

Από την άλλη πλευρά ίσως µε τις αντιρρήσεις που εξέφρασε – έστω και τώρα – η κ. Κατσέλη για το Μνηµόνιο, να βγει ένα συµπέρασµα που να µας βοηθήσει τα επόµενα χρόνια. Ως τώρα ξέραµε πως το Μνηµόνιο ήταν ένα συµβόλαιο που έχει υπογράψει η χώρα και δεν µπορούµε να το παραβιάσουµε, γιατί κινδυνεύουµε να µείνουµε χωρίς την επόµενη δόση του δανείου. Η κ. Κατσέλη το αµφισβήτησε αυτό και αρνήθηκε να συµφωνήσει µε τη γενική πρόβλεψη του Μνηµονίου που λέει ότι οι επιχειρησιακές συµβάσεις υπερισχύουν των κλαδικών. Οι αντιρρήσεις της άλλαξαν τη διατύπωση προσθέτοντας τη φράση «χωρίς επαχθείς περιορισµούς». Η υπουργός λέει ότι αυτό θα αποβεί υπέρ των εργαζοµένων. Η τρόικα λέει ακριβώς το αντίθετο. Οτι η φράση µπήκε για να µην επιτρέψει στην κ. Κατσέλη να βάλει περιορισµούς στη γενική πρόβλεψη του Μνηµονίου. Την απάντηση για το τι τελικά ισχύει θα την πάρουµε εκεί γύρω στον Μάρτιο, όταν οι τροϊκανοί αποδεχθούν ή απορρίψουν τον νέο νόµο που προωθεί για τις συµβάσεις το υπουργείο σε συνδυασµό µε την προσπάθεια συµφωνίας εργοδοτών – συνδικάτων. Οποιο και να ‘ναι το αποτέλεσµα, άξιζε η προσπάθεια.

Κανείς δεν έχασε ζητώντας περισσότερα…

Με τον αραµπά η πάταξη της φοροδιαφυγής


Μόλις πριν από λίγες εβδοµάδες – µε έναν χρόνο καθυστέρηση – τοποθετήθηκαν διευθυντές στις µεγάλες Εφορίες της χώρας, ωστόσο ακέφαλα παραµένουν τα περισσότερα τελωνεία που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της προσπάθειας για πάταξη της φοροδιαφυγής, του λαθρεµπορίου και της εξαγωγής µαύρου χρήµατος. Μάλιστα, µου έλεγε στέλεχος του Σ∆ΟΕ, ενώ οι έλεγχοι για την είσπραξη του ΦΠΑ είχαν αποτέλεσµα – ανάγκασαν πολλούς επιχειρηµατίες να πληρώσουν τον φόρο που είχαν παρακρατήσει – οι προσπάθειες για πάταξη της φοροδιαφυγής πάνε µε τον αραµπά. Ενδεικτικό είναι ότι οι προκαταβολές των προστίµων για την εκδίκαση των υποθέσεων φοροδιαφυγής δεν εισπράττονται διότι η σχετική εγκύκλιος προς τις υπηρεσίες του κράτους δεν έχει ακόµη διανεµηθεί! Ηµαρτον.