Ενα βιβλίο που αρνείται την κατηγοριοποίηση και αποδίδει με ακονισμένο χιούμορ το πώς φτάσαμε από τον πιθηκάνθρωπο στον homo sapiens 
Αφηγηματικό τεκμήριο ή αλληγορικός μύθος; Το μυθιστόρημα του Λιούις θα μπορούσε να χαρακτηριστεί επιστημονική φαντασία, από την ανάποδη. Εδώ δεν έχουμε ταξίδια στο Διάστημα και εξωγήινα όντα. Βρισκόμαστε στην Πλειστόκαινη και οι ήρωές μας είναι ανθρωποειδή. Ηomo erectus, homo faber, homo sapiens. Το πέρασμα από το άνοο ανθρωποειδές στον έλλογο άνθρωπο δοσμένο με άφθονο χιούμορ και λιμαρισμένη ειρωνεία.
Το μυθιστόρημα οργανώνεται γύρω από τις περιπέτειες μιας διευρυμένης οικογένειας της εποχής. Οι «αρχέγονοι αυτοί υπανθρώπινοι πρωτοπόροι» μόλις κατέβηκαν από τα δέντρα. Χωρίζονται σε προγόνους και απογόνους. Το χάσμα των γενεών είναι ορατό. Στους προγόνους ανήκουν ο πατέρας Εντουαρντ, πρώιμος εφευρέτης και επιστήμονας, πιστεύει ότι «η φύση είναι με το μέρος εκείνων που διαθέτουν τεχνολογική υπεροχή». Δαμάζει τη φωτιά, καίει τη σαβάνα. Επινοεί την εξωγαμία και το φλερτ, τον χορό και το ακόντιο. Η γυναίκα του, Μίλλισεντ, επινοεί τη μαγειρική και τη μόδα.
Ο θείος Βάνυα, «αμετανόητος γερο-αντιδραστικός», πιστεύει στην επιστροφή του είδους στα δέντρα (back to the trees). Δυσφορεί με τις επινοήσεις του αδελφού του και κάθε μορφή εξέλιξης. Ο αφηγητής Ερνεστ, γιος του Εντουαρντ και της Μίλλισεντ, ρεαλιστής και πρακτικός, προσπαθεί να πείσει τον πατέρα του να είναι λιγότερο γενναιόδωρος με τις εφευρέσεις του. Πιστεύει ακράδαντα ότι αποτελούν οικογενειακή περιουσία και μπορούν να βοηθήσουν την οικογένεια να ανέλθει ταξικά και να κυριαρχήσει. Επιθυμεί να «αμβλύνει την πρόοδο με συνετή προνοητικότητα».
Τα αδέλφια του Ερνεστ, Αλεξάντερ, Ουίλμπουρ (Τόμπυ), Οσβαλντ και Ουίλλυ, ανακαλύπτουν την παραστατική ζωγραφική, ζευγαρώνουν με γυναίκες έξω από τη φυλή, διακρίνονται στα όπλα. Η σύνευνη του Ερνεστ, Γκριζέλντα, μαθαίνει στον αφηγητή τις απολαύσεις του έρωτα το μυθιστόρημα εκτυλίσσεται στην Ανατολική Αφρική, τόπο δράσης των ανθρωποειδών. Χρόνος: η Πλειστόκαινη.
