Η εφαρμοζόμενη εισοδηματική, φορολογική, εργασιακή, ασφαλιστική,… κ.λπ. πολιτική στη χώρα μας εμπνέεται καθ΄ ολοκληρία από τις κατευθύνσεις και το περιεχόμενο του μνημονίου που υπέγραψε η Ελλάδα με την τρόικα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).

Ομως μέσα σε λίγους μήνες υλοποίησης αυτής της πολιτικής, που συμπυκνώνεται σε μέτρα σημαντικής μείωσης των μισθών και των συντάξεων, αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης, αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, πλήρη απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και αποκαθήλωσης των εργασιακών δικαιωμάτων, προκειμένου, σύμφωνα με το μνημόνιο, να μειωθούν οι δημοσιονομικοί δείκτες (δημόσιο έλλειμμα και χρέος) και να βελτιωθεί το επίπεδο ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, εμφανίζονται ασφαλείς ενδείξεις ότι η πολιτική αυτή λιτότητας που επιβάλλεται κατά κύριο λόγο στον κόσμο της μισθωτής εργασίας, παρατείνει την ύφεση, αυξάνει τις απολύσεις και την ανεργία, υπονομεύοντας κατ΄ αυτόν τον τρόπο την αναμενόμενη, από τους φορείς άσκησης της οικονομικής πολιτικής, βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών.

Ετσι, η περιοριστική αυτή πολιτική οδηγεί σ΄ έναν φαύλο κύκλο αντιφάσεων, ύφεσης, ανεργίας, ελλειμμάτων και χρεών, από τον οποίο η έξοδος σε αναπτυξιακούς όρους καθίσταται αρκετά δύσκολη.

Σε διεθνές επίπεδο, και συγκεκριμένα στην πρόσφατη σύνοδο στον Καναδά των G-20, εκφράστηκαν σοβαροί προβληματισμοί και επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα των μέτρων λιτότητας, προειδοποιώντας τα μέλη της συνόδου για τις σοβαρές συνέπειες της περιοριστικής πολιτικής στην προοπτική της διεθνούς ανάπτυξης στη δημιουργία διευρυμένου αναπτυξιακού και κοινωνικού ελλείμματος.

Παράλληλα, στην Ελλάδα η προσδοκία μείωσης των spreads των ελληνικών δεκαετών ομολόγων εξαιτίας της τρίμηνης απουσίας της ελληνικής οικονομίας από τις αγορές λόγω της ένταξής της στον μηχανισμό στήριξης της τρόικας και εν αναμονή της δεύτερης δόσης (9 δισ. ευρώ) του δανείου από Ε.Ε., ΕΚΤ και ΔΝΤ τον Σεπτέμβριο του 2010, δεν φαίνεται να επαληθεύεται, με αποτέλεσμα να επιβεβαιώνεται ότι οι αγορές κατανοούν αυτό το οποίο δεν κατανοούν οι πολιτικές λιτότητας. Δηλαδή ότι η δημοσιονομική ισορροπία μακροπρόθεσμα είναι σημαντική αλλά η στρατηγική επίτευξή της σε περίοδο ύφεσης με την περικοπή των δαπανών επιδεινώνει τις συνθήκες δημοσιονομικής ανισορροπίας και περιπλέκει ακόμη περισσότερο τον φαύλο κύκλο των αντιφάσεων με την επιβολή πολιτικών αποπληθωρισμού και εσωτερικής υποτίμησης (λιτότητας).

Οι «τροϊκές» αντιφάσεις παρατηρούνται και στο πεδίο απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και διευκόλυνσης των απολύσεων αφού η αναμενόμενη βελτίωση του επιπέδου ανταγωνιστικότητας δεν θα επιτευχθεί και ταυτόχρονα θα αυξηθεί η ανεργία και θα διευρυνθεί το έλλειμμα των νέων θέσεων εργασίας.

Τέλος, οι «τροϊκές» αντιφάσεις είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικές στο σχέδιο νόμου για το Ασφαλιστικό. Πράγματι, παρά τις σοβαρές και επώδυνες ανατροπές που επιφέρει στους ασφαλισμένους, στους συνταξιούχους και στους νέους(ες), το Διεθνές Γραφείο Εργασίας στην αναλογιστική του εκτίμηση (Ιούνιος 2010) προσδοκά μία μείωση του συνολικού ελλείμματος του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης το 2060 κατά 4% (10,7% του ΑΕΠ συνολικό έλλειμμα το 2060) με τις προϋποθέσεις του ισχύοντος καθεστώτος ασφάλισης, έναντι 6,5% του ΑΕΠ το 2060 με το καθεστώς ασφάλισης του ασφαλιστικού νομοσχεδίου, αυξανόμενο κατά 1% του ΑΕΠ (3 δισ. ευρώ τη δεκαετία ή μόνο 300 εκατ. ευρώ τον χρόνο) στις επόμενες πέντε δεκαετίες, αποδομώντας καθοριστικά για την εξοικονόμηση αυτού του περιορισμένου ποσού το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στη χώρα μας. Αποτέλεσμα, όπως εκτιμάται από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, η συνεισφορά του συνταξιοδοτικού συστήματος στη μείωση του δημοσίου ελλείμματος (4,9% το 2013) να είναι μόνο της τάξης του 0,7% του ΑΕΠ.

Ο Σάββας Ρομπόλης είναι καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, Επιστημονικός Διευθυντής του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ

ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ

Η στρατηγική επίτευξη της δημοσιονομικής πειθαρχίας σε περίοδο ύφεσης με την περικοπή δαπανών επιδεινώνει τις συνθήκες δημοσιονομικής ανισορροπίας

Τελευταία Νέα