Οι διάσημες λίμνες των Πρεσπών μπορεί να τραβούν τα φώτα της δημοσιότητας στη Δυτική Μακεδονία, αλλά δεν είναι οι μοναδικές. Στον Νομό Φλωρίνης, τον νομό των 6 λιμνών όπως αποκαλείται, βρίσκεται και μία λιγότερο γνωστή λίμνη, η τρίτη μεγαλύτερη της Ελλάδας, η Βεγορίτιδα.


«Ανάμεσα στην Άρνισσα και την Περαία, στον Νομό Φλώρινας, υπήρχε ένα πολύ βαθύ πηγάδι. Οι κάτοικοι των χωριών ήξεραν καλά πως κάθε φορά που έπαιρναν νερό έπρεπε να το σφραγίζουν καλά για να μην ξεχειλίσει. Όμως κάποιο βράδυ, ένα μικρό κορίτσι φοβήθηκε από τα ξωτικά του νερού κι έφυγε γρήγορα ξεχνώντας το πηγάδι ανοιχτό… Αυτό ξεχείλισε, πλημμύρισε τον κάμπο και την επόμενη ημέρα οι κάτοικοι των χωριών αντίκρυσαν τη Βεγορίτιδα». Οι κάτοικοι θυμούνται ακόμα τον μύθο για τη δημιουργία της Βεγορίτιδας, της τρίτης μεγαλύτερης λίμνης της Ελλάδας και μιλούν για τη στάθμη της που ανεβοκατεβαίνει και τα όριά της που δεν ήταν ποτέ ξεκάθαρα!

Τους αφήνεις να ψαρεύουν με τα καλάμια τους στην παραλία του ΑγίουΠαντελεήμονα και ξεκινάς για έναν γύρο μοναδικό. Το βλέμμα αφήνεται στην τεράστια, ακίνητη, έκταση νερού. Πότε γαληνεμένο ακολουθεί τον απαλό κυματισμό, πότε βιαστικό τρέχει μαζί με τα σκάφη των σέρφερ που σχίζουν τα νερά. Η διαδρομή ακολουθεί αρχικά τις γραμμές του τρένου, ύστερα απομακρύνεται από τη λίμνη, για να καταλήξει αργότερα και πάλι δίπλα της. Οι φιγούρες του Άσκιου , του Βερμίου και του Καϊμακτσαλάν που την περιβάλλουν διαγράφονται αχνά και σε συντροφεύουν σε όλη τη διαδρομή. Οι άνθρωποι που ζουν στους παραλίμνιους οικισμούς που καθρεφτίζονται στα νερά της έχουν μπει στον δρόμο της τουριστικής ανάπτυξης: σερβίρουν τα νόστιμα ψάρια της σε ταβέρνες με θέα, στήνουν ζεστούς ξενώνες για ρομαντικά Σαββατοκύριακα και σχεδιάζουν δραστηριότητες στα νερά της. Οδηγείς με κατεύθυνση προς την Άρνισσα, στην οποία φτάνεις ύστερα από 16 χλμ. ασφαλτοστρωμένης διαδρομής. Ύστερα από την υποχώρηση του νερού, στα μέσα της δεκαετίας του ΄50, ανακαλύφθηκε εδώ μια προϊστορική νεκρόπολη με δέκα κιβωτόσχημους τάφους. Δεν είναι η μόνη απόδειξη πως οι παραλίμνιες περιοχές της Βεγορίτιδας κατοικούνται χιλιάδες χρόνια τώρα: ανάλογα ευρήματα θα δεις στον αρχαιολογικό χώρο του Αγίου Παντελεήμονα, 1,5 χλμ. έξω από τον ομώνυμο οικισμό, και στον αρχαιολογικό χώρο των Πετρών στον λόφο Γκρατίστα όπου ανασκάφηκε μια πλούσια αγροτοβιοτεχνική πόλη ελληνιστικής εποχής. Συνεχίζοντας τη διαδρομή, έπειτα από 11 χλμ. βατού χωματόδρομου φτάνεις στην Περαία, από την οποία θα απολαύσεις την ωραιότερη θέα στη λίμνη.

Όπως πιστεύουν, η Βεγορίτιδα ήταν κομμάτι της τεράστιας λίμνης Εορδαίας που είχε έκταση 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και βάθος 250 μέτρα! Όταν η Εορδαία αποξηράνθηκε έμειναν κάποια υπολείμματά της που σχημάτισαν 5 λίμνες: το έλος Σαρή Γκιολ το οποίο αποξηράνθηκε για να δημιουργηθούν τα λιγνιτωρυχεία της Πτολεμαϊδας, τη Ζάζαρη, τη Χειμαδίτιδα , την Πετρών και τη Βεγορίτιδα που ήταν το μεγαλύτερο και βαθύτερο κομμάτι της.