Πόρτα στο σήμερα


Λίγα μέτρα και μια στενή πύλη χωρίζουν την άσφαλτο και το κυκλοφοριακό χάος της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, από τον εκπληκτικό κόσμο του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου. Κάτω από το γκαζόν και το χώμα συντελείται μια κοσμογονία: τεράστια σύγχρονα εργαστήρια συντηρούν τα ψηφιδωτά, τις μεγάλες αποτοιχισμένες τοιχογραφίες, τα εκπληκτικά κεντήματα, τα λαμπερά σκεύη, τις εικόνες, τα χειρόγραφα και τα βιβλία που ετοιμάζονται για να πάρουν τις θέσεις τους στις «υπόγειες» αίθουσες! Υπόγειες, μόνον αν τις δεις από την πλευρά της Βασιλίσσης Σοφίας. Πολύ σύντομα όμως το μουσείο θα δείξει το καινούργιο του πρόσωπο. Το ανοιχτό στο φυσικό φως, το εξωστρεφές. Με την καινούργια είσοδο που αναμένεται να ανοίξει μέχρι το καλοκαίρι, προς την πλευρά του Ιλισού, με τις υπαίθριες εκθέσεις γλυπτών και ταφικής αρχιτεκτονικής και υδραυλικών έργων, με το ανοιχτό θεατράκι, τους κήπους με τα δένδρα και τα λουλούδια που θα οδηγούν στις εκθέσεις των γλυπτών και των εικόνων που ήδη λειτουργούν αλλά και με αυτές που ετοιμάζονται πυρετωδώς. Με ρεστοράν και αναψυκτήριο. Κανένα άλλο μουσείο της Ελλάδας δεν θα διαθέτει το πλεονέκτημα της ευρυχωρίας- ενός κήπου 30 στρεμμάτων που θα οδηγεί σε έναν σύγχρονο εκθεσιακό χώρο- όπως και κανένα άλλο κρατικό μουσείο δεν έχει να επιδείξει τόσο κουράγιο και επιμονή να δημιουργεί συνεχώς εκθέσεις και πολιτιστικές δραστηριότητες, να πολεμά την προκατάληψη «ό,τι βυζαντινό και χριστιανικό είναι και βαρετό», με τα ελάχιστα υλικά μέσα που διαθέτει. Τόσος αγώνας για να «χτίσει» και να διευρύνει το κοινό του, να κάνει ανοίγματα προς τις σύγχρονες τέχνες, να γίνει «βήμα» και «στέκι», δεν μπορεί, κάτι καλό θα φέρει. Αρκεί ν΄ ανοίξει η καινούργια «πόρτα»!

Το πρώτο και το τελευταίο


Ένα άγνωστο μέχρι τώρα τετράδιο σημειώσεων του Λόρδου Βύρωνα- με φράσεις στα ελληνικά, από το πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα το 1809- μαζί με το τελευταίο του ημερολόγιο, παρουσιάζονται σε έκθεση μαζί και με πολύτιμα χειρόγραφα από τη διαμονή του στην Κεφαλονιά και το Μεσολόγγι το 1823- 1824. Τα ντοκουμέντα προέρχονται από το αρχείο 150.000 χειρογράφων και εγγράφων του Εκδοτικού Οίκου Τζον Μάρεϊ και δωρήθηκαν προσφάτως στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας. Περιλαμβάνονται δε και χειρόγραφα του Τσάρλι Ντάβιν και της Τζέιν Όστεν. Μία επιλογή από δέκα πολύτιμα χειρόγραφα του Λόρδου Βύρωνα παρουσιάστηκε στην ελληνική πρεσβεία του Λονδίνου. Έντεκα αράδες από το πρώτο Κάντο του Αριστομένη και το τελευταίο ημερολόγιο της Κεφαλονιάς, με τη μεταγραφή του ποιήματος «Σήμερα συμπληρώνω τα τριάντα έξι μου χρόνια», γραμμένο στις 22 Ιανουαρίου 1824, τρεις μήνες πριν από τον θάνατό του στο Μεσολόγγι, στις 19 Απριλίου 1824, σε ηλικία 36 ετών!

Αναζητείται νέα… λέξη


Μια βιβλιοθήκη νέας γενιάς εγκαινιάζει σε μια εβδομάδα το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Είχε πάντα πλούσιο υλικό, τώρα όμως μετατρέπεται σε «Μιντιαθήκη Οκτάβιος Μερλιέ» (θα πρέπει οπωσδήποτε να συζητηθεί το πώς θα μεταφράζεται στο μέλλον ο νέος όρος που εισάγει ο γαλλικός νεολογισμός «mediateque») καθώς περιλαμβάνει όχι μόνο βιβλία αλλά και CD μουσικής, CD-RΟΜ με παιχνίδια ή πληροφοριακό υλικό μέχρι ταινίες σε DVD, έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο. Το κοινό θα έχει ελεύθερη πρόσβαση στην πρώτη ξενόγλωσση δανειστική βιβλιοθήκη αυτού του τύπου. Τα πράγματα αλλάζουν και είναι καλό που ένα Ινστιτούτο με τέτοια παράδοση, όπως το Γαλλικό, προσαρμόζεται έγκαιρα στις νέες συνθήκες. Το Γαλλικό Ινστιτούτο, που είχε κάνει «κοιλιά» μερικά χρόνια πριν λόγω έλλειψης πόρων, έχει ανασυνταχθεί και αντεπιτίθεται.