Η ρήση «ο χρόνος είναι χρήμα» είναι μία διαδεδομένη κοινοτοπία. Ωστόσο, όπως πάμπολλες στερεότυπες εκφράσεις, έχει κάποια σχέση με την πραγματικότητα- δηλαδή, ενίοτε ισχύει. Θα μπορούσε δε να χρησιμοποιηθεί και στον χώρο των ΜΜΕ και συγκεκριμένα του Τύπου ως λακωνικότατη ανασκόπηση του τρόπου που αντιμετώπισαν την τελευταία δεκαετία οι εκδότες το Διαδίκτυο ως νέο μέσο ενημέρωσης. Καθώς είναι αδύνατη η καταγραφή όλων των παραδειγμάτων, το πλέον ενδιαφέρον θα ήταν να σταθεί κανείς σε κάποια από τις περισσότερο επιτυχημένες εφημερίδες που, για πολλούς, συνιστά μέτρο σύγκρισης – λόγου χάριν, την κραταιά «Washington Ρost».

Προφανώς, η «Washington Ρost» δεν είναι τυχαία εφημερίδα- πέραν της αποκάλυψης του σκανδάλου Watergate προ 35ετίας, έχει συνδέσει το όνομά της με την ποιοτική, αναλυτική, ερευνητική δημοσιογραφία. Υπήρξε και από τις πρώτες που επεκτάθηκαν στο Ίντερνετ, έστω χωρίς απόλυτα ξεκάθαρη στρατηγική. Στα αρχικά της online βήματα, το 1997, ο εκδότης Ν. Γκρέιαμ ομολόγησε σε στενό κύκλο ξένων εκδοτών που τον είχαν επισκεφθεί ότι οι δύο λόγοι για τους οποίους επενδύει στο νέο Μέσο είναι: «Πρώτον, η αγορά των μικρών αγγελιών και, δεύτερον, δεν ξέρω». Το ότι στη δεκαετία που μεσολάβησε μέχρι σήμερα η «Washington Ρost» έχασε χρήματα δεν εκπλήσσει κανέναν- το ίδιο έκαναν σχεδόν όλοι οι εκδότες στον δυτικό κόσμο, τούτο αποτελεί άλλωστε σχεδόν προϋπόθεση εισόδου σε καινούργια, άγνωστη αγορά. Εν τούτοις, αυτό που πραγματικά ξάφνιασε ή και τάραξε αρκετούς ειδικούς του χώρου ήταν η πρόσφατη ανακοίνωση της «Ρost» προς τους δημοσιογράφους της, με την οποία περιέγραφε το πώς πρέπει να λειτουργεί η αίθουσα σύνταξης. Οι «αρχές» που διατυπώνονται είναι, θεωρητικά, τόσο αυτονόητες που δεν συνιστά υπερβολή να αναρωτηθεί κανείς

ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΤΕΛΙΚΑ

η πεμπτουσία του Τύπου να αποτελέσει όχι μόνο τη σανίδα σωτηρίας, αλλά και τον μοχλό ανάπτυξής του στο ψηφιακό περιβάλλον

εάν η «Ρost» (και πλειάδα άλλων εφημερίδων ανά τον πλανήτη), εκτός από χρήμα, έχει χάσει και αρκετό πολύτιμο χρόνο.

Για παράδειγμα, γίνεται αναφορά στον ειδησεογραφικό κύκλο των 24 ωρών- δηλαδή την υποχρέωση για άμεση δημοσίευση ειδήσεων στο site της εφημερίδας, χωρίς να υπολογίζεται ο (δήθεν) αντίκτυπος στην κυκλοφορία του εντύπου. Σημειώνεται επίσης, η ανάγκη να λαμβάνονται υπόψη τόσο στον στρατηγικό σχεδιασμό όσο και στην καθημερινή λειτουργία οι δυνατότητες του Διαδικτύου για πολυμεσικό περιεχόμενο (δηλαδή ήχος και κινούμενη εικόνα) και συμμετοχή αναγνωστών μέσω σχολίων ή ιστολογίων. Επιπρόσθετα, καταγράφεται η επιταγή των καιρών για αλλαγή των προθεσμιών υποβολής άρθρων και μεταβολή των δομών στην αίθουσα σύνταξης ενώ παράλληλα η ιδιοκτησία δεσμεύεται να εκπαιδεύσει όλους τους συντάκτες στην ψηφιακή δημοσιογραφία. Ενδεχομένως το πνεύμα της ανακοίνωσης να συνοψίζεται κάλλιστα στη διατύπωση ότι οι ίδιοι κανόνες δεοντολογίας πρέπει να διέπουν την εφημερίδα στο χαρτί και στην οθόνη αφού, εν κατακλείδι, αποτελούν μία οντότητα.

Εάν η κραταιά και εύπορη «Washington Ρost» ακόμη απέχει τόσο από το να ολοκληρώσει την απαραίτητη (εσωτερική) «πολιτιστική επανάσταση», τότε τα τελευταία συγκεντρωτικά στοιχεία για τις επιδόσεις των online εφημερίδων στις ΗΠΑ είναι φυσιολογικά: η επισκεψιμότητά τους παρουσιάζει οριακή (μόνο) αύξηση ενώ τα έσοδα παραμένουν στάσιμα. Και είναι πραγματικά κρίμα, ειδικά εάν αναλογιστεί κανείς την πρόσφατη ανακοίνωση της εταιρείας μετρήσεων Νielsen που δηλώνει ότι θα αλλάξει τον τρόπο καταγραφής της επισκεψιμότητας- και, συνεπώς, κατανομής των διαφημιστικών δαπανών- από τον αριθμό σελίδων που διαβάζονται στον χρόνο παραμονής σε κάθε site. Το πρώτο ευνοεί τις παγκόσμιες πύλες, το δεύτερο πιθανόν να ευνοήσει τις εφημερίδες, αφού ένα άρθρο απαιτεί περισσότερο χρόνο από, λ.χ., μία απλή αναζήτηση. Με βάση αυτό, ίσως το κρίσιμο στοιχείο στη διακήρυξη της «Ρost» να βρίσκεται στην προτροπή για ενίσχυση της online έκδοσης με περισσότερη ανάλυση, έρευνα, κριτική και σχόλιο. Έτσι, ενδέχεται τελικά η πεμπτουσία του Τύπου να αποτελέσει όχι μόνο τη σανίδα σωτηρίας, αλλά και τον μοχλό ανάπτυξής του στο ψηφιακό περιβάλλον. Είθε!

Ο Κων/νος Καμάρας είναι σύμβουλος της Διεθνούς Ένωσης Εφημερίδων και αντιπρόεδρος του ΙΑΒ Εurope, πανευρωπαϊκού οργανισμού για τη διαδραστική επικοινωνία.

Τελευταία Νέα