Μήπως η υπερθέρμανση του πλανήτη, ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας και ο αχαλίνωτος καταναλωτισμός σάς μελαγχολούν; Αναθαρρήστε! Έξι επιστήμονες και ακαδημαϊκοί μοιράζονται μαζί σας τους λόγους για τους οποίους αισιοδοξούν.


1 Η φιλία δεν σβήνει


Αισιοδοξώ για τις ανθρώπινες σχέσεις- ιδιαίτερα για τη φιλία. Ίσως να έχετε ακούσει ζοφερές προβλέψεις για τη φιλία: σβήνει, οι άνθρωποι δεν έχουν πια φίλους που μπορούν να εμπιστευθούν, η μοναξιά επικρατεί. Όμως η φιλία δεν σβήνει:

απλώς αλλάζει, προσαρμόζεται στις αλλαγές του κόσμου. Οι άνθρωποι ανακαλύπτουν διαφορετικούς τρόπους για να συνευρεθούν. Μπορεί να είναι δυσκολότερο να βρεις κάποιον για να παίξεις μπόουλινγκ, είναι όμως ευκολότερο να βρεις κάποιον για να συζητήσεις, επειδή υπάρχουν περισσότεροι τρόποι για να συζητήσεις.

Έχω φίλους τους οποίους γνωρίζω μόνον από τις συζητήσεις μας μέσω των email, αλλά οι οποίοι μού είναι εξίσου αγαπητοί με τον συγκάτοικό μου στη φοιτητική λέσχη και πολύ πιο αγαπητοί από τον γείτονά μου.

Η Τζούντιθ Ρις Χάρις είναι ανεξάρτητη ερευνήτρια και θεωρητικός· συγγραφέας του βιβλίου «Νo Τwo Αlike:

Ηuman Νature and Ηuman Ιndividuality» (Όλα ανόμοια: ανθρώπινη φύση και ανθρώπινη ατομικότητα).

2 Ο τελικός επιστημονικός διαφωτισμός


Αισιοδοξώ ότι οι φυσικοί επιστήμονες θα ολοκληρώσουν το όνειρο του Αϊνστάιν και θα ανακαλύψουν την τελική θεωρία των πάντων πριν ανώτερα όντα, εξελιγμένα σε κάποιον άλλο κόσμο, έρθουν σε επαφή μαζί μας και μας πουν την απάντηση. Αισιοδοξώ ότι, μολονότι η θεωρία των πάντων θα σημάνει το τέλος της θεμελιώδους φυσικής επιστήμης, το ίδιο το εγχείρημα της φυσικής θα συνεχίσει να ανθεί, όπως ακριβώς η βιολογία συνέχισε να αναπτύσσεται αφού ο Δαρβίνος έλυσε το βαθύ πρόβλημά της. Αισιοδοξώ ότι οι δύο θεωρίες μαζί θα προσφέρουν μια τελείως ικανοποιητική φυσιογνωστική εξήγηση για την ύπαρξη του σύμπαντος και όλων όσων βρίσκονται μέσα σ΄ αυτό, ημών περιλαμβανομένων. Και αισιοδοξώ ότι αυτός ο τελικός επιστημονικός διαφωτισμός θα καταφέρει στη θρησκεία και σε άλλες νεανικές δεισιδαιμονίες το πλήγμα που από καιρό τους χρειάζεται. Ο Ρίτσαρντ Ντόκινς είναι εξελικτικός βιολόγος· καθηγητής για την Κατανόηση της Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης· συγγραφέας του βιβλίου «Τhe God Delusion» (Η πλάνη του Θεού).

3 Ο σοσιαλισμός του μεγάλου κράτους


Τα πράγματα αλλάζουν προς το καλύτερο είτε επειδή κάτι πάει στραβά είτε επειδή κάτι πάει καλά. Πρόσφατα είδαμε ένα παράδειγμα του πρώτου και η αποτυχία αυτή με γεμίζει αισιοδοξία.

Η αποδοχή της πραγματικότητας ότι ο πλανήτης υπερθερμαίνεται μας κατέδειξε, όπως γράφει ο σερ Νίκολας Στερν στην έκθεση για την κλιματική αλλαγή που υπέβαλε στη βρετανική κυβέρνηση, «τη μεγαλύτερη αποτυχία της αγοράς που έχουμε δει ώς τώρα». Πεποίθηση του συντηρητισμού κατά τον περασμένο αιώνα ήταν ότι οι αγορές είναι ευφυέστερες από τις κυβερνήσεις. Η πρόταση ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη αντιπροσωπεύει μια αποτυχία της αγοράς είναι συνεπώς σημαντική. Ευελπιστούμε ότι τεχνικές λύσεις θα βρεθούν, αλλά η διαδικασία θα πρέπει να προκριθεί και να τροφοδοτηθεί και να ενισχυθεί με νομοθεσία που στο σημερινό κλίμα θα αντιμετωπιζόταν ως σοσιαλισμός του μεγάλου κράτους. Το μέλλον μπορεί να είναι λίγο περισσότερο σαν τη Σουηδία και λίγο λιγότερο σαν την Αμερική.

Ο Μπράιαν Ίνο είναι καλλιτέχνης· συνθέτης· παραγωγός (U2, Τalking Ηeads, Πολ Σάιμον).

4 Η τυπογραφία δεν θα πεθάνει


Είμαι πολύ αισιόδοξος για την τεχνολογία των εντύπων. Οι λέξεις πάνω στο χαρτί είναι ένα υπέροχο προϊόν αποθήκευσης, ανάκτησης, διανομής και κατανάλωσης πληροφοριών. Φανταστείτε τι θα είχε συμβεί αν τα τελευταία 400 χρόνια παίρναμε τις πληροφορίες μας ψηφιακά, στις οθόνες μας. Και να ερχόταν τότε κάποιος σύγχρονος Γουτεμβέργιος με μια τεχνολογία που να είναι ικανή να μεταφέρει αυτές τις λέξεις και τις εικόνες σε σελίδες οι οποίες μπορούν να φτάσουν στο κατώφλι μας και τις οποίες μπορούμε να πάρουμε μαζί μας στον κήπο, την μπανιέρα ή το λεωφορείο. Θα ενθουσιαζόμασταν μ΄ αυτό το τεχνολογικό άλμα προς τα εμπρός και θα προβλέπαμε πως, κάποια μέρα, θα μπορούσε να αντικαταστήσει το Ίντερνετ.

Ο Γουόλτερ Άιζαακσον είναι πρόεδρος και γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Άσπεν· πρώην γενικός διευθυντής του CΝΝ· πρώην διευθυντής του «Τime».

5 Ζήτημα αξιοπρέπειας


Είμαι αισιόδοξος επειδή υπάρχει στους ανθρώπους ένας πυρήνας αξιοπρέπειας που ακόμη και οι χειρότερες μηχανορραφίες των κυβερνήσεων δεν μπορούν να εκτοπίσουν εντελώς. Το νοσοκομείο Εvelina (στο Σάουθγουαρκ του Λονδίνου) είναι το πρώτο νέο νοσοκομείο παίδων που οικοδομήθηκε στην Ευρώπη μέσα σ΄ έναν αιώνα. Έχει στο κέντρο του ένα τεράστιο αίθριο και το συμβόλαιο με την εταιρεία που το καθαρίζει λέει πως οι καθαριστές των παραθύρων πρέπει να είναι μεταμφιεσμένοι σε σούπερ-ήρωες. Τα παιδιά στις κλίνεςπολλά με σοβαρές ασθένειες- ενθουσιάζονται όταν βλέπουν τον Σούπερμαν και τον Σπάιντερμαν να κρέμονται μόλις λίγα εκατοστά μακριά τους, έξω από τα τζάμια· και για τους καθαριστές, φαίνεται πως είναι η καλύτερη στιγμή της εβδομάδας τους. Η κυβέρνηση ξόδεψε μια περιουσία σε συμβούλους, γραφειοκρατία και αναδιοργανώσεις του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Αυτή η απλή ρύθμιση με τους καθαριστές των παραθύρων τα υπερβαίνει όλα αυτά. Όλοι το αναγνωρίζουν και εκεί βρίσκεται η ελπίδα μας.

Ο Ντέιβιντ Μποντάνις είναι συγγραφέας· φουτουριστής.

6 Το μέλλον θέλει περιπέτεια


Ο ιστορικός Μακόλεϊ έλεγε το 1830: «Δεν μπορούμε να αποδείξουμε ότι σφάλλουν αυτοί που μας λένε ότι η κοινωνία έφτασε σ΄ ένα σημείο καμπής, ότι οι καλύτερες μέρες μας είναι πια στο παρελθόν. Το ίδιο όμως έλεγαν όλοι όσοι ήρθαν πριν από εμάς και με εξίσου προφανείς αιτίες». Η διαρκής απαισιοδοξία των ανθρώπων για το μέλλον βλάπτει πραγματικά όταν πείθει τους ανθρώπους, ιδιαίτερα τους νέους, να αποφεύγουν την περιπέτεια και την επιχειρηματικότητα και να προτιμούν την ανομία. Σίγουρα ο κόσμος έχει προβλήματα: ΑΙDS, ισλαμοφασισμός, διοξείδιο του άνθρακα. Αλλά βάζω στοίχημα ότι μπορούμε να τα λύσουμε όπως λύσαμε άλλα- όπως την ευλογιά, την πληθυσμιακή έκρηξη και την υψηλή τιμή του φαλαινόλαδου.

Ο Ματ Ρίντλεϊ είναι συγγραφέας επιστημονικών θεμάτων· ιδρυτής και πρόεδρος του Διεθνούς Κέντρου για τη Ζωή.

Τελευταία Νέα