Με πέντε συν μία «πινελιές» στα νούμερα του προϋπολογισμού η κυβέρνηση

προκαλεί τεχνητή μείωση του ελλείμματος με απόκρυψη 2,5 δισ. ευρώ. Την

εικονική πραγματικότητα του προϋπολογισμού και της οικονομίας θα παρουσιάσει

σήμερα ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ. Μετά την περιβόητη δημοσιονομική απογραφή που

έγινε στο όνομα της «αποκάλυψης» της δημιουργικής λογιστικής της προηγούμενης

κυβέρνησης και κατέληξε στον διεθνή διασυρμό της χώρας, το οικονομικό

επιτελείο εφαρμόζει συστηματικά τεχνικές «μακιγιάζ» του προϋπολογισμού . Η

πραγματικότητα, ωστόσο, είναι πολύ διαφορετική από αυτήν που παρουσιάζει η

κυβέρνηση με τα μηνιαία δελτία πορείαςεκτέλεσης του προϋπολογισμού. Όπως

τονίζουν γνώστες των ψιλών γραμμάτων της δημοσιονομικής κατάστασης αλλά και

υπηρεσιακά στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους τα λογιστικά τρικ που

αξιοποιεί η κυβέρνηση χρησιμοποιούνται με στόχο να εμφανιστεί υποχώρηση του

ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ φέτος.

Οι γκρίζες ζώνες

Ο φετινός προϋπολογισμός, όπως αναφέρουν, έχει πολλές γκρίζες ζώνες στις

οποίες η κυβέρνηση δεν εμφανίζει δαπάνες και φουσκώνει έσοδα κρύβοντας τα

ελλείμματα κάτω από το χαλί: Έτσι:

1. Στα φετινά δελτία εκτέλεσης του προϋπολογισμού έχουν αναγραφεί στο

σκέλος των εσόδων έκτακτα έσοδα. Το πρώτο επτάμηνο του έτους τα μη τακτικά

έσοδα, σύμφωνα με το δελτίο εκτέλεσης του προϋπολογισμού του Ιουλίου, ανήλθαν

στα 482 εκατομμύρια ευρώ. Στα έκτακτα έσοδα, σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν κατά

την κατάθεση του προϋπολογισμού τον περασμένο Νοέμβριο, περιλαμβάνονται

έκτακτα μερίσματα (προμερίσματα για τη χρήση του 2006) από ΔΕΚΟ καθώς και

εκχωρήσεις δικαιωμάτων του Δημοσίου, όπως είναι η εκχώρηση της άδειας για το

ΞΥΣΤΟ. Ωστόσο, έως σήμερα καμία ΔΕΚΟ δεν έχει ανακοινώσει τη διανομή

προμερίσματος, ενώ δεν έχουν γίνει και εκχωρήσεις δικαιωμάτων. Το πιθανότερο,

όπως σημειώνουν γνώστες της δημοσιονομικής διαχείρισης, είναι τα έσοδα αυτά να

προέρχονται από τη μείωση μετοχικού κεφαλαίου που πραγματοποίησε το

Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο πριν από την εισαγωγή του στο Χρηματιστήριο καθώς και

τη μείωση των αποθεματικών του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Οι κανόνες

της Eurostat, ωστόσο, δεν επιτρέπουν τη χρήση εσόδων από πηγές αυτού του

είδους (αποεπενδύσεις) για τη μείωση του ελλείμματος.

2. Ο Προϋπολογισμος εμφανίζει μείωση των επιστροφών φόρων (πρόκειται

κυρίως για επιστροφές ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις και φόρου εισοδήματος

στα φυσικά πρόσωπα) κατά 11% (στοιχεία Ιουλίου). Σε κάθε περίπτωση η

συγκράτηση αυτή είναι τεχνητή, αφού δεν έχει σημειωθεί μείωση των εξαγωγών –

αντιθέτως η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι αυξάνονται – ενώ και με τις αλλαγές στη

φορολογία εισοδήματος οι επιστροφές φόρων είναι αυξημένες σε σχέση με πέρυσι.

3. Οι λοιπές κατηγορίες εσόδων (έσοδα υπολόγου) κατά το πρώτο οκτάμηνο

εμφανίζουν αύξηση 29,5% σε σχέση με πέρυσι (έχουν εισπραχθεί 607 εκατ. ευρώ

περισσότερα σε σχέση με πέρυσι). Πρόκειται για τα έσοδα κυρίως από μερίσματα

της χρήσης 2005 που πληρώνονται φέτος από τις επιχειρήσεις στις οποίες

συμμετέχει το Δημόσιο, όπως είναι ο ΟΤΕ και η ΔΕΗ. Ωστόσο, η αύξηση αυτή δεν

δικαιολογείται από τα μερίσματα που έχουν ανακοινώσει οι ΔΕΚΟ. Για παράδειγμα,

στον κωδικό 2543 του προϋπολογισμού έχουν αναγραφεί προβλεπόμενα έσοδα 85

εκατομμύρια ευρώ από μερίσματα του ΟΤΕ. Ωστόσο, ο ΟΤΕ ανακοίνωσε ότι δεν θα

δώσει μέρισμα για τη χρήση του 2005. Επίσης, στον κωδικό του προϋπολογισμού

2552 έχει αναγραφεί πρόβλεψη εσόδων 200 εκατομμυρίων ευρώ. Ωστόσο, το μέρισμα

του 2005 με βάση τις μετοχές της Αγροτικής που διαθέτει το Δημόσιο και το

μέρισμα που ανακοίνωσε η ΑΤΕ ανέρχονται μόνο σε 52 εκατ. ευρώ. Μόνο από την

ΑΤΕ και τον ΟΤΕ προκύπτει υστέρηση εσόδων του «υπολόγου» κατά 233 εκατ. ευρώ,

ενώ συνολικά η υστέρηση από τα μερίσματα υπολογίζεται ότι θα φτάσει περίπου τα

400 εκατ. ευρώ.

Το «θαύμα» των δαπανών

Ακόμη πιο μεγάλα ερωτηματικά προκύπτουν για τον τρόπο καταγραφής των δαπανών

κατά τη διάρκεια του πρώτου επταμήνου του έτους. Ειδικότερα:

4. Οι επικεφαλής του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους πέτυχαν ένα

«θαύμα». Ενώ το δημόσιο χρέος ως απόλυτο νούμερο αυξάνεται συνεχώς (εννέα

δισεκατομμύρια ευρώ αυξήθηκε τους πρώτους έξι μήνες του έτους) και τα επιτόκια

διεθνώς ακολουθούν ανοδική πορεία, το Γενικό Λογιστήριο «κατάφερε» να μειώσει

τους τόκους που πληρώνει για την εξυπηρέτησή του. Το πρώτο επτάμηνο του έτους

οι δαπάνες τόκων εμφανίζονται μειωμένες κατά 6,3% ή 536 εκατ. ευρώ. Βέβαια,

δεν πρόκειται για δημοσιονομικό θαύμα. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το

υπουργείο Οικονομικών έχει προχωρήσει ευρέως στη χρήση των λεγόμενων SWAP τα

οποία του επιτρέπουν να μεταφέρει την πληρωμή τόκων στο μέλλον. Ουσιαστικά

κάνει εναλλαγές επιτοκίων μεταξύ σταθερών και κυμαινόμενων, ανάλογα με τη

συγκυρία, για δάνεια που ήδη τρέχουν. Το ζήτημα των SWAP, ωστόσο, είναι πολύ

λεπτό για τη Eurostat η οποία έχει θεσπίσει κανόνες σύμφωνα με τους οποίους οι

τόκοι πρέπει να εμφανίζονται στο έλλειμμα σε «δεδουλευμένη» βάση. Με άλλα

λόγια, ανεξαρτήτως του πότε συμφωνεί με τους δανειστές του ένα κράτος για να

τους καταβάλει τους τόκους, στο έλλειμμα πρέπει να αναγράφεται το ποσό των

τόκων που έχουν «βεβαιωθεί». Σύμφωνα με εκτιμήσεις, με τη μέθοδο των SWAP η

κυβέρνηση έχει μεταφέρει στο μέλλον την πληρωμή τόκων τουλάχιστον 500 εκατ.

ευρώ.

5. Το δεύτερο «θαύμα» στον κλάδο των δαπανών είναι ότι φέτος το Δημόσιο

δεν πληρώνει ούτε ένα ευρώ για τα χρέη των νοσοκομείων από προηγούμενα έτη.

Ενώ πέρυσι πληρώθηκαν 2,5 δισ. ευρώ για εξυπηρέτηση των χρεών των νοσοκομείων,

φέτος δεν έχει πληρωθεί ούτε ένα. Το ποσό που δεν έχει αναγραφεί στον

προϋπολογισμό υπολογίζεται σε ένα δισ. ευρώ.

6. Μεγάλη «λογιστική» συμβολή στη μείωση του ελλείμματος φέτος έχει η

σημαντική διεύρυνση, που έχει προβλέψει η κυβέρνηση, στη λεγόμενη «άσπρη

τρύπα», δηλαδή την περιουσία των ασφαλιστικών ταμείων, των Οργανισμών Τοπικής

Αυτοδιοίκησης και των υπόλοιπων Νομικών Προσώπων του Δημοσίου. Συγκεκριμένα, η

άσπρη τρύπα προβλέπεται να αυξηθεί φέτος κατά 600 εκατ. ευρώ, από τα 4.390

εκατ. ευρώ στα 4.990. Προκύπτουν ωστόσο ερωτηματικά γι’ αυτήν την αύξηση,

καθώς με βάση τα στοιχεία του «κοινωνικού προϋπολογισμού» που δόθηκε πρόσφατα

στη δημοσιότητα από την κυβέρνηση, τα ελλείμματα των μεγάλων ασφαλιστικών

ταμείων θα είναι σημαντικά αυξημένα στο τέλος του 2006 σε σχέση με το 2005.