«Δεν είναι απόρθητα φρούρια, πλέον, οι κινηματογραφικές αίθουσες για τα

ελληνικά – και ξένα – ντοκιμαντέρ και κάθε χρόνο βγαίνουν πια πάνω από δέκα»,

λένε στα «NEA» ο διανομέας Ζήνος Παναγιωτίδης και οι σκηνοθέτες Χρήστος

Καρακέπελης, Γιάννης Λάμπρου, Αλέξανδρος Παπαηλιού, Στέλιος Χαραλαμπόπουλος,

Κυριάκος Κατζουράκης

«Μετά τη μεταπολίτευση αρκετά ελληνικά ντοκιμαντέρ παίχτηκαν στις

κινηματογραφικές αίθουσες – «Αγώνας», «Μαρτυρίες», «Αττίλας ’74», «Ο αγώνας

των τυφλών», «Μέγαρα» – αλλά από τα τέλη του ’70 το είδος εξαφανίστηκε»,

σημειώνει ο διανομέας ταινιών Ζήνος Παναγιωτίδης. «Έπρεπε να περάσουν πάνω από

είκοσι χρόνια για να ξαναγίνει ένα νέο ξεκίνημα με την «Αγέλαστο πέτρα» του

Φίλιππου Κουτσάφτη, η οποία παιζόταν επί 16 εβδομάδες κι έκοψε πάνω από

150.000 εισιτήρια».

Έτσι ξαφνικά, οι ντοκιμαντερίστες έπαψαν να είναι οι… γκουρού του

οπτικοακουστικού τοπίου. «Έγιναν μίνι μόδα. Με τους σινεφίλ να έχουν την

αίσθηση ότι τα ελληνικά ντοκιμαντέρ είναι πολύ καλύτερα από τα αντίστοιχα

φιξιόν φιλμ του ελληνικού σινεμά», επιμένει ο Ζήνος Παναγιωτίδης και μας

ενημερώνει πως η φετινή σεζόν είχε μείωση, γενικά, 10% στην προσέλευση θεατών

στους κινηματογράφους που αν δεν ήταν το φαινόμενο της ταινίας «Λούφα και

Παραλλαγή» του Νίκου Περάκη – 1.350.000 εισιτήρια! – θα άγγιζε το 20%!

Στο 8ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (με κόστος 500.000 ευρώ) καταγράφτηκε

και η… άνοιξη του ελληνικού ντοκιμαντέρ. Πρώτα με την προσέλευση θεατών.

Πέρυσι τις προβολές είχαν παρακολουθήσει 23.000 θεατές, ενώ φέτος έφτασαν τους

32.000 -ήτοι είχαμε αύξηση της τάξης του 40%! Στις δε σινεκάρτες για

παρακολούθηση όλων των προβολών υπήρξε δε αύξηση 126%.

Για την εντυπωσιακή αύξηση θεατών που δείχνει πως το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ έχει

γίνει πια ένα με την πόλη της Θεσσαλονίκης και κυρίως με την νεολαία που

αποτελεί το 70% των θεατών του μίλησε και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του

φεστιβάλ Δημήτρης Εϊπίδσης, στη χτεσινοβραδινή τελετή απονομής των βραβείων

(που παρουσίασε η Μάγια Τσόκλη).

«Από τον «ηλεκτρισμό της ατμόσφαιρας» και το «γκελ» που θα κάνει ένα

ντοκιμαντέρ στην πρώτη προβολή του και στην επαφή του με τους θεατές κρίνεται

αν θα βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες», υποστηρίζει ο Γιάννης Λάμπρου που

το ανεξάρτητο ντοκιμαντέρ του «Κεράσματα στον παράδεισο» – ένα οδοιπορικό στο

Άγιον Όρος – έκοψε 20.000 εισιτήρια, κέρδισε το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ

Μόσχας και βρήκε διανομή σε επτά πολιτείες της Αμερικής!

«Πήρα την ταινία παραμάσχαλα», προσθέτει, «γύρισα όλη την Κρήτη προβάλλοντάς

την σε πόλεις και χωριά με περισσότερους από 5.000 θεατές. Δεν υπάρχει

οργανωμένο δίκτυο διανομής για τις ταινίες ντοκιμαντέρ και πρέπει ο κάθε

σκηνοθέτης να αναλάβει ο ίδιος να πλασάρει την ταινία του. Όχι μόνον στα

φεστιβάλ και τα κανάλια, αλλά και στις αίθουσες».

Ένα φιλί με… βραβείο κοινού για την ταινία του Κίμωνα Τσακίρη «Sugar town –

οι γαμπροί»

«Να δημιουργηθούν μία ή δύο μικρές αίθουσες όπου θα μπορούν να

παίζονται αρκετές εβδομάδες οι ταινίες ντοκιμαντέρ ώστε να τις προλαβαίνει ο

θεατής», προτείνει ο σκηνοθέτης Χρήστος Καρακέπελης («Το σπίτι του Κάιν»), ενώ

ο Αλέξανδρος Παπαηλιού (του «Πατρίδα είναι η παιδική ηλικία» με 12.000

εισιτήρια) υποστηρίζει παράλληλα ότι «το κρατικοδίαιτο μοντέλο του εγχώριου

κινηματογράφου μπορεί να έχει τελειώσει, αλλά δεν πρέπει να πάμε στην πλήρη

αδιαφορία της πολιτείας».

«Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς προστασία» υποστηρίζει ο ζωγράφος και σκηνοθέτης

Κυριάκος Κατζουράκης (η ταινία του «Ο δρόμος προς τη Δύση» έκοψε 60.000

εισιτήρια), που πιστεύει πως «το ντοκιμαντέρ που επιχειρεί να καταγράψει τη

συλλογική μνήμη πρέπει να είναι προστατευόμενο είδος γιατί έχει άλλο στόχο από

μια εμπορική φιξιόν ταινία».

Το γεγονός ότι «το ντοκιμαντέρ, που ήταν είδος υπό εξαφάνιση, έχει σπάσει τον

μύθο ότι η σκοτεινή αίθουσα είναι απαγορευμένη, αποτελεί κατάκτηση, αλλά δεν

είναι πανάκεια» προσθέτει ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος (το ντοκιμαντέρ του

«Ημερολόγιο καταστρώματος -Γιώργος Σεφέρης» άντεξε έξι εβδομάδες στις αίθουσες

κι έκανε 18.000 εισιτήρια) που επεσήμανε ότι «εκτός από τα κρατικά κανάλια, τα

ιδιωτικά δεν προβάλουν ελληνικά ντοκιμαντέρ».

Τα βραβεία

Ενθουσιασμένο το κοινό με τις περιπέτειες των ηρώων της ελληνικής ταινίας

«Sugar town – οι γαμπροί» -με εργένηδες από τη Ζαχάρω, τους οποίους ο δήμαρχος

προσπαθεί να παντρέψει με γυναίκες από τη Ρωσία- έδωσε το πρώτο βραβείο

(συνοδεύεται από 3.000 ευρώ) στον Κίμωνα Τσακίρη. «H ταινία δεν αφορά την

αναζήτηση του σεξ, αλλά τη μοναξιά και την ύστατη και ίσως κωμικοτραγική

αναζήτηση ενός συντρόφου», δήλωσε μετά το βραβείο ο σκηνοθέτης. H ταινία του

έχει ήδη εξασφαλίσει διανομή στις κινηματογραφικές αίθουσες.

Το βραβείο κοινού (και 3.000 ευρώ) κέρδισε και η αμερικανική ταινία «18 κιλά

αγάπης» του Ντανί Μανκίν.

Το βραβείο FIPRESCI (της διεθνούς ένωσης κριτικών) κέρδισε το ντοκιμαντέρ του

Στέλιου Χαραλαμπόπουλου «I. Μόραλης» και – στα ξένα φιλμ – «Τα θραύσματα του

Ιράκ» του Τζέιμς Λόνγκλεϊ.

Για ταινίες κάτω των 45′ βραβείο κοινού κέρδισαν εξ ημισείας τα δύο «Πορτρέτα

και διαδρομές Ελλήνων αρχιτεκτόνων» των Γιώργου Παπακωνσταντίνου και Άγγελου

Κοβότσου (1.500 ευρώ) και – στις ξένες – η ρωσική «Suyato» του Βικτόρ

Κοσακόβσκι (1.500 ευρώ).

Βαρόμετρο

12.000.000 εισιτήρια κόβονται κάθε χρόνο στις ελληνικές αίθουσες

500.000 εισιτήρια έχουν κόψει τα ντοκιμαντέρ (τα τελευταία)

1,2 φορές τον χρόνο πηγαίνει σινεμά ο Έλληνας

1,8 φορές τον χρόνο πηγαίνει σινεμά ο Ευρωπαίος