Αναζήτηση
|
|
|
|
H «Μετάφραση» έγινε δέκα χρόνων, με ισάριθμα τεύχη και συνεχίζει την κοπιώδη
και γοητευτική περιπέτεια στα δύσκολα βουνά της «δεύτερης γραφής». H ψυχή της
έκδοσης Οντέτ Βαρών – Βασάρ τιμήθηκε πρόσφατα από τον υπουργό
Πολιτισμού της Γαλλίας για την προσφορά της στα γαλλικά γράμματα, με τον τίτλο
του Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών. Και δικαίως. Διότι αν «τίποτα δεν
είναι πιο σοβαρό από μια μετάφραση» (Ζακ Ντεριντά), η ετήσια αυτή έκδοση έχει
πετύχει να γίνει απόλαυση για τον αναγνώστη και εργαλείο για τους ειδικούς.
Το αφιέρωμα του τεύχους ξαφνιάζει: Γαλλόφωνη λογοτεχνία της Αϊτής. H
επιμελήτρια του αφιερώματος Οντέτ Βαρών – Βασάρ προτάσσει τα ερωτήματα που
προσδίδουν το ενδιαφέρον: πώς είναι να γράφει κανείς λογοτεχνία σε μια γλώσσα
που ίσως την επομένη να μην μπορεί να τη διαβάσει; Σε μια γλώσσα δηλαδή που η
γραπτή της μορφή είναι ακόμα τόσο ρευστή, ώστε οι λέξεις μπορεί να μην είναι
αναγνωρίσιμες; Πώς είναι να γράφει κανείς λογοτεχνία στη γαλλική γλώσσα, τη
γλώσσα της παιδείας του, όταν μέσα του τραγουδάνε ακόμα τα κρεολέζικα της
μάνας του;
Επί τροχάδην, άλλα θέματα από αυτόν τον τόμο των τριακοσίων σελίδων: Ελληνικές
μεταφράσεις του «Δον Κιχώτη». Μεταφράσεις ποιημάτων. Κείμενα για μεταφράσεις
του Καβάφη σε διάφορες γλώσσες. Στο πεδίο της μεταφραστικής το κείμενο
του Ντεριντά «Des tours du Babel» σε μετάφραση (και με εισαγωγή) του
Χάρη E. Ράπτη και στη μνήμη του Ντεριντά το κείμενο του Γιώργου Βέλτσου
«Τεφροδόχος».
Στο πεδίο της ενδογλωσσικής μετάφρασης, το κείμενο του Δημήτρη Μαρωνίτη
«Να μείνει», με αφορμή τη δημόσια ανάγνωση της μεταφρασμένης από τον ίδιο
«Οδύσσειας».
«Τεντιμπόηδες» και «απόβλητα»
Ασφαλώς και δεν συγκρίνεται η κοινωνική και πολιτική κατάσταση της Ελλάδας τη
δεκαετία του ’50 – αρχές του ’60, με τη φετινή των παρισινών προαστίων.
Υπάρχει ωστόσο ένας κοινός πυρήνας: η παραβατικότητα των νέων και οι αιτίες
της. Ο Σαρκοζί καθάρισε εύκολα, προς το παρόν, βάφτισε τους δυστυχείς
εξεγερμένους «απόβλητα» και (νομίζει ότι) ησύχασε. H Έφη Αβδελά, η οποία
διδάσκει Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, μας γυρίζει μισό αιώνα πίσω, με το
κείμενό της στη «Σύγχρονη Εποχή» για τους «παραστρατημένους», τους
«απροσάρμοστους» νέους, αυτούς που στην Ελλάδα βαφτίσαμε «τεντιμπόηδες».
Τι επιδιώκει η Αβδελά: «Μια πρώτη ιστορική προσέγγιση του «ηθικού πανικού» για
τη νεολαία της δεκαετίας του ’50 μέσα από το ελληνικό παράδειγμα».
Την ενδιαφέρει να διερευνήσει «με ποιους όρους η «νεολαία» αποτέλεσε πολιτικό
διακύβευμα ανάμεσα στις συνιστώσες τού όλο και εντονότερου πολιτικού
διπολισμού, δηλαδή τη Δεξιά και την Αριστερά». Το κοινό έδαφος, σημειώνει η
συγγραφέας, στο οποίο αναπτύχθηκε η αντιπαράθεση για ηγεμονία στη «νεολαία»
ήταν η αντιμετώπιση ορισμένων πολιτισμικών εκδηλώσεών της ως «παθολογίας». Οι
παλαιότεροι θυμούνται την απάνθρωπη διαπόμπευση στους κεντρικούς δρόμους της
Αθήνας, των «τεντιμπόηδων». Αυτοί οι νεαροί παραβάτες χαρακτηρίστηκαν – άμεσα
ή έμμεσα – από κόμματα, Εκκλησία, μεγάλη μερίδα του Τύπου, ως «κοινωνική
απειλή». Το γιατί, το αναλύει διεξοδικά η Αβδελά, που καταλήγει σχεδόν
προφητικά: «Οι συνθήκες της εποχής έκαναν δυνατό να κατασιγαστούν (οι
ανησυχίες για την «κοινωνική απειλή») χάρη στην πειθάρχηση, την καταστολή και
εν τέλει τη γελοιοποίηση. Αλλά μόνο προσώρας».
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ. Νέο περιοδικό «πολιτικής και πολιτισμικής παρέμβασης»:
Το «Ρεσάλτο». Εκδότης και διευθυντής ο Θύμιος Παπανικολάου. Το πρώτο
τεύχος φιλοξενεί το πολυσέλιδο αφιέρωμα «Παγκοσμιοποίηση και το «προοδευτικό»
ιερατείο» με κείμενα (αναδημοσιεύσεις και πρωτότυπα) των M. Θεοδωράκη, Θ.
Παπανικολάου, Δ. Τούμπανη, Θ. Παπαρρήγα, π. Γ. Μεταλληνού, K. Ζουράρι, Στάθη,
Γ. Τζιάλλα, Γ. Καραμπελιά, Π. Πικραμένου, Γ. Παπαμιχαήλ, Θ. Δημητράκου, Θ.
Βεργή και Δ. Μανιάτη.
ΒΙΒΛΙΟ. Ο «Διάλογος για το βιβλίο» είναι έκδοση της Ένωσης
Εκδοτών Βιβλίων Ελλάδος, διανέμεται δωρεάν και αυτό το τεύχος περιέχει μεταξύ
άλλων θέματα για τις σχολικές βιβλιοθήκες, το κόστος του βιβλίου, τα
πνευματικά δικαιώματα, την αναγνωσιμότητα.
ΤΟ ΛΥΧΝΑΡΙ. Το περιοδικό του Ιωνικού Συνδέσμου της Νέας Ιωνίας
ακολουθεί με συνέπεια τον δρόμο του: την προβολή προσώπων και γεγονότων της
περιοχής από τον χώρο των τεχνών και του πολιτισμού και νύξεις, χωρίς
υστερικές κραυγές, για τα τοπικά προβλήματα. Το τεύχος αυτό αρχίζει με κείμενο
του Σπύρου Μακρή για το μυθιστόρημα «H κατηγορία A1» του ποιητή Βασίλη
Στεριάδη, που πέθανε τον Απρίλιο του 2003. Στη συνέχεια αναλύεται το έργο δύο
ποιητών που ζουν και γράφουν στη Νέα Ιωνία: του Λάμπρου Παγκάκη και του Θάνου
Ξηρού. Και πιο κάτω σελίδες για τα ζωγραφικά έργα του γλύπτη Χαρίλαου Κουτσούρη.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ
«ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ’04-’05»: Σωκράτους 26, Κηφισιά 145 61, τηλ. 210-8015.713
«ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ»: Βαλαωρίτου 12, Αθήνα 106 71, τηλ. 210-3628.501
«ΛΥΧΝΑΡΙ»: Τσουρουκτσόγλου 1 και Λ. Ηρακλείου 251, Νέα Ιωνία 142 31,
τηλ. 210-2775.916
«ΡΕΣΑΛΤΟ»: Σολωμού 5, Αθήνα 106 83, τηλ. 210-3801.737
«ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ»: Νικηταρά 3, Αθήνα 106 78, τηλ. 210-3808.277
