Το ερώτημα απασχολεί επί χρόνια την επιστημονική κοινότητα: συνδέεται ο

καρκίνος με το στρες; H μία έρευνα μετά την άλλη απαντούν ότι δεν

επιβεβαιώνεται σχέση καρκίνου – στρες, ωστόσο οι ασθενείς έχουν διαφορετική άποψη.\

Κριστίνα Κόνιγκ. Τέσσερα χρόνια πριν από τη διάγνωση καρκίνου του μαστού,

είχε πάρει διαζύγιο. H σχέση των δύο γεγονότων ήταν συμπτωματική; H ίδια

πάντως δεν πείθεται

H Κριστίνα Κόνιγκ από το Σικάγο ήταν 39 χρόνων όταν ανακάλυψε ότι είχε

καρκίνο. Το πρώτο που έκανε μόλις πληροφορήθηκε τη διάγνωση ήταν να ρωτήσει

τους γιατρούς πριν από πόσο καιρό είχε εμφανιστεί ο καρκίνος. «Πέντε με δέκα

χρόνια, μου απάντησαν και αμέσως σκέφθηκα: ναι, πέρασα ένα διαζύγιο, είχα

στρες». H διάγνωση έγινε τέσσερα χρόνια ύστερα από τον χωρισμό τής κ. Κόνιγκ.

Ήταν σύμπτωση; Τέσσερα χρόνια αργότερα αναρωτιέται ακόμη. Όπως και πολλές

άλλες γυναίκες που έχουν περάσει τη δοκιμασία του καρκίνου -στην προκειμένη

περίπτωση του καρκίνου του μαστού. Οριστική και απόλυτη απάντηση δεν είναι

δυνατό να έχουν. Από τις μέχρι στιγμής έρευνες όμως εξάγεται πως στρες και

καρκίνος πιθανότατα δεν συνδέονται.

Στις έρευνες που έγιναν, οι ειδικοί εκλήθησαν να μελετήσουν αν οι άνθρωποι οι

οποίοι ανέπτυξαν καρκίνο είχαν περισσότερο στρες τα χρόνια που προηγήθηκαν της

διάγνωσης και το αντίστροφο: αν δηλαδή όσοι δέχονται έντονες πιέσεις

κινδυνεύουν περισσότερο να καταλήξουν καρκινοπαθείς.

H Πόλι Νιούκομπ, επικεφαλής του προγράμματος πρόληψης για τον καρκίνο στο

Ερευνητικό Καρκινικό Κέντρο Φρεντ Χάτσινσον του Σιάτλ, παρακολούθησε 1.000

γυναίκες, καρκινοπαθείς και μη, προσπάθησε να διευκρινίσει αν υπήρξε κάποιο

περιστατικό στη ζωή τους -π.χ. διαζύγιο ή απόλυση -το οποίο τους προκάλεσε

πίεση και έντονα αρνητικά συναισθήματα. Τα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα: σχέση

ανάμεσα στο στρες και στη διάγνωση του καρκίνου δεν επιβεβαιώθηκε. Αρκετοί

επιστήμονες, όμως, εμφανίστηκαν δύσπιστοι: η κ. Νιούκομπ είχε εκτιμήσει τους

«στρεσογόνους» παράγοντες και όχι τον ίδιο τον παράγοντα στρες. Τι γίνεται,

για παράδειγμα, αφού μια μητέρα χάσει το παιδί της; Όταν κάποιος είναι

αιχμάλωτος πολέμου; Όταν δηλαδή ο άνθρωπος διανύει μια κατάσταση με έντονο

στρες θα προσβληθεί στη συνέχεια καρκίνο;

Κανονικά επίπεδα

Οι απαντήσεις αναζητήθηκαν στη Δανία, όπου τηρούνται εθνικά αρχεία ασθενειών.

Πράγματι, έρευνα που έγινε σε 11.380 γονείς, τα παιδιά των οποίων είχαν επίσης

καρκίνο -κατάσταση που προκαλεί έντονο στρες στους γονείς -έδειξε ότι τα

ποσοστά καρκίνου μεταξύ τους κυμαίνονταν σε κανονικά επίπεδα σε σχέση με τον

υπόλοιπο πληθυσμό. Το ίδιο έδειξε και έρευνα σε 21.062 γονείς, οι οποίοι

έχασαν το παιδί τους. Μέχρι και 18 χρόνια μετά το γεγονός-σταθμό -τον θάνατο

του παιδιού -δεν παρουσιάστηκε αύξηση στα ποσοστά ανάπτυξης καρκίνου στους

γονείς αυτής της ομάδας.

Καταδικάζουν τον εαυτό τους

Ο ΚΟΣΜΟΣ συνεχίζει να αναζητεί οριστικές απαντήσεις και η ανάγκη αυτή

πρέπει να γίνει σεβαστή, επισημαίνει η δρ Μπάρι Κάσιλεθ από το Κέντρο για τον

Καρκίνο Μεμόριαλ Σλόαν – Κέτερινγκ. Οι έρευνες μπορεί να μην επιβεβαιώνουν ότι

το στρες αποτελεί γενεσιουργό αιτία για τη θανατηφόρο ασθένεια, ωστόσο δεν

είναι λίγοι οι ασθενείς που καταλήγουν να καταδικάζουν τον ίδιο τους τον

εαυτό. Στο σύνηθες ερώτημα «γιατί εγώ;» το στρες μπορεί να μετατραπεί στην

καλύτερη απάντηση, προσθέτει η δρ Κάσιλεθ. «Άλλωστε όλοι οι άνθρωποι μπορούν

να θυμηθούν περιόδους φορτισμένες με στρες στη ζωή τους, αν το θελήσουν».

Επιμέλεια: Ρένα Δημητρίου