Στο νοτιοανατολικό άκρο της ελληνικής επικράτειας, νότια του Ικάριου

Πελάγους και ανατολικά της Κρήτης, εκτείνεται μια μεγάλη ελληνική θάλασσα. Το

Καρπάθιο Πέλαγος θεωρείται από τα πιο δύσκολα περάσματα του Αιγαίου αλλά και

από τους πιο παραγωγικούς ψαρότοπους. Εκεί – σχεδόν κολλητά με την Κάρπαθο –

βρίσκεται η Σαρία.

Δεν κατοικείται, δεν αποτελεί τουριστικό προορισμό, αλλά αληθινή εμπειρία,

όπως άλλωστε και ολόκληρη η Κάρπαθος. Ανακαλύπτοντας την νήσο Σαρία με τα

περίφημα Παλάτια της έρχεστε σε επαφή με ένα αυθεντικό όσο και

εγκαταλελειμμένο κομμάτι της Ελλάδας που χρειάζεται να διαβάσετε ιστορία για

να το εκτιμήσετε.

Οι έρευνες έδειξαν ότι στην περιοχή της Ολύμπου Καρπάθου είχαν εγκατασταθεί

Μινωίτες και Μυκηναίοι. Με βάση τα αρχαιολογικά δεδομένα και τις πληροφορίες

των τότε συγγραφέων υπήρξαν στην περιοχή της Ολύμπου δύο αξιόλογες πόλεις. H

Βρυκούς, σημερινή Βρυκούντα και η Νίσυρος στα Παλάτια Σαρίας, που δεσπόζουν

στο πέρασμα Ρόδου – Καρπάθου.

Στην Σαρία, το μικρό νησάκι στα βόρεια της Καρπάθου, είναι προτιμότερο

να πάτε από το Διαφάνι σε μία – μιάμιση ώρα, ανάλογα με τις στάσεις που

θα κάνει ο καπετάνιος για τις βουτιές σας στα απόκρημνα βράχια και τις

σπηλιές.


Όλυμπος Καρπάθου

Ο πορθμός που χωρίζει την Κάρπαθο με την Σαρία έχει μήκος 1,5 ν.μ. και πλάτος

μόλις 50 μέτρα. Συνεχίζοντας την ίδια πορεία το τοπίο παραμένει ίδιο,

απαράλλαχτο όπως όλη η διαδρομή. Απότομοι γκρεμοί, κάθετα τεράστια βράχια, μια

απόκοσμη αίσθηση που δεν βοηθά να σκεφθείτε για τον «παράξενο οικισμό» που σε

λίγο θα αντικρύσετε.

Φτάνοντας στη βοτσαλωτή παραλία με τα λαμπρά πρασινογάλαζα νερά και τα

αρμυρίκια, εκεί που δένει το καΐκι, δεν διακρίνετε κάτι αξιοπερίεργο, εκτός

από κάποιο κοπάδι αγριοκάτσικων και κάποια τρομαγμένα πουλιά που πετούν

ξαφνιασμένα από την παρουσία ανθρώπων. Με μια προσεκτικότερη ματιά

αποκαλύπτεται μια τεράστια «πόλη», τα περίφημα Παλάτια, ενώ στην

«κορυφή» του βουνού διακρίνεται ο τρούλλος και το καμπαναριό του Αγίου

Ζαχαρία. Καλώς ήλθατε. H προσπάθεια να φτάσετε μέχρι εδώ θα ανταμειφθεί

δεόντως.



ΑΞΙΖΕΙ NA ΔΕΙΤΕ

* Την Αγία Σοφία που θα την αντικρύσετε ακολουθώντας το μονοπάτι προς

την μεγάλη χαράδρα – φαράγγι. Γύρω και ανάμεσα από τους θάμνους υπάρχουν

σκορπισμένοι αρχαίοι κίονες, ενώ στον περίγυρό της βρίσκονται διάσπαρτα μέλη,

κομμάτια από επιτύμβιες βάσεις, βωμοί, σπαράγματα, που υποδηλώνουν την ύπαρξη

αρχαίου ιερού. Πίσω από το ιερό, χορταριασμένα κείτονται τα λείψανα μεγάλης

παλαιοχριστιανικής βασιλικής, 5ου – 6ου αι.


* Το Άργος, τον δεύτερο οικισμό του νησιού, που θα τον συναντήσετε αφού

διασχίσετε το μικρό φαράγγι και τον ξεροχείμαρρο με κατεύθυνση προς το

εκκλησάκι του Αγίου Ζαχαρία. Θα δρασκελίσετε μερικές ξερολιθιές και σύντομα θα

φτάσετε κοντά του… στο βασίλειο της πέτρας! Τα περίπου είκοσι αγροτόσπιτα,

εκτός τα γκρεμισμένα, που αποτελούν τον οικισμό, είναι λιτά, με χωμάτινο

δάπεδο και μια μοναδική είσοδο, χώρους αποθήκευσης, μικρά αλωνάκια και το

καθένα έχει τη δική του στέρνα. Διακρίνεται το επιδέξια σκαλισμένο και

τοποθετημένο γύρω – γύρω από την σκεπή πέτρωμα, που εγκλώβιζε το νερό της

βροχής στη «σκεπή» και με την κλίση που είχε το διοχέτευε άμεσα (με τον σωλήνα

που διακρίνεται στο πλάι) στην στέρνα. Προνοητικότητα και αυτάρκεια που μάλλον

δεν διδάχθηκαν πουθενά, παρά απ’ ευθείας από την ίδια τη φύση. Φαίνεται ότι οι

εξελίξεις όχι μόνο δεν άγγιξαν τον τόπο, αλλά το πιθανότερο αγνοήθηκαν

εντελώς. H σχετικά πρωτόγονη μορφή αυτών των πέτρινων σπιτιών, επέτρεπε

ελάχιστες αποκλίσεις από τα αρχέγονα πρότυπα που είχαν εμπεδωθεί από τους

κατοίκους, που ήταν βοσκοί, κτηνοτρόφοι και γεωργοί. Τα μοναδικά τους εφόδια;

H εμπειρία των πατεράδων τους και η λειτουργικότητα. Λίγο έξω από το χωριό, ο

μοναδικός πεταλόσχημος ανεμόμυλος στην κορυφή του λόφου είναι

μισογκρεμισμένος.


Αρχαία Νίσυρος

* Τα Παλάτια Σαρίας, στη θέση που υπολογίζουν οι επιστήμονες ότι υπήρχε

η αρχαία Νίσυρος. Δεκάδες πετρόχτιστα «σπιτάκια» χαρακτηρίζουν την

περιοχή, και στις δύο πλαγιές των λόφων. Οι κάτοικοι των Παλατιών φαίνεται ότι

ήταν Άραβες που είχαν εγκατασταθεί εδώ χρησιμοποιώντας τα Παλάτια σαν

ορμητήριο. Οι γνώμες των αρχαιολόγων και των ιστορικών που έχουν ερευνήσει τα

κτίρια αναφέρουν ότι αυτά μοιάζουν συριακά και χρονολογούνται από τον 10ο

αιώνα. Σε κάθε περίπτωση είναι ένας μεγάλος και σημαντικός οικισμός που

σώζεται ώς τις ημέρες μας, πολύτιμος για όσους τον αντικρύσουν και ταυτόχρονα

πραγματικός θησαυρός για τους επιστήμονες που συνεχίζουν να τον μελετούν.


* Το εκκλησάκι του Αγίου Ζαχαρία στην κορυφή του λόφου, όπου σας οδηγεί

ομαλό μονοπάτι. Απλές οι εικόνες στο εσωτερικό του, όμως η θέα είναι από τις

ωραιότερες στο Αιγαίο. Κάτω, στον εντελώς κάθετο γκρεμό, διακρίνεται η

λιλιπούτια παραλία, και φυσικά τα Παλάτια Σαρίας και η Αγία Σοφία.


* Το Διαφάνι, απ’ όπου θα ξεκινήσετε για τη Σαρία, τη Βρυκούντα ή το

εκπληκτικό Τρίστομο. Είναι το δεύτερο λιμάνι του νησιού με καλή υποδομή και

ωραίες παραλίες. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το μεγάλο σιντριβάνι διακοσμημένο

με πλακάκια – εικόνες από τη ζωή του νησιού, και η γυναίκα της Καρπάθου που

αγναντεύει το πέλαγος, αφιερωμένο στους δεκάδες χιλιάδες ξενιτεμένους. Ο

ιδιαίτερος φυσικός και περιβαλλοντικός πλούτος της περιοχής, ιδιαίτερα της

Σαρίας, οδήγησε τους φορείς να την συμπεριλάβουν στο δίκτυο Φύση 2000 ήδη από

το 1996.


Τους καλοκαιρινούς μήνες λειτουργεί με εθελοντές το κέντρο ενημέρωσης της

Mom, αφού στην περιοχή ζει και αναπαράγεται η μεσογειακή φώκια.

Επιπλέον, η Σαρία της Καρπάθου, η Κάσος και τα Αρμάθια, συγκαταλέγονται στις

«σημαντικές περιοχές για τα πουλιά της Ευρώπης».



ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΤΕ

Καθημερινά από τον Ιούνιο ώς τον Σεπτέμβριο ξεκινάει από το Διαφάνι το

καραβάκι «Καπετάν Μανώλης» για Σαρία, Τρίστομο, Βρυκούντα, Απέλλα. (τηλ.

22450- 51462, κινητό 6974057759). Την ξενάγηση στο νησί, όπως και στα

μονοπάτια που θα περπατήσετε, την αναλαμβάνει ο Γιώργος Πρωτόπαπας, ο

καπετάνιος του σκάφους.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Με 32 ξενοδοχεία και δεκάδες ενοικιαζόμενα δωμάτια, σε όλους τους οικισμούς

της Καρπάθου, αποκλείεται να συναντήσετε πρόβλημα. Θα προτείναμε ενδεικτικά το

«Ακρόπολις» στην Κυρά Παναγιά. Άννα Βογιατζάκη τηλ. 22450 31503, ενώ στο

Διαφάνι την «Χρυσή Ακτή» τηλ. 22450 51215.

ΦΑΓΗΤΟ

Από ολόφρεσκο ψάρι, μέχρι κεμπάπ και σουβλάκι. Υπάρχουν τα πάντα σε μεγάλη

ποικιλία. Τα ταβερνάκια σε απόμερα σημεία συμβαδίζουν με την παράδοση και την

φιλοξενία. Στον «Ανεμόμυλο» ακριβώς στην διασταύρωση του δρόμου Μεσοχώρι –

Σπόα, Μανώλης Χαλκιάς. Στο Φοινίκι στην Μαναρούλα Μαρίνα για γόπες ψητές κ.λπ.

Στην Όλυμπο στο καφενείο του Αντώνη Ζωγραφίδη. Στο Διαφάνι απέναντι από τον

μόλο. Δοκιμάστε σουσαμόμελο και μυζηθρόπιτα. Στη Σαρία θα πρέπει να προβλέψετε

να έχετε μαζί σας κολατσιό και οπωσδήποτε νερό. Προμηθευτείτε ό,τι χρειάζεστε

από το παντοπωλείο της Θεοδοσίας Πρωτόπαπα στο Διαφάνι.

info

Κοινότητα Διαφανίου: 22450 23821 – A’ Βοήθειες: 22450 22228 – Αστυνομία:

22450 22222, – Λιμεναρχείο Καρπάθου: 22450 22227.