H διάθεση μιας πόλης ποτέ δεν έχει αλλάξει τόσο έντονα από όσο άλλαξε στο

Λονδίνο την Πέμπτη το πρωί. Την Τετάρτη δεν υπήρχε καλύτερο μέρος στη Γη. Αφού

νίκησαν στη Σιγκαπούρη – πέτυχαν να εξασφαλίσουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του

2012 -, οι Λονδρέζοι πανηγύριζαν για την έκρηξη νέας ενέργειας και

δημιουργικότητας που θα υπήρχε χάρη στους Αγώνες.

Ο απόηχος της συναυλίας του Live 8 στο Χάιντ Παρκ και το κύμα ζεστών και

ανθρώπινων συναισθημάτων που προκάλεσε, ακόμα υπήρχε. Στο Γκλένιγκλς της

Σκωτίας, η σύνοδος κορυφής της G8 ετοιμαζόταν επιτέλους να αντιμετωπίσει

τουλάχιστον τον πυρήνα των παγκόσμιων ανησυχιών και μπορούσαμε να έχουμε

κάποια ικανοποίηση που η κυβέρνησή μας είχε προωθήσει αυτήν την ατζέντα. Το

Λονδίνο πετούσε και εμείς κινούμασταν άνετα και γεμάτοι αυτοπεποίθηση στην

πόλη: η παράνοια που είχε επικρατήσει μετά την 11η Σεπτεμβρίου και την

τρομοκρατική επίθεση στη Μαδρίτη είχε ώς επί το πλείστον ξεχαστεί, και κανείς

δεν θεωρούσε πια επικίνδυνο να πάρει το Μετρό. Ο «πόλεμος κατά της

τρομοκρατίας», αυτή η χιλιοειπωμένη φράση, έμοιαζε να ανήκει σε ένα

ξεπερασμένο παρελθόν.

Αλλά ο πόλεμος του τρόμου εναντίον μας άνοιξε ένα νέο μέτωπο την Πέμπτη το

πρωί. Έδωσε το «παρών», με τον ήχο των σειρήνων να ακούγεται από κάθε

γειτονιά, και τον θόρυβο των αστυνομικών ελικοπτέρων. Στον δρόμο Γιούστον,

κοντά στο νέο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, χιλιάδες άνθρωποι στέκονταν τριγύρω

παρακολουθώντας τα ασθενοφόρα να προχωρούν το ένα πίσω από το άλλο, ανάμεσα

στα σταθμευμένα αυτοκίνητα, για να φτάσουν στην αίθουσα των πρώτων βοηθειών.

H Αστυνομία κινούνταν στην περιοχή του Μπλούσμπερι κλείνοντας γρήγορα δρόμους.

Ο κρατικός μηχανισμός, ένας τεράστιος Λεβιάθαν, σίγουρος για την ισχύ του,

κινούνταν με συντονισμό μπαλέτου. Οι πρόβες για ένα πολλαπλό τρομοκρατικό

χτύπημα κάτω από τη γη απέδιδαν.

Στην πραγματικότητα, τώρα που η καταστροφή είχε γίνει, είχε τον αέρα του

αναπόφευκτου και έμοιαζε γνώριμη, σαν να είχε συμβεί πριν από πολύ καιρό. Μέσα

στο ψιλοβρόχι και το θολό φως, τις ουρές των αστυνομικών, τα οχήματα των

πρώτων βοηθειών, οι σιωπηλοί περαστικοί έμοιαζαν σαν να έπαιζαν σε μία παλιά

μαυρόασπρη ταινία. H είδηση της εξασφάλισης της διεξαγωγής των Ολυμπιακών

Αγώνων προκαλούσε μεγαλύτερη έκπληξη από το ίδιο το χτύπημα. Πώς μπορέσαμε να

ξεχάσουμε ότι αυτό σίγουρα θα συνέβαινε;

Στο περίφημο ποίημα του Όντεν «Μουσείο Καλών Τεχνών», η τραγωδία του Ίκαρου,

που πέφτει από τον ουρανό, συνοδεύεται από τη ζωή που απλούστατα αρνείται να

διαταραχθεί: ένας καλλιεργητής συνεχίζει τη δουλειά του, ένα πλοίο «συνέχισε

να ταξιδεύει ήρεμα», σκύλοι συνεχίζουν τη «σκυλίσια ζωή τους».

Την Πέμπτη στο Λονδίνο, όπου τα πλήθη, κρατώντας ο καθένας από ένα κινητό

τηλέφωνο, προσπαθούσαν να βρουν δρόμους ανοιχτούς για να διασχίσουν την πόλη,

υπήρχαν πολλές αποδείξεις της αλήθειας που ενυπάρχει στο ποίημα του Όντεν. Ενώ

διασώστες έψαχναν για διασωθέντες και νεκρούς στο υπόγειο Μετρό, πάνω στο

πεζοδρόμιο, άνθρωποι φόρτωναν φορτηγά, μία γυναίκα πουλούσε ομπρέλες στο

σύνηθες πόστο της, και στα μαγαζιά που πουλάνε σάντουιτς το μεσημέρι,

επικρατούσε το αδιαχώρητο.

Είναι απίθανο να ισχυριστεί το Λονδίνο πως μεταμορφώθηκε σε μία στιγμή, πως

έχασε την αθωότητά του μέσα σε ένα πρωινό. Είναι δύσκολο να αποπροσανατολίσεις

μία πελώρια πόλη σαν κι αυτή. Έχει επιβιώσει πολλών επιθέσεων στο παρελθόν.

Αλλά αφού μετρήσουμε τους νεκρούς μας και η αδυναμία να αντιδράσουμε γίνει

οργή και θλίψη, θα δούμε πως οι ζωές μας εδώ θα είναι διαφορετικές. Έχουμε

ξυπνήσει βάρβαρα από ένα ευχάριστο όνειρο. H πόλη θα χρειαστεί πολύ καιρό για

να ανακτήσει την αυτοπεποίθηση και χαρά που υπήρχε την Τετάρτη. Ποιος θα θέλει

να ταξιδέψει με το Μετρό όταν θα έχει καθαριστεί; Πώς θα καθόμαστε ήρεμα όταν

βρισκόμαστε σε ένα εστιατόριο, ένα σινεμά ή ένα θέατρο; Και θα αντιμετωπίσουμε

ξανά τη συμφωνία που θα πρέπει διαρκώς να κάνουμε και να ξανακάνουμε με το

κράτος: πόση εξουσία θα πρέπει να δώσουμε στον Λεβιάθαν, πόση ελευθερία θα μας

ζητηθεί να παραχωρήσουμε για την ασφάλειά μας;

Ο Ian McEwan είναι βραβευμένος με Μπούκερ Βρετανός συγγραφέας – το πιο

πρόσφατο βιβλίο του είναι το «Saturday»

Τελευταία Νέα