Tο Kόσοβο αιμορραγεί ακόμη

Ο ποταμός Βίστριτσα δεν μοιάζει πολύ με ποταμό τον καυτό Αύγουστο, μα πιο

πολύ σαν ένα χορταριασμένο ρυάκι που σχηματίζει μια λιμνούλα μπροστά από κάτι

παλιά λάστιχα και ένα πεταμένο ψυγείο, σε αυτή την άκρη του Κοσόβου. Οι νέοι

έρχονται και κολυμπούν εδώ, αποδιώχνοντας την πλήξη που πλανιέται πάνω από

αυτόν τον σερβικό θύλακο στην αλβανοκρατούμενη επαρχία του Κοσόβου.

Όμως, νωρίτερα αυτό τον μήνα, αυτό το μέρος αποδείχθηκε κατάλληλο για έναν

φόνο, από έναν άγνωστο οπλοφόρο – ή δύο – που έστησε ενέδρα πίσω από κάτι

θάμνους στην αλβανική μεριά του ποταμιού και άδειασε δύο γεμιστήρες ενός

κινεζικού καλάσνικοφ σε μια συντροφιά από νεαρούς Σέρβους που δροσίζονταν στη

λιμνούλα. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, ο δεκαεννιάχρονος Ίβαν Γιοβάνοβιτς και ο

ενδεκάχρονος Παντέλια Ντάκιτς έπεφταν άψυχοι στην όχθη. Τα γέλια έγιναν

δάκρυα· πολλά άλλα παιδιά είχαν τραυματιστεί. Λίγα λεπτά αργότερα, Ιταλοί

στρατιώτες της ειρηνευτικής δύναμης κατέφτασαν από τη βάση τους, καθώς και

αστυνομικοί του Κοσόβου και του ΟΗΕ.

Το ερώτημα. Οι φόνοι ξανάφεραν στο προσκήνιο ένα πιεστικό ερώτημα: για

πόσο ακόμη το Κόσοβο θα παραμένει σε αυτό το χάος, ένα άστατο προτεκτοράτο του

ΟΗΕ, το οποίο εξακολουθεί να διεκδικεί η Σερβία και το οποίο δεν είναι ακόμη

το ανεξάρτητο κράτος που θα επιθυμούσε η αλβανική πλειονότητα;

Τέσσερα χρόνια μετά τον βομβαρδισμό της Σερβίας από το ΝΑΤΟ, υπό αμερικανική

καθοδήγηση, το Κόσοβο παραμένει ένας τόπος διαιρεμένος ανάμεσα στους Σέρβους

που κάποτε διοικούσαν την επαρχία και την αλβανική πλειονότητα, που την

διοικεί τώρα υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.

Όποιος καθήσει σε ένα από τα καφενεία της Πρίστινα, της πρωτεύουσας του

Κοσόβου, θα ακούσει ένα σωρό θεωρίες για το ποιος σκότωσε τους δύο νέους και

γιατί. Στο Πετς, η τοπική Αστυνομία που ερευνά τους φόνους λέει ότι οι ντόπιοι

Αλβανοί ελάχιστα πράγματα έχουν κάνει για να καθησυχάσουν τους Σέρβους

γείτονές τους. Οι οπλοφόροι ήταν πιθανότατα Αλβανοί, λένε οι αστυνομικοί,

επειδή τα κατάφεραν να ξεφύγουν στην αλβανική γειτονιά. Δεσμευμένοι καθώς

είναι όλοι από τον τοπικό κώδικα σιωπής και φοβισμένοι από την εγκληματική

δράση που αναπτύσσεται με πολιτικά κίνητρα στην περιοχή, κανείς δεν θέλει να

μιλήσει.

Ήταν το τρίτο περιστατικό αιματηρής βίας από τον περασμένο Νοέμβριο, που

συμπίπτει με την άφιξη στην περιοχή ενός υψηλού αξιωματούχου, σε αυτή την

περίπτωση του νέου τοποτηρητή του ΟΗΕ Χάρι Χόλκερι. Ο σκοπός, λέει ένας

βαθμοφόρος του ΟΗΕ, είναι να προβληθεί το θέμα του τελικού καθεστώτος του

Κοσόβου στη διεθνή ατζέντα. Οι επιλογές είναι σαφείς: ανεξάρτητο αλβανικό

Κόσοβο, κάποια μορφή χαλαρής ένωσης με τη Σερβία, αποχωρισμός των σερβικών

θυλάκων είτε ως αυτόνομα μέρη του Κοσόβου είτε ενσωματωμένα στη Σερβία ή

συνέχιση της διεθνούς κηδεμονίας του Κοσόβου.

Το πρόβλημα είναι ότι καμιά από αυτές τις λύσεις δεν θα τους ικανοποιήσει

όλους και οποιαδήποτε επαναχάραξη των συνόρων θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα

ντόμινο συνοριακών μεταβολών και αλλού στα Βαλκάνια.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ρούσσος Βρανάς