Πόλεμος για τον «Δαβίδ»

Στο επίκεντρο ενός ιδιόρρυθμου πολέμου βρίσκεται ο «Δαβίδ», το κολοσσιαίο

αριστούργημα του Μιχαήλ Αγγέλου, έναν μόλις χρόνο πριν συμπληρώσει μισή

χιλιετία ζωής. Στα δύο αντίπαλα στρατόπεδα συντηρητές έργων τέχνης και αφορμή

της διαμάχης η μέθοδος συντήρησης που θα υιοθετηθεί για τον καθαρισμό του

μαρμάρινου αγάλματος, που έχει καταπονηθεί τόσο από το ανθρώπινο χέρι

(καθαρισμό με χλωρικό οξύ το 1843) όσο και από τις καιρικές συνθήκες.

Το πανύψηλο άγαλμα (4,1 μ.), που απεικονίζει γυμνό τον ήρωα της Βίβλου πριν

επιτεθεί στον Γολιάθ και συγκεντρώνει τα βλέμματα 1,2 εκατ. τουριστών κάθε

χρόνο (σήμερα βρίσκεται στην Galleria dell’ Accademia, ενώ αντίγραφό του

βρίσκεται στην Πιάτσα ντελά Σινιορία της Φλωρεντίας, εκεί όπου βρισκόταν το

πρωτότυπο μέχρι το 1873) έχει να καθαριστεί για περισσότερο από έναν αιώνα,

και οι διάφορες ουσίες στο στήθος του κάνουν τον Δαβίδ να μοιάζει ιδρωμένος

και βρώμικος.

H μία πλευρά, εκείνη της εκ των κορυφαίων συντηρητριών αναγεννησιακών

έργων τέχνης στην Ιταλία Άγκνες Παρόνκι, προτείνει «στεγνό» καθάρισμα και έχει

επιστρατεύσει για τον σκοπό αυτό πανιά από μαλακό δέρμα, ειδικές βούρτσες με

μεταξωτές τρίχες, βαμβακερές γάζες και γόμες. H άλλη πλευρά προτιμά κομπρέσες

με αποσταγμένο νερό, μέθοδος που υποστηρίζεται από επιτροπή ειδικών, στην

οποία ανήκει και η διευθύντρια της φλωρεντινής Galleria dell’ Accademia.

Οι κομπρέσες τοποθετούνται στην επιφάνεια του αγάλματος, αφού πρώτα

εμβαπτισθούν σε ειδικά διαλύματα για να απομακρύνουν τη βρωμιά ή άλλες

ρυπαντικές ουσίες και θεωρούνται ως μια λύση ευρύτατα αποδεκτή. Ωστόσο η

Άγκνες Παρόνκι, που έχει εμπειρία ήδη 20 ετών στη συντήρηση των τάφων των

Μεδίκων, υποστηρίζει πως «η ρύπανση δεν είναι ενιαία. Αν αντιμετωπιστεί ως

ενιαία δεν έχει νόημα. Ρισκάρεις έτσι να καταστρέψεις την ισορροπία».

Οι αντίπαλοί της, αντιθέτως, υποστηρίζουν πως με την παραπάνω μέθοδο

υπάρχει κίνδυνος να βγει κι άλλη βρωμιά στην επιφάνεια, ενώ «τα καταπλάσματα

θα τοποθετηθούν με προσοχή και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ανάλογα με

τον βαθμό ρύπανσης που υπάρχει σε κάθε σημείο», σύμφωνα με τη διευθύντρια της

Galleria dell’ Accademia Φράνκα Φαλέτι.

Αν και η Άγκνες Παρόνκι παραιτήθηκε, ύστερα από μήνες ερευνών, όταν

ενημερώθηκε πως η μέθοδός της απορρίφθηκε, στο πλευρό της τάσσεται και ο

ιστορικός τέχνης του Πανεπιστημίου της Κολούμπια Τζέιμς Μπεκ, που τονίζει πως

ο τρόπος καθαρισμού που επέλεξε η Ιταλίδα επιστήμονας διακρίνεται για τον

σεβασμό της προς το μνημείο. H διαμάχη ωστόσο παραμένει προς το παρόν ανοιχτή.