Γιατί σκοτώνουν τους γείτονές τους οι άνθρωποι ή γιατί μένουν αδρανείς και

επιτρέπουν σε άλλους να τους σκοτώσουν;

Πώς κατάφεραν να επιβιώσουν του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι Εβραίοι της

Βουλγαρίας, παρότι η κυβέρνηση της χώρας ήταν αντισημιτική και σύμμαχος της

ναζιστικής Γερμανίας; Και πώς εξηγείται ότι στην Ολλανδία, μια χώρα που είχαν

καταλάβει οι Γερμανοί και στην οποία, πριν από τον πόλεμο, υπήρχε ελάχιστος

αντισημιτισμός, αφανίσθηκε το 80% των Ολλανδών Εβραίων; Όσο ξέρουμε, ουδείς

Βούλγαρος Εβραίος παραδόθηκε από τους Βουλγάρους στους Γερμανούς.

Μία απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα επιχειρεί μία Αμερικανίδα ερευνήτρια η

Χέλεν Φέιν, η οποία ανέλυσε το τι συνέβη σε 22 κράτη και περιοχές που είτε

είχαν συμμαχήσει με τη ναζιστική Γερμανία είτε είχαν καταληφθεί από τους

Γερμανούς κατά τη διάρκεια του πολέμου. Σύμφωνα λοιπόν με την Αμερικανίδα

ερευνήτρια, η αντίσταση που έκανε η Εκκλησία σε ορισμένες από τις χώρες αυτές,

ήταν ο πιο σημαντικός παράγοντας στην παρεμπόδιση της επίσημης κρατικής

συνεργασίας με τους ναζί, οι οποίοι επιχειρούσαν να υλοποιήσουν την πολιτική

του Ολοκαυτώματος.

Στην Πολωνία, την Ουκρανία και τις Βαλτικές χώρες, όπου ολόκληρη η δομή της

κοινωνίας και της Εκκλησίας καταστράφηκε από το διπλό χτύπημα σοβιετικής και

γερμανικής κατοχής, ο ίδιος, ο εξαχρειωμένος πλέον, πληθυσμός της χώρας

σκότωνε μερικές φορές Εβραίους συμπολίτες τους ή τους παρέδιδαν στους ναζί.

Σχεδόν όλοι οι Εβραίοι της Πολωνίας πέθαναν.

Το δίδαγμα αυτής της υπόθεσης είναι ότι η πολιτισμένη κοινωνία βασίζεται στην

κοινωνική πειθαρχία και την ανθρώπινη ευθύνη. Αυτά τα δύο παύουν να υπάρχουν

όταν οι θεμελιώδεις δομές της θρησκείας και της κρατικής εξουσίας

καταστρέφονται.

Ο πολιτισμός βασίζεται, σε πολύ μεγάλο βαθμό, στη συμπεριφορά και την ηγεσία

των ελίτ του κόσμου. Οι πόλεμοι καταστρέφουν την ίδια την κοινωνία.