Έπεσε σκοτάδι στη Σίλικον Βάλεϊ

Μια συννεφιασμένη Παρασκευή του Δεκεμβρίου, ο Τζον Τσέιμπερς, επικεφαλής της

εταιρείας συστημάτων πληροφορικής Σίσκο Σύστεμς, είχε ένα κακό προαίσθημα.

Κατά τη διάρκεια εκείνης της εβδομάδας είχε ανακοινώσει κάθε λεπτομέρεια και

κάθε στοιχείο για να υποστηρίξει την άποψή του ότι η επιχείρησή του ήταν μία

από τις σημαντικότερες του πλανήτη. Ο ίδιος συνειδητοποίησε τότε ότι το σύνολο

της αμερικανικής βιομηχανίας πληροφορικής αντιμετώπιζε σημαντικά προβλήματα.

Τα χρόνια συνεχούς ανάπτυξης είχαν μεταμορφώσει τη Σίσκο στη μεγαλύτερη

εταιρεία της Σίλικον Βάλεϊ, ένα σημείο αναφοράς για τη νέα εποχή της

πληροφορικής. Πριν όμως ο Τσέιμπερς αρχίσει να συνειδητοποιεί τη θέση της

εταιρείας του στην παγκόσμια βιομηχανία πληροφορικής, οι ρυθμοί ανάπτυξης της

Σίσκο άρχισαν να φθίνουν.

«Την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου καταφέραμε να αυξήσουμε τις πωλήσεις μας

κατά 65%», τόνισε το αφεντικό της Σίσκο μιλώντας στον κυριακάτικο

«Ιντιπέντεντ» από το γραφείο του στη Σίλικον Βάλεϊ. «Αλλά τη δεύτερη εβδομάδα

του Δεκεμβρίου είδαμε τις παραγγελίες μας να μειώνονται κατά 10%. Αυτό μας

προκάλεσε ανησυχίες. Για πέντε συνεχείς ημέρες παρακολουθούσαμε τις

παραγγελίες μας να μειώνονται, κάτι το οποίο δεν είχε συμβεί ποτέ στο

παρελθόν. Στη συνέχεια κάλεσα σε σύσκεψη όλους τους διευθύνοντες συμβούλους

των υπολοίπων μεγάλων εταιρειών πληροφορικής. Και μου έδωσαν την ίδια εικόνα

για τις παραγγελίες των επιχειρήσεών τους. Και αυτοί μου είπαν ότι ποτέ στο

παρελθόν δεν είχε συμβεί κάτι ανάλογο. Τότε κατάλαβα τι συμβαίνει».

Ο οδηγός που κινείται πάνω στους μεγάλους και ανοικτούς αυτοκινητόδρομους που

διασχίζουν τη Σίλικον Βάλεϊ δεν διακρίνει προφανή σημάδια κρίσης. Ωστόσο, μέσα

σε κάθε πολυτελές γραφείο εταιρείας πληροφορικής υπάρχει ένας διευθύνων

σύμβουλος, όπως ο κ. Τσέιμπερς, που προσπαθεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση.

«Είναι σαν κάποιος να πάτησε τον διακόπτη και να έσβησε τα φώτα. Είναι σαν να

συγκρουστήκαμε με έναν τοίχο», λέει το αφεντικό της Σίσκο. «Από μια κατάσταση

συνεχούς μεγέθυνσης των εργασιών μας, τώρα φαίνεται ότι προσγειωνόμαστε».

Οι λόγοι

Η αιτία αυτής της προσγείωσης είναι ένα μείγμα της επιβράδυνσης των ρυθμών

ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας και της έκρηξης της τεχνολογικής

«φούσκας». Αυτή η εξέλιξη έχει φέρει πολλούς επικεφαλής ιντερνετικών

επιχειρήσεων αντιμέτωπους με μια κατάσταση που ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν

συναντήσει: μια περίοδο επιβράδυνσης της οικονομίας και των εργασιών τους. Η

πρώτη κίνησή τους ήταν να ενημερώσουν τους μετόχους αλλά και τα χρηματιστήρια

ότι τα αποτελέσματά τους στο μέλλον δεν θα είναι τόσο καλά όσο προέβλεπαν και

όσο επιθυμούσαν. Ένας αναλυτής της χρηματιστηριακής αγοράς της Νέας Υόρκης

περιέγραψε τη στάση της Σίσκο ως πολύ προσεκτική, καθώς εξέδωσε

προειδοποιήσεις για τη μείωση των μελλοντικών πωλήσεων και κερδών. Άλλες, όπως

η εταιρεία κατασκευής μικροεπεξεργαστών Ιντέλ, δεν προειδοποίησαν αλλά

προχώρησαν στην ανακοίνωση χειρότερων των προβλεπομένων αποτελεσμάτων. Η

απάντηση που πήραν από τη Γουώλ Στρητ ήταν ένα σημαντικό πλήγμα στις τιμές των

μετοχών τους.

Στο μέλλον τα φορτωμένα με τεχνολογικές εταιρείες αμερικανικά χρηματιστήρια ­

της Νέας Υόρκης και το Νάσντακ ­ θα δεχτούν πολλά χτυπήματα στο στομάχι. Οι

εταιρείες πληροφορικής Κόμπακ, Απλ και Λούσεντ έχουν δείξει τις τελευταίες

εβδομάδες ότι τα πράγματα δεν πηγαίνουν και τόσο καλά. Η Νόρτελ και η Ντελ

ανακοίνωσαν την προηγούμενη εβδομάδα μεγάλες περικοπές στο εργατικό τους

δυναμικό. Ακόμη και ο Λάρι Έλισον, το αφεντικό της ‘Ορακλ, της εταιρείας

λογισμικού για ιντερνετικές εταιρείες, αποκάλυψε την ανησυχία του για την

πορεία της αμερικανικής οικονομίας πουλώντας ένα μεγάλο μερίδιο της συμμετοχής

του στην εταιρεία που διευθύνει.

Η Σίσκο ωστόσο είναι το σημείο αναφοράς για τον τρόπο με τον οποίο θα

επηρεασθούν οι γιγαντιαίες επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας, αυτές που βοήθησαν

να γεννηθεί η ιντερνετική οικονομία. Η ίδια κατέχει περίπου 1,5 εκατομμύριο

τετραγωνικά μέτρα γραφειακών χώρων στη Σίλικον Βάλεϊ. Η Σίσκο υποστηρίζει ότι

εξυπηρετεί το 75% της παγκόσμιας ιντερνετικής «κυκλοφορίας», κάνοντάς την

εξαιρετικά εκτεθειμένη στην πορεία την ιντερνετικής οικονομίας. Στις αρχές του

2000 το επενδυτικό αμόκ για το Ίντερνετ έκαναν τη Σίσκο την πρώτη εταιρεία με

χρηματιστηριακή αξία άνω του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Παρά το γεγονός

ότι σήμερα η χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας είναι 222 δισεκατομμύρια

δολάρια, το αφεντικό της παραμένει περισσότερο από ποτέ αισιόδοξο για τα οφέλη

που προσφέρει το Ίντερνετ. «Είμαστε η πιο κερδοφόρα και ταχύτερα αναπτυσσόμενη

εταιρεία στην ιστορία», λέει ο ίδιος. Είναι τόσο παθιασμένος με την άποψή του

σχετικά με τις προοπτικές του Ίντερνετ, που καθένας από τους 45.000

εργαζόμενους της Σίσκο λαμβάνει πολύ συχνά μια επιστολή σχετική με την

αποστολή της εταιρείας και τις προοπτικές της. Παράλληλα ο Τσέιμπερς προσπαθεί

να περάσει το μήνυμά του στον υπόλοιπο κόσμο και στους άλλους ηγέτες του

επιχειρηματικού κόσμου. «Τους τελευταίους τρεις μήνες συναντηθήκαμε με τον

πρωθυπουργό της Ινδίας, της Κίνας και τον καγκελάριο της Γερμανίας», λέει ο

ίδιος. Επιπλέον, συναντήθηκε με τον νέο Αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους

Τζούνιορ και το θέμα της συζήτησης ήταν το Ίντερνετ και οι προοπτικές του.

Ρεαλιστής

Ο Τσέιμπερς ωστόσο είναι ρεαλιστής και όσον αφορά τις συνθήκες της

αμερικανικής οικονομίας. Όταν ρωτήθηκε για την κατάσταση του αμερικανικού

βιομηχανικού κλάδου, ο οποίος απορροφά το 20% της παραγωγής της Σίσκο, τόνισε:

«Ο βιομηχανικός κλάδος δεν κινείται προς μια ομαλή προσγείωση. Βρίσκεται ήδη

σε ύφεση». Πάντως, πιστεύει ότι μέσα στα επόμενα 10 έως 15 χρόνια η τωρινή

επιβράδυνση θα φαίνεται απλώς σαν ένα κενό αέρος.

Η Σίσκο έχει γίνει συνώνυμο και της επιθετικής στρατηγικής εξαγορών. Τα

τελευταία χρόνια προχώρησε στην εξαγορά 70 μικρότερων επιχειρήσεων

πληροφορικής. «Οι στόχοι μας δεν έχουν αλλάξει. Έχουν αλλάξει, ωστόσο, οι

εκτιμήσεις μας σχετικά με την ταχύτητα που θα φθάσουμε στην εκπλήρωσή τους»,

λέει ο Μάθιου Σούλερ, επικεφαλής του τμήματος διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού

της Σίσκο. «Τους επόμενους έξι έως εννέα μήνες θα επιβραδύνουμε τους ρυθμούς

ανάπτυξής μας. Είμαστε πιο προσεκτικοί σε σχέση με το παρελθόν. Τον περασμένο

χρόνο το πόδι μας είχε πατήσει τέρμα το γκάζι. Τώρα το έχουμε σηκώσει λίγο».

Αυτό δεν θα ευχαριστήσει τους χιλιάδες εργαζόμενους της Σίσκο που διαθέτουν

μετοχές της εταιρείας και τα τελευταία δυο χρόνια έγιναν πλούσιοι από την

άνοδο στο χρηματιστήριο. Τώρα το μήνυμα που τους στέλνει η διοίκηση της

εταιρείας είναι να φορέσουν τις ζώνες ασφαλείας γιατί θα ακολουθήσουν πολλά

κενά αέρος. Το ίδιο μήνυμα έχουν στείλει και πολλές άλλες εταιρείες του

τεχνολογικού κλάδου. Κάποιες έχουν προχωρήσει ακόμη περισσότερο: ανακοινώνουν

μαζικές απολύσεις.