Αναζήτηση
Οι πόλεμοι…
… σπάνια είναι θρησκευτικοί. Στη Βόρεια Ιρλανδία, οι ενωτικοί και οι
εθνικιστές δεν πολεμούν μεταξύ τους επειδή είναι Καθολικοί ή Προτεστάντες.
Ούτε οι μεν ούτε οι δε προσπαθούν να προσηλυτίσουν τους άλλους. Ούτε οι μεν
ούτε οι δε λεηλατούν τα ιερά των άλλων. Η σύγκρουσή τους δεν έχει να κάνει με
τη θρησκεία, αλλά με την κυριαρχία, δεν έχει να κάνει με το αν η Βόρεια
Ιρλανδία θα είναι προτεσταντική ή καθολική, αλλά με το αν θα είναι βρετανική ή
ιρλανδική. Αν το ζήτημα λυθεί, Καθολικοί και Προτεστάντες θα μπορούν να ζουν
μαζί, όπως ζουν μαζί στη Βρετανία και στην Ιρλανδία. Στο Ισραήλ (ή στην
Παλαιστίνη), η σύγκρουση είναι παρόμοια. Ούτε οι μεν ούτε οι δε πολεμούν
μεταξύ τους για το αν η περιοχή θα είναι εβραϊκή ή μουσουλμανική, αλλά για το
αν θα είναι ισραηλινή ή παλαιστινιακή.
Οι ανθρωποθυσίες…
|
|
… με αφορμή την Ιερουσαλήμ δεν γίνονται σήμερα στον βωμό της θρησκείας, αλλά
στον βωμό της πολιτικής. Οι Εβραίοι Ισραηλινοί μπορεί να είναι οι
περισσότεροι, αλλά ανάμεσα στους Ισραηλινούς υπάρχουν και Άραβες και
Χριστιανοί και Δρούζοι και Σαμαρείτες και άθρησκοι Ρώσοι. Οι μουσουλμάνοι
Παλαιστίνιοι μπορεί να είναι οι περισσότεροι, αλλά ανάμεσα στους Παλαιστινίους
ζουν και Άραβες Καθολικοί και Ελληνορθόδοξοι και Ρωμαιοκαθολικοί και
Προτεστάντες. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς τίποτα από όλα αυτά για να πάρει
στα χέρια ένα όπλο και να πολεμήσει τον άλλο. Όταν οι Ισραηλινοί δεν
αναγνώριζαν καμιά εθνική συνοχή στους Παλαιστινίους, δεν σήμαινε ότι γι’
αυτούς δεν υπήρχαν, αλλά ότι ήλπιζαν πως με κάποιο τρόπο οι Παλαιστίνιοι
τελικά θα «χωνεύονταν» στα υπόλοιπα αραβικά κράτη. Όταν οι Παλαιστίνιοι δεν
αναγνώριζαν το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ, δεν σήμαινε ότι ήθελαν να το
εξοντώσουν, αλλά ότι ήλπιζαν πως ο υπόλοιπος εβραϊκός κόσμος θα «αφομοίωνε»
τους Ισραηλινούς Εβραίους.
Η απόρριψη…
… ήταν αμοιβαία και δεν αντανακλούσε θρησκευτικές, αλλά πολιτικές διαφορές.
Ο δολοφόνος της Σάμπρα και της Σατίλα δεν επισκέφθηκε το όρος του Ναού για να
προσκυνήσει, αλλά για να τορπιλίσει τις ειρηνευτικές συνομιλίες και την
κυβέρνηση Μπαράκ. Τόσο ο Αραφάτ όσο και ο Μπαράκ θα βρουν πολλούς ακόμη
τέτοιους δολοφόνους μπροστά τους, ώσπου να απαντήσουν στα ερωτήματα: Θα
επιτραπεί στους Παλαιστινίους που έχουν χάσει τις περιουσίες τους να
προσφύγουν στα ισραηλινά δικαστήρια; Θα τους αφήσουν να μεταναστεύσουν στο
Ισραήλ; Πώς θα διανεμηθούν τα νερά του Ιορδάνη; Ποιος θα ελέγχει τα τουριστικά
«χρυσωρυχεία» της Ιερουσαλήμ; Ερωτήματα που κάθε άλλο παρά θρησκευτικά
μοιάζουν, αλλά που βρίσκονται στην καρδιά της φόρμουλας «γη έναντι ειρήνης».
Το Ισραήλ…
… του Μπαράκ δύο λύσεις έχει μπροστά του: είτε να εκχωρήσει στους
Παλαιστινίους αρκετά εδάφη και εξουσίες ώστε να έχουν ουσιαστική κυριαρχία
στην περιοχή τους, είτε να τους παραχωρήσει υπηκοότητα σε ένα αδιαίρετο
Ισραήλ. Η Γκόλντα Μέιρ είχε πει: «Δεν υπάρχουν Παλαιστίνιοι». Ο Σαουδάραβας
βασιλιάς Φεϊζάλ είχε πει: «Τι το θέλουν το τείχος των Δακρύων; Ας τους χτίσουν
ένα άλλο τείχος να πηγαίνουν να κλαίνε». Πιο σωστά το είχε πει ένας ανώνυμος
Παλαιστίνιος: «΄Η να μας χωρίσουν ή να μας παντρέψουν». Το Ισραήλ του Σαρόν
προτιμάει μια τρίτη λύση: τον αναγκαστικό γάμο, που θα επιβληθεί από μια
μόνιμη δύναμη κατοχής στην περιοχή, με ανυπολόγιστες συνέπειες.
