Εκπαιδευτής στο Κασκαντέ, θερινό στρατόπεδο κοντά στη Μόσχα, παραδίδει

μαθήματα οπλοχρησίας σε νεαρό αγόρι (πάνω). Υπάρχει η πιθανότητα η εκπαίδευση

να γίνει υποχρεωτική, αναβιώνοντας μια σοβιετική πρακτική (κάτω)

Ρώσοι μαθητές αναμένεται να σταλούν σε θερινά στρατόπεδα νεοσυλλέκτων

προκειμένου να μάθουν να σκάβουν χαρακώματα και να χρησιμοποιούν όπλα

Καλάσνικοφ. Εντάσσεται κι αυτό στην εκστρατεία του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ

Πούτιν για την αποκατάσταση του αισθήματος εθνικής υπερηφάνειας στις

ταλαιπωρημένες ένοπλες δυνάμεις.

Η βασική στρατιωτική εκπαίδευση επέστρεψε στο σχολικό πρόγραμμα πρώτη φορά από

τη σοβιετική εποχή, καθώς οι μαθητές άρχισαν να επιστρέφουν την περασμένη

εβδομάδα από τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Μαζί με τα παραδοσιακά μαθήματα

της ιστορίας και των μαθηματικών, υποχρεούνται να παρακολουθήσουν και άλλα

μαθήματα για το πώς να αντιδρούν σε κρίσεις όπως ενδεχόμενες πυρηνικές ή

τρομοκρατικές επιθέσεις και απαγωγές ενώ θα υπάρξουν και ειδικά στρατιωτικά

γυμνάσια με αντιασφυξιογόνες μάσκες. Το πρόγραμμα αυτό θα κορυφώνεται με τη

λήξη κάθε θερινής σεζόν, όταν όλα τα αγόρια άνω των 15 προγραμματίζεται να

περνούν μία βδομάδα σε στρατόπεδο εκπαίδευσης, όπου απόστρατοι αξιωματικοί θα

τους διδάσκουν πώς να συναθροίζονται και να χρησιμοποιούν Καλάσνικοφ και

όλμους. Επίσης θα μυηθούν σε διάφορες πολεμικές τεχνικές και στο σκάψιμο

χαρακωμάτων.

«Μαθήματα φιλοπατρίας»

Η Άλα Τιμοκόφσκαγια, υποδιευθύντρια του σχολείου 620 της Μόσχας, υποστηρίζει

ότι τα μαθήματα «στρατιωτικής εκπαίδευσης και φιλοπατρίας» θα κάνουν τα παιδιά

καλύτερους πολίτες. «Θα περιηγηθούμε με τους μαθητές σε στρατιωτικές βάσεις

και μουσεία αρμάτων μάχης», συνέχισε. «Θα κάνουν μαθήματα φιλοπατρίας, θα

μελετήσουν σε βάθος την ιστορία του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και θα έρθουν σε

επαφή με βετεράνους».

Το Κρεμλίνο ελπίζει ότι τα προστιθέμενα μαθήματα θα συμβάλουν στη βελτίωση της

δυσμενούς κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει ο ρωσικός στρατός, ο οποίος,

μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού και τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης,

έχει σημαδευτεί από διαφθορά, ερήμωση και περικοπές των κονδυλίων που αφορούν

στην ενίσχυσή του.

Η κίνηση αυτή συμπίπτει με τη χρονική στιγμή κατά την οποία ο Πούτιν ­ πρώην

κατάσκοπος και διευθυντής της FSB, διαδόχου της KGB ­ ετοιμάζεται να αυξήσει

τα κεφάλαια που προορίζονται για τις ένοπλες δυνάμεις, σε μια προσπάθεια να

αποκαταστήσει την εθνική υπερηφάνεια των μελών τους, που έχει πληγεί ιδιαίτερα

μετά την καταστροφή του Κουρσκ και τις ατυχίες στον πόλεμο της Τσετσενίας.

Η υποχρεωτική στρατιωτική εκπαίδευση και τα μαθήματα πατριωτισμού είχαν

πρωτεύουσα σημασία στα σοβιετικά σχολεία, όπου τα παιδιά διδάσκονταν να

φοβούνται τη Δύση και προετοιμάζονταν στο πώς να αποκρούουν ενδεχόμενη ΝΑΤΟϊκή

εισβολή. Όλα αυτά καταργήθηκαν το 1991 από τον τελευταίο πρόεδρο της

Σοβιετικής Ένωσης, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, όταν διέλυσε το παλιό κομμουνιστικό

σύστημα. Το 1998, ο διάδοχός του Μπορίς Γέλτσιν υπέγραψε ένα διάταγμα

επαναφέροντας τα παραπάνω μέτρα, όμως ελάχιστες προσπάθειες έγιναν για την

εφαρμογή τους. Ωστόσο ο Πούτιν, θερμός υποστηρικτής τους, εισήγαγε λεπτομερείς

κατευθυντήριες γραμμές στις 31 Δεκεμβρίου του 1999, την ημέρα δηλαδή που ο

Γέλτσιν παραιτήθηκε, ανοίγοντας τον δρόμο στον μέχρι τότε πρωθυπουργό να τον

διαδεχτεί στην προεδρία.

Ενώ οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν καταργήσει την υποχρεωτική

στράτευση, στη Ρωσία όλα τα αγόρια άνω των 18 υπηρετούν 2ετή θητεία. Χιλιάδες

νέοι κληρωτοί έχουν χάσει τη ζωή τους στους πολέμους στο Αφγανιστάν και στην

Τσετσενία.

Οι επικριτές των μέτρων «εκμεταλλεύτηκαν» τα σχέδια του Πούτιν ως επιχειρήματα

που ενισχύουν την άποψή τους ότι ο πρόεδρος διακρίνεται από αυταρχικές τάσεις,

αξιολογώντας τα περισσότερα ζητήματα από την πλευρά της εθνικής ασφάλειας.

«Τέτοιες πρωτοβουλίες, να τρέχουν δηλαδή τα παιδιά σαν στρατιώτες και να

παίζουν με τα όπλα, αποτελούν απόλυτη επιστροφή στο σοβιετικό στρατιωτικό

καθεστώς», προειδοποιεί η Βαλέρια Νοβοντβόρσκαγια, μέλος οργάνωσης για την

προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία έχει έρθει πολλές φορές σε

αντιπαράθεση με τις αρχές. «Αφού προέρχεται όμως από τον Πούτιν, δεν με

εκπλήσσει. Τι άλλο μπορούμε να περιμένουμε από έναν ηγέτη με νοοτροπία KGB; Αν

ο κόσμος δεν διαμαρτυρηθεί και αν οι μητέρες δεν αρνηθούν να στείλουν τα

παιδιά τους σε στρατόπεδα εκπαίδευσης, η κοινωνία μας θα γίνει περισσότερο

μιλιταριστική, δεν υπάρχει αμφιβολία», προσθέτει. Κάποιοι μάλιστα αμφισβητούν

την ανάγκη για υποχρεωτική εκπαίδευση, δεδομένου ότι υπάρχουν ειδικές

στρατιωτικές μονάδες όπου οι γονείς μπορούν να στείλουν τα παιδιά τους στη

διάρκεια των θερινών διακοπών, αν το επιθυμούν.

Εννιάχρονοι με μαχαίρια, τσεκούρια και Καλάσνικοφ

Στο Κασκαντέ, ένα θερινό στρατόπεδο κοντά στη Μόσχα, νεαροί Ρώσοι υπόκεινται

ήδη σε ασκήσεις που ελάχιστα διαφέρουν από τις αντίστοιχες των ειδικών

δυνάμεων που υπηρετούν στην Τσετσενία. Ντυμένα με στολές παραλλαγής, μικρά

παιδιά ακόμη και εννιά ετών υποβάλλονται σε επίπονη εκπαίδευση που

περιλαμβάνει αιφνιδιασμό, μάχες και μαθήματα για τη χρήση όπλων όπως μαχαίρια,

τσεκούρια και Καλάσνικοφ. Κάποιοι από τους νεαρούς μαθητευόμενους προέρχονται

από διαλυμένες οικογένειες. Σύμφωνα με μια άποψη, η θητεία τους σε αυτά τα

κέντρα τούς βοηθά.

«Σκοτώστε με ό,τι μπορείτε»

«Διδάσκω στα παιδιά που βρίσκονται εδώ ότι μπορείς να χρησιμοποιήσεις σχεδόν

ό,τι πιάνει το χέρι σου για να σκοτώσεις τον εχθρό: μια πέτρα, ένα κομμάτι

ξύλο, μια χτένα, ακόμη και ένα κουτάλι», υποστηρίζει ο διοικητής τους Γενάντι

Καρατάγιεφ. «Τα παιδιά μας δεν πρέπει να φοβούνται τον στρατό», συνεχίζει.

«Είναι σημαντικό να τα βοηθήσουμε να κατανοήσουν ότι προσδίδει κύρος το να

υπηρετούν. Δεν είναι φυσιολογικό να κρύβουν οι μητέρες τα παιδιά τους από τις

ένοπλες δυνάμεις, όταν τα καλούν».