Πραξικοπημάτων Νήσοι

Τα μαγαζιά είναι γεμάτα πελάτες και τα αυτοκίνητα που λάμπουν στον ήλιο

κινούνται με δυσκολία στη Βικτόρια Παρέιντ, τον κεντρικό δρόμο της Σούβας. Η

πρωτεύουσα των Νησιών Φίτζι δείχνει σαν μια συνηθισμένη μικρή πόλη. Δεν

ξεγελάει κανέναν.

Μετά την κωμικοτραγική ακολουθία δύο πραξικοπημάτων σε διάστημα 10 ημερών, θα

χρειαστεί κάτι περισσότερο από την κυκλοφοριακή συμφόρηση για να αποκατασταθεί

η ομαλότητα σε αυτό το κράτος στον Νότιο Ειρηνικό. Οι κάτοικοι δεν είναι πια

σε θέση να προσδιορίσουν τι είναι η ομαλότητα. Δεν έχουν άδικο: σε λιγότερο

από 15 μέρες, πέντε διαφορετικοί άνθρωποι διεδέχθησαν ο ένας τον άλλον στη

διακυβέρνηση της χώρας.

Ήταν ο Μαχέντρα Σάουντρι, ο εκλεγμένος πρωθυπουργός, ο οποίος προς το παρόν

κρατείται σε μια σκονισμένη αίθουσα του Κοινοβουλίου. Ήταν ο Τζορτζ Σπάιτ, ο

οποίος αυτοανεκηρύχθη πρωθυπουργός, αφού απήγαγε τον κ. Σάουντρι και άλλα 30

μέλη του Κοινοβουλίου την περασμένη Παρασκευή. Ήταν ο πρόεδρος Ράτου Μάρα, ο

οποίος ανέλαβε την εκτελεστική εξουσία μετά την απαγωγή της κυβέρνησης. Την

Κυριακή μετά τα επεισόδια, ο επικεφαλής του στρατού αντιναύαρχος Φρανκ

Μπαϊναράμα ηγήθηκε ενός στρατιωτικού πραξικοπήματος. Την Τετάρτη, ο Μπαϊναράμα

διόρισε προσωρινό πρωθυπουργό τον Ρατού Επελί Ναϊλατικάου, σύζυγο της κόρης

του προέδρου Ράτου Μάρα, μιας από τους 30 ομήρους.

Υποχρεώθηκε, όμως, να ανακαλέσει τον διορισμό, επειδή οι οπαδοί του Σπάιτ

ξαναβγήκαν στους δρόμους πετώντας πέτρες. Ο Σπάιτ υποστηρίζει ότι το

πραξικόπημά του ήταν πολιτικό, αν και εκτελέστηκε από έξι άνδρες του στρατού

με σημαντικές ποσότητες στρατιωτικού υλικού. Το πραξικόπημα του αντιναύαρχου

Μπαϊναράμα ήταν οπωσδήποτε στρατιωτικό, αλλά πολιτισμένο και με τις ευλογίες

του Ράτου Μάρα. Ο Σπάιτ ισχυρίζεται ότι το κίνητρό του ήταν να αποκαταστήσει

την κυριαρχία των αυτοχθόνων των Νησιών Φίτζι, που εξέλεξαν κατά λάθος έναν

Ινδό πρωθυπουργό ­ τον κ. Σάουντρι ­ τον περασμένο χρόνο επειδή το νέο

Σύνταγμα προβλέπει ίσα πολιτικά δικαιώματα και για τις δύο φυλετικές

κοινότητες, των Ινδών και των αυτοχθόνων. Ενοχλείται, όμως, όταν του

υπενθυμίζουν πως στο παρελθόν δεν είχε επιδείξει ενδιαφέρον για τις υποθέσεις

των αυτοχθόνων και ακόμα περισσότερο όταν αναφέρουν τις ύποπτες

επιχειρηματικές του δραστηριότητες. Η πρώτη ενέργεια του αντιναυάρχου

Μπαϊναράμα ήταν να καταργήσει το νέο Σύνταγμα και να το αντικαταστήσει με το

προηγούμενο, σύμφωνα με το οποίο δεν επιτρεπόταν στους Ινδούς να γίνουν

πρωθυπουργοί ή να καταλάβουν άλλες σημαντικές θέσεις στην κυβέρνηση. Αυτό

προκάλεσε ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση στους κατοίκους των Νησιών Φίτζι. Η

επαναφορά αυτής της δυσάρεστης μορφής απαρτχάιντ στον Νότιο Ειρηνικό ήταν ένα

από τα κυριότερα συνθήματα του Σπάιτ. Υποτίθεται ότι το πραξικόπημα έγινε για

να εξασφαλίσει την απελευθέρωση των ομήρων, να αποκαταστήσει τη συνταγματική

τάξη και να αποσύρει τον Σπάιτ από την κυκλοφορία. Ο Μπαϊναράμα, όμως, αν και

τον θεωρεί εγκληματία, του υποσχέθηκε ασυλία.

Απελπισία

Τόσο ο Μπαϊναράμα όσο και ο Ράτου Μάρα ­ που παραιτήθηκε για να επιβληθεί ο

στρατιωτικός νόμος ­, με τη χαλαρή στάση τους απέναντι στον Σπάιτ, έχουν κάνει

όσους πιστεύουν ακόμα στο κράτος δικαίου στα Φίτζι να νιώθουν απελπισία. Ο

Σπάιτ δεν έχει την πρόθεση να απελευθερώσει τους ομήρους πριν κριθεί το

παιχνίδι εξουσίας στη Σούβα. Πεντακόσιοι οπαδοί του φρουρούν τους ομήρους στο

Κοινοβούλιο, ενώ ο ίδιος προβάλλει συνεχώς νέες απαιτήσεις. Ο στρατός ­ με

εξαίρεση εκείνους που τον ακολούθησαν στην απαγωγή ­ δεν τον υποστηρίζει.

Πάντως, ούτε ο ρόλος του στρατού σε αυτήν την οπερέτα δεν είναι ξεκάθαρος. Ο

Ράτου Μάρα φρουρείται σε ένα πολεμικό σκάφος. Το πραξικόπημα του στρατού ίσως

να μην ήταν τελικά τόσο πολιτισμένο, όσο έδειχνε.