Πρακτικά για γέλια και για κλάματα

«Υπάρχει κυριαρχία υποκρισίας και πάθους. Αυτή η ιστορία μού θυμίζει το

Βυζάντιο, που όταν οι Τούρκοι βρίσκονταν προ των πυλών οι Βυζαντινοί

συζητούσαν αν οι άγγελοι είναι αρσενικού ή θηλυκού γένους»!

ΜΕ ΑΥΤΟ το ιστορικό παράδοξο παρομοίασε ο κ. Γεώργιος Παπαδόπουλος, ένα από τα

μέλη του εκλεκτορικού σώματος του Φυσικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών,

τη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε κατά την εξέταση της πρότασης για τη

μετάκληση του διακεκριμένου φυσικού Δημήτρη Νανόπουλου.

Τα όσα διαδραματίστηκαν κατά την εξέταση της πρότασης για τη μετάκληση στο

Πανεπιστήμιο Αθηνών του γνωστού Έλληνα φυσικού, δημιουργούν έντονο

προβληματισμό για τις επιλογές της πανεπιστημιακής κοινότητας και τις απόψεις

που πρυτανεύουν κατά την εξέταση του έργου καταξιωμένων συναδέλφων τους ή νέων επιστημόνων.

«Μετάκληση σημαίνει ότι συμφωνούμε για τη διαδικασία και ύστερα για τη

βαθμίδα. Αλλιώς είναι σαν να καλείς κάποιον στο σπίτι σου χωρίς να τον θέλει η

γυναίκα του», είπε ενδεικτικά ένα από τα μέλη του εκλεκτορικού σώματος, ο κ.

Ανδρέας Πολύδωρος, ο οποίος τελικά καταψήφισε την πρόταση της μετάκλησης του

κ. Νανόπουλου.

ΚΛΑΣΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΣ

«Αυτή τη στιγμή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών είμαι εγώ, ο Λαχανάς, και με ψηφίσατε

όλοι», είπε κάποια στιγμή ο κ. Αθανάσιος Λαχανάς, για να προσθέσει: «Εγώ ο

ίδιος παραδέχομαι ότι ο κ. Νανόπουλος είναι κλάσεις ανώτερος από εμένα. Και

γι’ αυτό πρέπει να έλθει εδώ».

Η παρατήρησή του αυτή δεν άρεσε στον συνάδελφό του καθηγητή κ. Πολύδωρο. «Μην

υποτιμάτε, κ. Λαχανά, τον εαυτό σας γιατί έτσι υποτιμάτε και τους συναδέλφους

σας. Μη νομίζετε ότι και εσείς δεν είστε σπουδαίος. Κι εγώ θεωρώ τον εαυτό μου σπουδαίο»!

Παρ’ ότι ο πρόεδρος του Τμήματος Φυσικής κ. Πέτρος Λασκαρίδης, που συντόνισε

τη συνεδρίαση, προειδοποίησε τους εκλέκτορες στην αρχή της συζήτησης να

προσέχουν τις διατυπώσεις τους, δεν κατάφερε να εισακουσθεί. «Να έχετε υπόψη

σας ότι τη σημερινή κρίση για μετάκληση του κ. Νανόπουλου, καλώς ή κακώς,

περιμένει όλη η Ελλάδα και πως ό,τι πείτε πιθανώς να τα δείτε αύριο στις

εφημερίδες ή τα κανάλια. Γι’ αυτό να είστε προσεκτικοί στις εκφράσεις σας»,

τους είπε χαρακτηριστικά.

Τη συζήτηση άνοιξε ο καθηγητής Νίκος Αντωνίου. Από την πρώτη στιγμή, κατέστησε

σαφές ότι η γνώμη του για τον άνθρωπο κ. Νανόπουλο δεν ήταν η καλύτερη. «Θα

ρίξω το βάρος μου στην προσωπικότητα του κ. Νανόπουλου. Έχω σοβαρές

επιφυλάξεις και αμφιβολίες», ανέφερε και πρόσθεσε «δεν πατάει στη γη», είναι

αμετροεπής» κ.λπ.

ΦΙΛΙΠΠΙΚΟΣ

Έχοντας γνωρίσει τον κ. Νανόπουλο από τα φοιτητικά του χρόνια, ο κ. Αντωνίου

σημείωσε ότι «έχει και καλά και κακά χαρακτηριστικά». Λίγο μετά όμως ο κ.

Αντωνίου εξαπέλυσε τον «φιλιππικό» του κατά του κ. Νανόπουλου, σημειώνοντας:

«Αυτά τα θετικά χαρακτηριστικά δεν αντικατοπτρίζονται στην επιστημονική του

ανεξαρτησία και δεν συνοδεύονται με βάθος σκέψης. Έχει λύσει τα πάντα με το

μαγικό του ραβδί. Φοβάμαι ότι με την μετάκλησή του επιβραβεύουμε μια τάση

νοσηρή. Αποτελεί κακό πρότυπο για τους νέους, που έτσι νομίζουν ότι μπορούν να

περιφέρονται δηλώνοντας ότι έχουν κάνει την τάδε ή τη δείνα ανακάλυψη».

«ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΜΟΣ»

Στη συνέχεια ο κ. Αντωνίου δίνει πρόσθετη έμφαση στα ατομικά χαρακτηριστικά

του κ. Νανόπουλου, υποστηρίζοντας με ιδιαίτερα δεικτικό τρόπο ότι «δεν

ενδιαφέρεται για το καλό της επιστήμης. Ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό του,

είναι ένας άνθρωπος αφιερωμένος που όμως έχει χάσει το μέτρο. Ο ενθουσιασμός

τού έχει γίνει αμετροέπεια. Χαρακτηρίζεται από αυταρέσκεια. Τον κατέχει ένας

ναρκισσισμός και μια υπεροψία που στρέφει τα πάντα γύρω από τον εαυτό του».

Στο σημείο αυτό παρενέβη ο καθηγητής κ. Λεωνίδας Ρεσβάνης βάλλοντας κατά του

κ. Αντωνίου. «Άκουσα από τους εισηγητές για την προσωπικότητα του κ.

Νανόπουλου. Οι εισηγητές όμως θα πρέπει να μας διαφωτίσουν για το επιστημονικό

μέρος.

Ο κ. Αντωνίου είναι εκτός θέματος». Χρειάστηκε η παρέμβαση του προεδρεύοντος

για να τηρηθεί η τάξη. «Βιάζεστε, κ. Ρεσβάνη. Περιμένετε να ακούσουμε και τα

τρία μέλη της Εισηγητικής Επιτροπής και μετά εκφράζετε τις αντιρρήσεις σας και

τις απορίες σας».

Η παρουσίαση της τρίτης εισήγησης από τον καθηγητή κ. Αθανάσιο Λαχανά ήταν εκ

διαμέτρου αντίθετη με αυτές που κατέθεσαν λίγο πριν οι συνάδελφοί του. «Θα

συμβάλλει καταλυτικά στην κοινή προσπάθεια για την ανόρθωση της έρευνας στη

χώρα μας και τη διεθνή προβολή του τμήματός μας», σημείωσε.

ΔΕΝ ΕΠΕΙΣΕ

Παίρνοντας τον λόγο ο κ. Ρεσβάνης επανέλαβε ότι «ο κ. Αντωνίου δεν τον έπεισε

καθόλου» και επεσήμανε ότι «αν έλθει ο κ. Νανόπουλος στο Τμήμα Φυσικής, θα

φτιάξει “σχολή” και θα ανθήσει το Τμήμα». Τις απόψεις του κ. Αντωνίου

αντέκρουσε και ο καθηγητής κ. Γεώργιος Παπαδόπουλος, ο οποίος πήρε το λόγο

αμέσως μετά τον κ. Ρεσβάνη. «Άκουσα τον κ. Αντωνίου να λέει για τον κ.

Νανόπουλο ότι το έργο του δεν συνοδεύεται από βάθος στη σκέψη. Για τον

Weinberg ήθελα να ρωτήσω. Έκανε χάρη στον κ. Νανόπουλο όταν έγραψε άρθρο μαζί του;».

Όπως ήταν επόμενο, στο σημείο αυτό πήρε εκ νέου το λόγο ο κ. Αντωνίου, για να

δώσει τις δικές του απαντήσεις. «Πιστεύουμε ότι όσοι έχουν συνεργαστεί με

ανθρώπους που έχουν πάρει Nobel είναι και του ύψους αυτών των ανθρώπων. Αυτά

είναι σημάδια της παθογένειας στην Ελλάδα». Πιστεύω, πρόσθεσε ο κ. Αντωνίου,

ότι «μόνος του ο κ. Νανόπουλος δεν μπορεί να σταθεί στην έρευνα, θα είναι σαν

“γυμνός βασιλιάς” χωρίς τους γύρω του που τον ντύνουν και τον στολίζουν

βασιλιά, διότι οι γνώσεις του είναι επιφανειακές».

ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ μέρος των ομιλιών τους οι εκλέκτορες το αφιέρωσαν για να

καυτηριάσουν την ιδιαίτερη προβολή του κ. Νανόπουλου στα Μέσα Μαζικής

Ενημέρωσης. Δεν έλειψαν δε και οι έμμεσες επικρίσεις σχετικά με τη λειτουργία τους.

«Το βραβείο Νόμπελ το συνδέει με βραβείο τηλεοπτικών παιχνιδιών. Θυμίζει

καταναλωτικό σύστημα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Το αντιμετωπίζει χωρίς

σοβαρότητα», υποστήριξε για τον κ. Νανόπουλο ο κ. Αντωνίου. Και πρόσθεσε: «Δεν

θα πρέπει να κοιτάμε τα εξώφυλλα των περιοδικών, γιατί έτσι εισάγονται μη

ακαδημαϊκά πρότυπα». Από την πλευρά του ο κ. Παπαδόπουλος σημείωσε για το

θέμα: «Δεν θεωρώ και εγώ σωστό το θέμα των τηλεοπτικών εμφανίσεων, αλλά δεν το

θεωρώ τόσο σημαντικό. Και άλλοι μεγάλοι, όπως ο Hawkins, εμφανίζονται στην τηλεόραση».

Ο κ. Αντωνίου, ωστόσο, επέμενε ότι ο κ. Νανόπουλος, «στις συνεντεύξεις του μας

διαφώτιζε για το πού “θα πάει” ο κ. Νανόπουλος και όχι πού “θα πάει” η επιστήμη».

Το περιεχόμενο των συνεντεύξεων του κ. Νανόπουλου στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

υποστήριξε από την πλευρά του ο κ. Λαχανάς, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Συμφωνώ

ότι εμφανίζεται στην τηλεόραση και στις εφημερίδες και εμένα δεν μου αρέσει

αυτό. Η αλήθεια είναι ότι είναι λίγο ευάλωτος σ’ αυτόν τον τομέα, αλλά όλοι

θέλουν να μάθουν ποιος είναι αυτός που σε ηλικία 50 χρόνων έχει δημιουργήσει

τόσα πράγματα και έχει γίνει ακαδημαϊκός. Παρ’ όλα αυτά, οι συνεντεύξεις που

δίνει έχουν επιστημονικό περιεχόμενο».

ΣΗΜΕΙΟ έντονης τριβής αποτέλεσε για τα μέλη του εκλεκτορικού σώματος το

γεγονός ότι η πρόταση για τη μετάκληση του κ. Νανόπουλου στο Πανεπιστήμιο

Αθηνών, που υπέγραψαν 32 πανεπιστημιακοί, είχε την υπογραφή μόνο δύο καθηγητών

πρώτης βαθμίδας.

«Εφόσον μόνο δύο μέλη του εκλεκτορικού σώματος των καθηγητών υπέγραψαν την

αίτηση για μετάκληση, αυτό δημιουργεί προβληματισμό», ανέφερε ο κ. Κτορίδης,

θεωρώντας ότι δεν αρκούσαν οι υπογραφές των άλλων συναδέλφων του που

βρίσκονται σε κατώτερες βαθμίδες (αναπληρωτές, επίκουροι, λέκτορες).

Ο κ. Πολύδωρος μάλιστα έκανε ένα βήμα περισσότερο υπαινισσόμενος ότι κάποιοι

από τους 32 που υπέγραψαν δεν γνώριζαν το έργο του κ. Νανόπουλου. «Θα πρέπει

κάποτε να ερωτηθούν και άλλα μέλη ΔΕΠ από τις κατώτερες βαθμίδες, που

υπέγραψαν την αίτηση για τη μετάκληση, αν ήξεραν τον κ. Νανόπουλο και γι’ αυτό

υπέγραψαν.

Παραδείγματος χάριν, ο επίκουρος καθηγητής κ. Γιώργος Τόμπρας»! Απαντώντας ο

κ. Τόμπρας έθεσε το εξής ερώτημα: «Γιατί να μην μπορεί κάποιος να υπογράψει;

Τίνος η φήμη θα χαλάσει αν δεν μετακληθεί ο κ. Νανόπουλος».

«ΕΙΝΑΙ οι απαιτήσεις όλων αυτών των θέσεων του κ. Νανόπουλου συμβατές με τις

απαιτήσεις του καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών;», διερωτήθηκε σε μία στιγμή

της συνεδρίασης ο καθηγητής κ. Ανδρέας Κοντογούρης.

Η παρέμβασή του άναψε φωτιές. «Έχω τον ίδιο προβληματισμό που έχει ο κ.

Κοντογούρης», απάντησε ο κ. Ρεσβάνης με εμφανή τη βολή κατά του προλαλήσαντος.

«Θυμάστε, κ. Κοντογούρη, ότι για πολύ καιρό μετά τη μετάκλησή σας ήσασταν

καθηγητής και στο εξωτερικό και διατηρούσατε τη θέση αυτή παρά τις

επανειλημμένες μας διαμαρτυρίες». Αργότερα ο κ. Ρεσβάνης θα επανέλθει και θα

πει απευθυνόμενος προς τον κ. Κοντογούρη: «Θυμάμαι ότι παλιότερα εκφραζόσασταν

με θαυμασμό για τον κ. Νανόπουλο. Τώρα τι έγινε και αλλάξατε γνώμη;».

Στο σημείο αυτό παρενέβη η κυρία Αικατερίνη Χίου – Λαχανά «πυροβολώντας» τον

κ. Κοντογούρη. «Σύμφωνα με τον κ. Ρεσβάνη, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός

φοιτητών του Φυσικού Τμήματος που ξέρει τον κ. Νανόπουλο, τον έχει ακούσει,

ενώ εσάς, κ. Κοντογούρη, δεν σας γνωρίζει κανείς γιατί δεν έχετε διδάξει

κανένα υποχρεωτικό μάθημα».