Ο Νίκολας Γουίντον είχε κανονίσει να περάσει τα Χριστούγεννα του 1938 κάνοντας σκι στην Ελβετία. Το τηλεφώνημα ενός φίλου, η έκκλησή του για βοήθεια τον έκαναν να αλλάξει σχέδια. Αντί της Ελβετίας, ο 29χρονος χρηματιστής, που είχε γεννηθεί στο Λονδίνο από γερμανοεβραίους γονείς, βρέθηκε στην τεμαχισμένη Τσεχοσλοβακία. Και αντί για σκι βρέθηκε να κανονίζει τη φυγάδευση ανήλικων εβραίων προσφύγων –οι Ναζί είχαν ήδη προσαρτήσει τα εδάφη της Σουδητίας.

Ανάμεσα στον Μάρτιο και τον Αύγουστο του 1939 οκτώ τρένα μετέφεραν από τους απροκάλυπτους κινδύνους της Πράγας στη σχετική ασφάλεια του Λονδίνου συνολικά 669 παιδιά. Εχοντας ως έδρα τη βρετανική πρωτεύουσα, ο Γουίντον φρόντιζε να τους βρίσκει σπίτια και κηδεμόνες. Ενα ένατο τρένο, με 250 Εβραιόπουλα, επρόκειτο να αναχωρήσει την 1η Σεπτεμβρίου –την ημέρα που ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Τελευταία στιγμή επενέβησαν οι γερμανοί στρατιώτες. Κανείς δεν ξαναείδε αυτά τα παιδιά.

Ο Γουίντον έγινε στον πόλεμο πιλότος της RAF. Μετά τη λήξη του συνέχισε τη ζωή του. Και ίσως κανείς να μην είχε μάθει ποτέ το καλό που είχε κάνει αν δεν είχε βρει η σύζυγός του το 1988 ένα λεύκωμα με ονόματα και διευθύνσεις στη σοφίτα του σπιτιού τους. Εκείνη η εκπομπή του BBC, το «That’s Life!», κατά την οποία ο Γουίντον ανακάλυψε έκπληκτος πως οι δεκάδες άνθρωποι που κάθονταν ολόγυρά του στη γαλαρία του κοινού ήταν παιδιά που είχε σώσει, έχει περάσει στην Ιστορία.

Ο σερ Νίκολας Γουίντον, ο «Βρετανός Σίντλερ», παραμένει στη ζωή. Εκατόν πέντε χρόνων πια, παρέλαβε χθες στο Κάστρο της Πράγας από τον τσέχο πρόεδρο το παράσημο του Λευκού Λέοντα, την ύψιστη τιμή της χώρας. Το «παρών» έδωσαν και πολλά από τα «παιδιά του», 80χρονοι άνθρωποι πλέον. Κατά την ομιλία του, ο πάντα σεμνός, συγκινητικά σεμνός Γουίντον φρόντισε να ευχαριστήσει «τον βρετανικό λαό που έκανε χώρο για αυτά, που τα δέχθηκε».

Την ίδια πάνω – κάτω ώρα το βρετανικό υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωνε πως δεν στηρίζει ούτε πρόκειται να στηρίξει μελλοντικά επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο ώστε να αποτρέπονται οι πνιγμοί μεταναστών –με το επιχείρημα πως αυτές οι επιχειρήσεις «ενθαρρύνουν ανθρώπους να κάνουν επικίνδυνα περάσματα με την προσδοκία της διάσωσης». Για «ηθικό ναδίρ» της Βρετανίας μίλησαν κατόπιν αυτού πολλές ανθρωπιστικές οργανώσεις.

ΥΓ: Για να είμαστε δίκαιοι, αντίστοιχη με τη βρετανική είναι και η θέση των περισσότερων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Απλώς δεν τη διατυμπανίζουν.

Τελευταία Νέα