Να δώσουμε χρόνο στο χρόνο να γράψει / τ’ απομνημονεύματά μας· να γυρίσουμε / ένα εικονικό ριάλιτι χωρίς εικόνα κι ένα // πραγματικό χωρίς ρεαλισμό· ν’ αφήσουμε / το χρόνο να γλιστρά στα ίδια δρομολόγια / στην ίδια άβυσσο αλλά χωρίς προορισμό· («Σενάριο χωρίς διάλογο»).

Στο επιλογικό σημείωμα του βιβλίου του ο Ντίνος Σιώτης αναφέρει: «Τα ποιήματα της παρούσης συλλογής (εξαιρούνται ένα του 2014 και ένα του 2015) γράφτηκαν τον Σεπτέμβριο του 2009, ένα μήνα μετά τις βιβλικές, δασικές πυρκαγιές που κατάκαψαν την Ελλάδα και ένα μήνα πριν τις πρόωρες εκλογές της 4ης Οκτωβρίου που έβγαλε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, ανοίγοντας τον ασκό του Αιόλου, έναν ασκό που σήμανε την απαρχή της απαξίωσης Ελλάδας και Ελλήνων εις το διηνεκές. Το θέμα της συλλογής αυτής είναι η πολιτική και η καταστροφή της φύσης σε συνάρτηση με τις ειδήσεις στην τηλεόραση και την (συνεπακόλουθη;) αποξένωση του τηλεθεατή. Σεπτέμβριος του 2009, ένας διόλου ασήμαντος και ευκαταφρόνητος μήνας, που μας έβαλε σε ένα ριάλιτι κρίσης διαρκείας».

Τα προηγούμενα συνιστούν την ανάγνωση της συγκεκριμένης συλλογής από τον ίδιο τον ποιητή της. Κατά τον Σιώτη απομονώνεται εδώ η καθοριστική χρονική περίοδος που έπεται μιας οικολογικής καταστροφής για την Ελλάδα και βρίσκεται λίγο πριν την έναρξη, με την έννοια ότι φέρει τα σημεία που το προοικονομούν, του αξεπέραστου πολιτικού και κοινωνικού αδιεξόδου για τη χώρα. Ως το πιο σημαντικό στοιχείο αναδεικνύεται η μετατροπή, κυρίως από τα ειδησεογραφικά δελτία, των γεγονότων που αφορούν στην οικολογία και την πολιτική και την κοινωνία σε δύο θεματικούς άξονες ενός reality show, το οποίο ξεκίνησε εκείνη τη χρονική περίοδο και έκτοτε συνεχίζεται ακατάπαυστα. Στο πλαίσιό του ενσωματώθηκαν οι Ελληνες, αποκτώντας τον διπλό ρόλο του θεατή και του ήρωα μπροστά στην κάμερα, με συνέπεια, επειδή ο δεύτερος ρόλος υποκαθιστά βαθμιαία όλο και περισσότερο τον πρώτο, να οδηγούνται σε μια κατάσταση παραιτημένης παρακολούθησης των τεκταινομένων, σαν να μεταγγίστηκε η ψυχή τους στον εικονικό τους εαυτό.

Η ταχύτατη, όπως δείχνουν οι ημερομηνίες, παραγωγή των ποιημάτων που απαρτίζουν τη συλλογή τα καθιστά μέρη ενός συνολικού λόγου, εν προκειμένω ερμηνευτικού της πραγματικότητας. Ο Σιώτης, συγκεκριμένα, μιλά τόσο για τη σταδιακή εξάλειψη της ελληνικής φύσης και γενικότερα την προϊούσα καταστροφή του πλανήτη όσο και για τη συστηματική υποβάθμιση των όρων ζωής για τους περισσότερους Ελληνες και εν γένει για το μεγαλύτερο τμήμα της ανθρωπότητας. Η ερμηνεία του δηλαδή συνοψίζεται στην περιγραφή του φαινομένου της μετατροπής της Ελλάδας και κατ’ επέκταση της Γης σε άβιο χώρο υπερσυγκέντρωσης αθλίων. Χαρακτηριστική είναι η παροντική εκδήλωση αυτού τού εν εξελίξει φαινομένου με την ανεξέλεγκτη εισροή του πλήθους των προσφύγων και των μεταναστών στην Ελλάδα και το παράλληλο επεκτεινόμενο χάσμα μεταξύ της τελευταίας και της Ευρώπης, που έχουν ως αποτέλεσμα η χώρα να μεταβάλλεται σε ένα είδος ουδέτερου μεταίχμιου ανάμεσα στον υπόλοιπο κόσμο και στη Δύση, το οποίο παλεύει με την ύπαρξη και την ανυπαρξία. Συνακόλουθα στη συλλογή ανακύπτει το ζήτημα της ευθύνης. Εκτός από ερμηνευτικός, ο λόγος του Σιώτη αποδεικνύεται και πλαγίως ή ευθέως επικριτικός κυρίως προς τους πολιτικούς ιθύνοντες που παρουσιάζονται να συνεργούν στη δημιουργία του πιο ολέθριου reality, του οποίου ο τεχνητά εξακολουθητικός ενεστώτας αποκλείει τη δυνατότητα για ένα αυθεντικό μέλλον.

Συμπερασματικά, η μεταστοιχείωση του γεγονότος της εξουθένωσης των Ελλήνων και της χώρας τους με τη συνενοχή της ανερμάτιστης πολιτικής σε τηλεοπτικό ή διαδικτυακό show, η επικαιρική φλυαρία των ειδήσεων δεν κάνουν άλλο παρά να εξασφαλίζουν τη διαιώνιση της κρίσης. Ομως πέρα από αυτή τη διαπίστωση ο Ντίνος Σιώτης, χάρη στη γραφή του, που αποβλέπει στην καθημερινή και μάλιστα στην προφορική γλώσσα, και με συνθέσεις όπως η παρατιθέμενη στην αρχή, κάνει στο ριάλιτι διαρκείας ένα άνοιγμα προς την πληθυντική προοπτική δυνητικών κόσμων, που σημαίνει, προς την ποιητική απόδοση της πραγματικότητας, για την οποία είναι ικανός ο κάθε άνθρωπος και προς την πολιτική πράξη της αλήθειας στην οποία μπορεί να οδηγήσει ο τελεστικός ποιητικός λόγος του καθενός.

Ο Παναγιώτης Βούζης είναι ποιητής και κλασικός φιλόλογος

Ντίνος Σιώτης

Ριάλιτι διαρκείας, με άνω τελείες: ποιήματα για την τηλεόραση και την πολιτική

Εκδ. Φαρφουλάς 2015

Σελ. 78 Τιμή: 7 ευρώ