Παγκόσμια Ημέρα της Γης η σημερινή, όμως η ξηρασία στον πλανήτη παίρνει διαστάσεις επιδημίας. Το ένα τρίτο του πληθυσμού ζει σε χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας ή πρόσβασης σε πόσιμο νερό. Σύμφωνα μάλιστα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, η κρίση με την έλλειψη νερού θα ενταθεί τις επόμενες δεκαετίες, δημιουργώντας το κατάλληλο έδαφος για βίαιες συγκρούσεις σε δεκάδες χώρες.


Έξι χρόνια ξηρασίας στην Αυστραλία γονάτισαν την αγροτική παραγωγή. Την ίδια ώρα η Ισπανία ζει τη χειρότερη περίοδο ανομβρίας των τελευταίων 70 ετών ενώ η Βαρκελώνη, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, κινδυνεύει να μείνει χωρίς νερό μέσα στους επόμενους μήνες. Η μισή Πορτογαλία επίσης, έχει χαρακτηριστεί ζώνη «μέτριας ξηρασίας» και η

ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ

Σύμφωνα με τη Unicef, 4.500

παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από την έλλειψη καθαρού νερού

Κύπρος, αντιμέτωπη με τη χειρότερη ξηρασία σε μια δεκαετία, αναμένεται να αρχίσει τις εισαγωγές νερού από τη χώρα μας. Και στην Ελλάδα όμως οι ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ βρίσκονται στο «κόκκινο», με αποτέλεσμα να μελετώνται έκτακτα μέτρα για την κατανάλωση νερού, αν δεν βρέξει μέχρι τον Μάιο. Αισθητό γίνεται το πρόβλημα της ανομβρίας και στις ΗΠΑ, κυρίως στις νοτιοανατολικές και στις δυτικές περιοχές ενώ πολύ μεγαλύτερο είναι στην Ασία και την Αφρική, στις αναπτυσσόμενες κυρίως χώρες, και στη Μέση Ανατολή.

Πολιτική αστάθεια

Σε αριθμούς, η κρίση με την έλλειψη ύδατος και την απουσία βασικών υποδομών και υγιεινής μεταφράζεται ως εξής: Σύμφωνα με τη Unicef, 4.500

παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από την έλλειψη καθαρού νερού. Περίπου 1,1 δισ. άνθρωποι σε όλο τον κόσμο (σχεδόν το 20% του συνολικού πληθυσμού της Γης) δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό, ενώ 2,6 δισ. άνθρωποι δεν έχουν νερό για να ικανοποιήσουν βασικές ανάγκες υγιεινής. Αυτή όμως είναι η μία όψη του νομίσματος- οι άμεσες επιπτώσεις στους πληθυσμούς. Η άλλη θέλει την ξηρασία να αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου για την πολιτική σταθερότητα. «Η ανάπτυξη του πληθυσμού και η κλιματική αλλαγή θα επιδεινώσουν το πρόβλημα της έλλειψης υδάτινων πόρων. Όσο αναπτύσσεται η παγκόσμια οικονομία τόσο θα μεγαλώνει και η δίψα της. Πολλές συγκρούσεις μας περιμένουν…», είχε τονίσει πρόσφατα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν και η εκτίμησή του επιβεβαιώνεται δραματικά το τελευταίο διάστημα. Το πρόβλημα της λειψυδρίας στην Αυστραλία, για παράδειγμα, σχεδόν εξαφάνισε την παραγωγή ρυζιού- για την ακρίβεια οδήγησε στον περιορισμό της σε ποσοστό που φτάνει το 98%. Η κατάρρευση της αυστραλιανής παραγωγής ήταν ένας μόνο από τους παράγοντες που συνέβαλαν στον διπλασιασμό των τιμών του ρυζιού τους τελευταίους μήνες, στο πάγωμα των εξαγωγών και στις ταραχές που προκλήθηκαν σε χώρες της Ασίας και της Αφρικής.

Μετρούν το «αποτύπωμα νερού»


ΣΕ ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ συνειδητοποίησης από την κοινή γνώμη της σημασίας που έχει η σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων, η Ουνέσκο σε συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες καθιέρωσε την έννοια του «αποτυπώματος νερού» (water footprint). Το αποτύπωμα νερού είναι ο δείκτης της ποσότητας νερού που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των διάφορων προϊόντων και καλύπτει τόσο τη διαδικασία παραγωγής όσο και τη μεταφορά των αγαθών. Έτσι, ένα μήλο που ζυγίζει 100 γραμμάρια έχει «αποτύπωμα νερού» 70 λίτρα μέχρι να φτάσει στον καταναλωτή ενώ ένα φλιτζάνι καφές το διπλάσιο- 140 λίτρα. Αντίστοιχα, το αποτύπωμα ενός κιλού κριθαριού υπολογίζεται στα 1.300 λίτρα ενώ η βιομηχανική παραγωγή ενός κιλού κρέατος- μοσχάρι- ξεπερνά τα 15.000 λίτρα. Απευθυνόμενοι στον ευαισθητοποιημένο καταναλωτή, επιστήμονες του Πανεπιστημίου Τwente της Ολλανδίας, δημιούργησαν σάιτ στο Ίντερνετ (www.

waterfootprint. org) όπου καταγράφονται τα αποτυπώματα νερού αρκετών καταναλωτικών προϊόντων.