Μπροστά στον κίνδυνο της πλήρους κατάρρευσης βρίσκονται οι σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ οι οποίες επιδεινώνονται διαρκώς τον τελευταίο καιρό. Λίγο πριν την άφιξη στην Αγκυρα στο τέλος της εβδομάδας του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον, ο τούρκος ομόλογός του Μεβλούτ Τσαβούσογλου τόνισε πως «οι σχέσεις βρίσκονται σε πολύ κρίσιμο σημείο. Είτε θα τις βελτιώσουμε είτε θα καταρρεύσουν πλήρως».

Οι διμερείς σχέσεις που ήδη έχουν πληγεί μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το καλοκαίρι του 2016, τη σύλληψη προσωπικού του αμερικανικού προξενείου και τη δίκη τούρκου τραπεζίτη για προσπάθεια παράκαμψης των αμερικανικών κυρώσεων προς το Ιράν έχουν επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο από την αντιπαράθεση για τη Συρία και κυρίως επειδή η Ουάσιγκτον προσφέρει στήριξη στους Κούρδους της Συρίας που μάχονται μαζί με αμερικανούς στρατιώτες το Ισλαμικό Κράτος. Η Τουρκία θεωρεί τους Κούρδους της Συρίας τρομοκράτες και εξαπέλυσε εναντίον τους στις 20 Ιανουαρίου στρατιωτική επιχείρηση στο Αφρίν της Συρίας.

Η αντιπαράθεση οξύνθηκε ιδιαίτερα γύρω από την συριακή πόλη Μανμπίτζ, όπου η Τουρκία απειλεί ότι θα εισβάλει για να απομακρύνει τους Κούρδους και προειδοποίησε τις ΗΠΑ που έχουν στρατιώτες εκεί να μην αναμειχθούν. «Ενα έχουμε να πούμε στους συμμάχους μας: μην μπείτε ανάμεσα σε μας και σε τρομοκράτες, αλλιώς δεν θα είμαστε υπεύθυνοι για ανεπιθύμητες συνέπειες», προειδοποίησε ο Ταγίπ Ερντογάν πριν λίγες ημέρες, λίγο πριν εξαπολύσει την στρατιωτική επιχείρηση την οποία ονόμασε «Κλάδο ελαίας». Πρόσθεσε μάλιστα, ότι πρέπει να αποφευχθεί σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών που είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ.

Μάλιστα, χθες, σε μια κίνηση πρόκλησης προς την Ουάσιγκτον, ο δήμαρχος της Αγκυρας Μουσταφά Τούνα ανακοίνωσε ότι αλλάζει το όνομα του δρόμου στο οποίο βρίσκεται η αμερικανική πρεσβεία σε «Κλάδο ελαίας». Ενδεικτικές του κλίματος που επικρατεί στην Τουρκία είναι οι τελευταίες σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης, που δείχνουν πως το 83% των Τούρκων έχει αρνητική εικόνα για τις ΗΠΑ ενώ το 46% θεωρεί πως η Τουρκία θα πρέπει να τηρήσει πιο σκληρή στάση απέναντί τους.

Ομως η Ουάσιγκτον δεν δείχνει ότι σχεδιάζει να αποσύρει τα στρατεύματά της από το Μανμπίτζ, ενώ πρόσφατα δύο αμερικανοί στρατηγοί επισκέφθηκαν την περιοχή για να γίνει ξεκάθαρο το μήνυμα. «Δεν βοηθά καθόλου, σε μια περίοδο κατά την οποία οι ΗΠΑ και η Τουρκία προσπαθούν να βρουν κοινό τόπο, να πραγματοποιούν αμερικανοί στρατηγοί μια τόσο επιδεικτικά προκλητική επίσκεψη στο Μανμπίτζ, δίπλα στους Κούρδους της Συρίας», σχολίασε φανερά ενοχλημένη η Γκουλνούρ Αϊμπέτ, σύμβουλος του προέδρου Ερντογάν για θέματα εξωτερικής πολιτικής. Επειτα απ’ όλα αυτά, δεν είναι περίεργο ότι χθες αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έκανε λόγο για «δύσκολες συζητήσεις» που θα πραγματοποιηθούν με την τουρκική ηγεσία κατά την επίσκεψη Τίλερσον στην Αγκυρα.

Την ώρα που η αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ εντείνεται η Τουρκία ρίχνει γέφυρες με τη Ρωσία και το Ιράν παρ’ ότι διαφωνούν στο θέμα της παραμονής του Ασαντ στην εξουσία. Χθες ο ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Μιχαήλ Μπογκντάνοφ δήλωσε πως σύντομα οι υπουργοί Εξωτερικών των τριών χωρών θα συναντηθούν προκειμένου να συζητήσουν για τις εξελίξεις στη Συρία και να προετοιμάσουν τη σύνοδο κορυφής Πούτιν – Ερντογάν – Ροχανί που θα διεξαχθεί στο άμεσο διάστημα στην Κωνσταντινούπολη.

Κατηγόρησε και τον Ομπάμα

«Στην Αγκυρα είναι καλύτερο αυτές τις μέρες να είσαι ρώσος αξιωματούχος παρά εταίρος στο ΝΑΤΟ» παρατηρεί ο Αϊκάν Ερντεμίρ, πρώην μέλος του τουρκικού Κοινοβουλίου. Πριν από λίγες ημέρες, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε τον Μπαράκ Ομπάμα ότι του είχε πει ψέματα για τις σχέσεις των ΗΠΑ με τους Κούρδους της Συρίας. «Και ο Τραμπ ακολουθεί τον ίδιο δρόμο», πρόσθεσε, «συνεχίζοντας να τους υποστηρίζει».