Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η μάχη ανάμεσα στην Ελλάδα και στους άλλους τουριστικούς προορισμούς της Μεσογείου, για την εξασφάλιση υψηλότερων μεριδίων σε αφίξεις ξένων επισκεπτών και ταξιδιωτικών εισπράξεων. Τα τρομοκρατικά χτυπήματα σε Ευρώπη και Τουρκία και το αποτυχημένο πραξικόπημα πριν από μία εβδομάδα στη γειτονική χώρα επηρεάζουν όχι μόνο τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, αλλά και την τελική απόφαση και τη διάθεση των τουριστών να ταξιδέψουν.

Ηδη, το 7% των γερμανών ταξιδιωτών (περίπου 5 εκατ.) φέτος ματαίωσε κάθε σχέδιο ταξιδιού, κυρίως λόγω της τρομοκρατίας και των κινδύνων που απειλούν την ασφάλεια των ταξιδιών.

Ειδικότερα, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, η «τράπουλα των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής» ξαναμοιράζεται, με την Ελλάδα να διεκδικεί μεν μερίδιο από αυτές αλλά να χάνει τους τούρκους επισκέπτες οι οποίοι τον περασμένο χρόνο είχαν ανέλθει σε 1,3 εκατομμύρια. «Πρόκειται για ένα ισοζύγιο, το οποίο δεν είναι εύκολο να αποτιμηθεί με ακρίβεια αυτήν τη στιγμή» λένε χαρακτηριστικά οι εκπρόσωποι του τουριστικού κλάδου.

Πάντως, οι πρώτες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι οι τούρκοι επισκέπτες των ελληνικών νησιών φέτος θα μειωθούν κατά περίπου 20% σε σχέση με πέρυσι (θα ανέλθουν σε περίπου σε 1,05 εκατ.), με τα Δωδεκάνησα να βιώνουν ήδη τη μείωση αυτή. Από την άλλη πλευρά, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, εταιρείες κρουαζιέρας αποφάσισαν να ακυρώσουν τα δρομολόγιά τους σε τουρκικά λιμάνια, τα οποία αντικατέστησαν με ελληνικά. Επίσης, σημαντικός αριθμός πολυτελών σκαφών αναψυχής, μετακινήθηκε σε ελληνικές μαρίνες (στην Κω κ.λπ.), εγκαταλείποντας τα μικρασιατικά παράλια.

Σε κάθε περίπτωση, η τουρκική τουριστική οικονομία μετά την απόπειρα του πραξικοπήματος έχει υποστεί ένα νέο ισχυρό σοκ, γεγονός που οδήγησε σε μαζικές ακυρώσεις κρατήσεων από το εξωτερικό.

Ηδη το περασμένο Σαββατοκύριακο, αμέσως μετά το πραξικόπημα, οι αναζητήσεις για διαμονή στην Τουρκία μειώθηκαν κατά 37% σε σύγκριση με το προπροηγούμενο.Τον Ιούνιο, οι διεθνείς αφίξεις των αεροπορικών μεταφορών είχαν μειωθεί κατά 29%.

«Τα πρόσφατα πολιτικά γεγονότα στην Τουρκία θα είναι καταστροφικά για την τουριστική βιομηχανία της» εκτιμά η Ναντέζντα Ποπόβα από την εταιρεία Euromonitor, προσθέτοντας ότι οι διεθνείς αφίξεις στην Τουρκία θα μειωθούν από 34,7 εκατ. πέρυσι σε 32,9 εκατ. φέτος, ενώ δεν αποκλείει η φετινή μείωση των αεροπορικών αφίξεων να ξεπεράσει το 5%, έναντι των αρχικών προβλέψεων για αύξηση κατά 5,2%.

Η Τουρκία ανέμενε βελτίωση στις κρατήσεις από τις προσπάθειες αποκατάστασης των σχέσεών της με τη Ρωσία και το Ισραήλ, ωστόσο αυτές υπονομεύτηκαν από τις βομβιστικές επιθέσεις στην Αγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και την απόπειρα του πραξικοπήματος το Σαββατοκύριακο. Ετσι, η νέα ασταθής περίοδος στην οποία εισήλθε η γειτονική χώρα, σε ένα κρίσιμο χρονικό σημείο για την προσέλκυση κρατήσεων τελευταίας στιγμής, ουσιαστικά δεν αφήνει καμία ελπίδα αναστροφής του αρνητικού κλίματος για το υπόλοιπο της σεζόν.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον ελληνικό τουρισμό, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Ανδρέας Ανδρεάδης, επιχειρώντας μια πρώτη αποτίμηση της κατάστασης, εκτιμά ότι οι κρατήσεις τελευταίας στιγμής που θα χάσει η Τουρκία θα μοιρασθούν μεταξύ Ισπανίας, Ελλάδας, Πορτογαλίας και άλλων ασφαλών προορισμών, όπως είναι η Κύπρος.

Από την άλλη, ο Ανδρεάδης σημειώνει ότι η πρόσφατη τρομοκρατική ενέργεια στη Γαλλία δεν επιδρά μέχρι στιγμής με κάποιον τρόπο στην τουριστική κίνηση προς τη χώρα μας. Και αυτό, εξηγεί, οφείλεται στο γεγονός ότι οι τουρίστες που επιλέγουν την ευρύτερη περιοχή της Νίκαιας δεν έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με το επίπεδο των επισκεπτών που επιλέγουν τους περισσότερους ελληνικούς τουρισμούς.

Πάντως, όπως δείχνουν τα μέχρι στιγμής στοιχεία, μεγάλοι κερδισμένοι της χρονιάς είναι η Ισπανία και η Κύπρος και μεγάλοι χαμένοι η Τουρκία και η Αίγυπτος. Η Ελλάδα αποκομίζει μικρά κέρδη, αν και οι εκτιμήσεις των φορέων του τουριστικού κλάδου κάνουν λόγο για ενίσχυση της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης τις τελευταίες πέντε ημέρες.

Επίσης η Ελλάδα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, θα κερδίσει μερίδιο από τις κρατήσεις τελευταίας στιγμής καθώς στην Ισπανία και στην Κύπρο φαίνεται να εξαντλείται το απόθεμα των διαθέσιμων ξενοδοχειακών κλινών για την αιχμή της σεζόν (Ιούλιο – Αύγουστο). Παράλληλα, οι ισπανοί και οι κύπριοι ξενοδόχοι διατήρησαν υψηλά τις τιμές τους λόγω της ζήτησης που υπήρχε για ασφαλείς κλίνες στη Μεσόγειο, γεγονός το οποίο αναμένεται να αποτυπωθεί και στα έσοδά τους. Αντιθέτως, πολλοί έλληνες ξενοδόχοι, λόγω της αβεβαιότητας που διατηρήθηκε σε μια κρίσιμη περίοδο για τις κρατήσεις, παρέτειναν τις προσφορές και τις εκπτώσεις για να τονώσουν τη ζήτηση.

«Είμαστε στο μέσον της τουριστικής σεζόν. Η αναμενόμενη αύξηση στον τουρισμό προέρχεται από τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής και αυτό επηρεάζεται ιδιαίτερα από συμβάντα όπως είναι το πραξικόπημα. Ετσι προηγούμενες εκτιμήσεις για βελτίωση της κατάστασης από τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής στην Τουρκία έχουν σε μεγάλο βαθμό ακυρωθεί» λέει ο Πέτερ Γκόνταρντ, γενικός διευθυντής της TRI Consulting.

Αυτό που, σύμφωνα με τον ίδιο, αναμένεται να μειωθεί περισσότερο είναι τα οικογενειακά ταξίδια καθώς σε αυτά η ασφάλεια είναι η μεγαλύτερη προτεραιότητα. Μικρότερος θα είναι ο αντίκτυπος στα επιχειρηματικά ταξίδια, αν και τα στελέχη των επιχειρήσεων αναμένεται να είναι πιο προσεκτικά στην επιλογή της τοποθεσίας διαμονής τους και τη διάρκεια της παραμονής τους.

Μεγάλη πτώση των κρατήσεων

Ο τουρκικός τουρισμός βιώνει φέτος τη μεγαλύτερη κρίση των τελευταίων 40 ετών, με υψηλό διψήφιο ποσοστό πτώσης των κρατήσεων να καταγράφεται από τις περισσότερες βασικές αγορές του λόγω των διαδοχικών τρομοκρατικών επιθέσεων, αλλά και των προβλημάτων στις σχέσεις της χώρας με τη Ρωσία.