Hταν δυνατό να είχε αποτραπεί το μπαράζ των επιθέσεων που στοίχισαν 129 ζωές στο Παρίσι το βράδυ της περασμένης Παρασκευής; Αυτό είναι το ερώτημα που βασανίζει πρωτίστως τους Γάλλους αλλά και την Ευρώπη στο σύνολό της, μιας και ο κίνδυνος παραμένει –μόλις χθες, «βάσιμη απειλή» έκανε τις γερμανικές Αρχές να ακυρώσουν την τελευταία στιγμή τον φιλικό αγώνα ποδοσφαίρου Γερμανία – Ολλανδία στο Αννόβερο, τον οποίο επρόκειτο να παρακολουθήσει και η Ανγκελα Μέρκελ. Πληροφορίες πως επέκειτο τρομοκρατικό χτύπημα υπήρχαν και στη Γαλλία. Δεν κατέστη ωστόσο δυνατόν να αξιοποιηθούν εγκαίρως.

Τη νύχτα της 8ης προς την 9η Οκτωβρίου γαλλικά αεροσκάφη βομβάρδισαν στρατόπεδο της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος κοντά στη Ράκα, στη Συρία. Το γαλλικό υπουργείο Αμυνας είχε δηλώσει τότε πως το συγκεκριμένο κέντρο εκπαίδευσης εκπροσωπούσε «μια απειλή» για τη Γαλλία και την Ευρώπη και στέγαζε «ξένους μαχητές, ανάμεσά τους πιθανότατα Γάλλους και γαλλόφωνους». Επισήμως, οι Αρχές υποστήριξαν πως δεν γνώριζαν την ταυτότητα των προσώπων που στοχοποιήθηκαν. Η «Μοντ» όμως είχε αποκαλύψει πως η όλη επιχείρηση είχε στο επίκεντρο έναν Γάλλο, τον 35χρονο Σαλίμ Μπενγκαλέμ, «υπεύθυνο για την υποδοχή των γαλλόφωνων στους κόλπους του ISIS» καθώς και τουλάχιστον ακόμα δύο συναδέλφους του, ο ένας Βέλγος. Ηταν ο 27χρονος Αμπντούλ Χαμίντ Αμπαούντ, ο θεωρούμενος εγκέφαλος των επιθέσεων της 13ης Νοεμβρίου στο Παρίσι.

Σύμφωνα με πληροφορίες της ίδιας εφημερίδας, ήταν η CIA εκείνη που είχε ενημερώσει το Παρίσι, με βάση «τμηματικές πληροφορίες», ενίοτε κωδικοποιημένες αλλά ολοένα και πιο ξεκάθαρες, για τον άμεσο χαρακτήρα μιας απειλής που προερχόταν ακριβώς από αυτή την ομάδα γαλλόφωνων τζιχαντιστών. Φέρεται μάλιστα να είχε εντοπίσει και υποκλέψει επικοινωνίες που το επιβεβαίωναν ανάμεσα στη Συρία και το Βέλγιο ή τη Γαλλία. Η τελευταία όμως δεν εξαρτάται από τις αμερικανικές δυνάμεις μόνο σε ό,τι αφορά τις πληροφορίες, εξαρτάται από αυτές και σε ό,τι αφορά το τάιμινγκ και την τοποθεσία των αεροπορικών βομβαρδισμών εναντίον των τζιχαντιστών στη Συρία και στο Ιράκ. Ορισμένες πηγές λοιπόν τη θέλουν να αναγκάστηκε να καθυστερήσει για δύο εβδομάδες την επίθεση στο στρατόπεδο όπου βρίσκονταν θεωρητικά ο Μπενγκαλέμ και ο Αμπαούντ. «Μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί αν οι δράστες αυτής της σφαγής αναχώρησαν στο μεσοδιάστημα παρότι δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι» σχολίασε αξιωματούχος των γαλλικών μυστικών υπηρεσιών.

Αλλες πληροφορίες θέλουν και τις ιρακινές μυστικές υπηρεσίες να προειδοποίησαν μέσω των Αμερικανών το Παρίσι πως επέκειντο επιθέσεις από τζιχαντιστές εκπαιδευμένους στη Ράκα με την υποστήριξη ενός «πυρήνα εν υπνώσει» που ήταν ήδη παρών στη Γαλλία· και την Τουρκία, επίσης, να είχε προειδοποιήσει τη Γαλλία «τουλάχιστον δύο φορές από τις αρχές του 2015» για τις μετακινήσεις του Ισμαήλ Ομάρ Μοστεφάι, ενός από τους καμικάζι του Bataclan που είχε εισέλθει στην τουρκική επικράτεια το 2013, καθώς και για τις σχέσεις του με τέσσερις τζιχαντιστές καταζητούμενους από τις γαλλικές υπηρεσίες. Η Γενική Διεύθυνση Εσωτερικής Ασφάλειας της Γαλλίας λαμβάνει καθημερινά μεγάλο όγκο πληροφοριών, τόσο από τις δικές της κεραίες όσο και από ξένες υπηρεσίες. Το θέμα είναι όμως η ανάλυση των πληροφοριών αυτών. Οπως και η συνεργασία, ο συντονισμός των ευρωπαϊκών κρατών στη μάχη εναντίον της τρομοκρατίας.

«Αποσπασματικές πληροφορίες άφηναν να εννοηθεί πως κάτι μεγάλο θα γινόταν στην επικράτειά μας» δήλωσε γάλλος αξιωματούχος. «Αλλά από εκεί μέχρι να πει κάποιος πως θα δέχονταν επίθεση το Bataclan, το Stade de France και οι δρόμοι του 11ου διαμερίσματος υπάρχει ένα βήμα» –που δεν έγινε. «Δεν είχαμε ποτέ σκεφτεί πως μια επιχείρηση θα άρχιζε από τις Βρυξέλλες ώστε να επιτεθεί σε μια συνοικία του Παρισιού και αν οι βελγικές Αρχές μας είχαν ενημερώσει πως ο Αμπαούντ ήταν στενός φίλος του Σαλάχ Αμπντεσλάμ, ενός από τους πρωταγωνιστές των επιθέσεων της 13ης Νοεμβρίου, αυτό θα μας είχε βοηθήσει».

Ενότητα των Ευρωπαίων απέναντι στην απειλή, «συντονισμένοι και συστηματικοί» έλεγχοι στα σύνορα της ΕΕ, μια ευρωπαϊκή κατάσταση με τα στοιχεία των επιβατών (PNR, Passenger Name Record), ενίσχυση της συνεργασίας ανάμεσα στις υπηρεσίες πληροφοριών: δεκατέσσερα χρόνια τώρα, επισημαίνει η «Μοντ», κάθε φορά που σημειώνεται τρομοκρατική επίθεση ακούγονται λίγο – πολύ τα ίδια, «αλλά τα πράγματα προχωράνε με τον παραδοσιακό ρυθμό της λήψης αποφάσεων στο ευρωπαϊκό επίπεδο, δηλαδή αργά και κυρίως με γνώμονα ένα μεγάλο εμπόδιο: η ασφάλεια παραμένει σε μεγάλο βαθμό αρμοδιότητα των κρατών. Μόλις υποχωρήσει η συγκινησιακή φόρτιση, επανέρχονται στην επιφάνεια οι διαφορές». Η PNR παραμένει «κολλημένη» στο τρίγωνο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο – Κομισιόν – Ευρωκοινοβούλιο, το ζήτημα του ελέγχου στα εξωτερικά σύνορα παραμένει υπό συζήτηση και το σχέδιο δημιουργίας κέντρου αντιτρομοκρατίας στους κόλπους της Europol αναμένεται να υλοποιηθεί το 2016 –«αν όλα πάνε καλά».