Αναζήτηση
Η πρώην Ανατολική Γερμανία ανέκαθεν διεκδικούσε τον τίτλο της «αντιφασιστικής» χώρας, στους κόλπους της οποίας οι ναζί δεν είχαν καν το δικαίωμα ιθαγένειας. Ηταν όμως έτσι τα πράγματα; Ή μήπως τελικά ένας σεβαστός αριθμός ναζί ζούσε ήσυχα στο έδαφός της υπό τις ευλογίες του ανατολικογερμανικού καθεστώτος; Σύμφωνα με δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel, οι ναζί εγκληματίες πολέμου όχι μόνο έβρισκαν καταφύγιο στην πρώην Ανατολική Γερμανία, αλλά πρώην Ες Ες εξαναγκάζονταν από τη Στάζι να συμμετέχουν στις τάξεις της ως πληροφοριοδότες υπό την απειλή να παραδοθούν στη Δικαιοσύνη.
«Οι εγκληματίες ναζί είχαν πολύ μεγάλες πιθανότητες να γλιτώσουν εφόσον ήταν διακριτικοί ή συνεργάσιμοι», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο γερμανός ερευνητής Χένρι Λέιντε, μέλος των Αρχείων της Στάζι και συγγραφέας ενός βιβλίου αφιερωμένου σε αυτή τη δεύτερη «καριέρα» των ναζί εντός των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών.
Το γερμανικό περιοδικό αφηγείται την ιστορία του Γιόζεφ Σέτνικ, ο οποίος είχε καταταγεί στα Ες Ες εθελοντικά και από τον Ιανουάριο του 1942 εργαζόταν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Αουσβιτς. Μετά το τέλος του πολέμου, όταν κλήθηκε να παρουσιαστεί στα γραφεία της Στάζι, ήταν πεπεισμένος ότι είχε έρθει το τέλος του.
Σε αυτό το πρότυπο αντιφασιστικό κράτος, όπως ήταν η πρώην Ανατολική Γερμανία, αναφέρει το Spiegel, ο Σέτνικ ήταν βέβαιος ότι θα παραπεμφθεί σε δίκη. Προτού ξεκινήσει για τα γραφεία της Στάζι, αποχαιρέτησε τη γυναίκα του, ενώ σε όλη τη διαδρομή προσευχόταν για τη σωτηρία του. Στο τέλος της συνάντησης με τους ανθρώπους της Στάζι, ο Σέτνικ έμεινε καρφωμένος στην καρέκλα του να κλαίει. Δεν παραπεμπόταν σε δίκη. Είχε όμως μία προσφορά, στην οποία δεν μπορούσε να αρνηθεί: το πέρασμά του από τα Ες Ες θα περνούσε στο παρελθόν εάν συνεργαζόταν με Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας. Στο εξής θα κατασκόπευε τα μέλη ολόκληρης της κοινότητάς του.
Μόνο 739 ναζί καταδικάστηκαν στην πρώην Ανατολική Γερμανία, οι περισσότεροι στα χρόνια που ακολούθησαν το τέλος του πολέμου. Οπως ανέφερε σε παλαιότερο δημοσίευμά της και η εφημερίδα Die Welt, οι ναζί δεν επωφελήθηκαν μόνο από την επίπλαστη αμνησία της Στάζι, αλλά και από τη γενναιοδωρία του κυβερνώντος Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος της Γερμανίας (SED). Εως την πτώση του Τείχους, το 1989, το SED μετρούσε στους κόλπους του χιλιάδες πρώην μέλη του Ναζιστικού Κόμματος του Χίτλερ (NSDAP). Το 1951 μόνο, βάσει των στοιχείων που έχει συλλέξει ο Λέιντε (και επιβεβαιώνουν την άποψη ότι τελικά η πρώτη και η δεύτερη δικτατορία στο γερμανικό έδαφος ήταν πολύ πιο κοντά σε αυτό που έχει χαραχθεί στη συνείδηση της επανενωμένης Γερμανίας), 174.928 πρώην μέλη του Ναζιστικού Κόμματος ή πρώην αξιωματικοί τής Βέρμαχτ είχαν ενταχθεί στο SED.
