Η ιδρυτική Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της Λαϊκής Ενότητας που άρχισε χθες και ολοκληρώνεται αύριο στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας με την ανάδειξη Πολιτικού Συμβουλίου, ψήφιση Πολιτικής Απόφασης και καταστατικού είναι ο πρώτος σταθμός μιας περιπέτειας που ξεκίνησε περίπου έναν χρόνο πριν. Ηταν τότε που η Αριστερή Πλατφόρμα του ΣΥΡΙΖΑ διαφοροποιήθηκε από τη μνημονιακή προσγείωση Τσίπρα και άνοιξε μια νέα τομή αριστερά του πολιτικού άξονα. Μία σειρά μικρότερων πολιτικών δυνάμεων και προσώπων στοιχήθηκαν με τον νέο φορέα (ΑΡΑΣ και ΑΡΑΝ, για παράδειγμα, που αποχώρησαν από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ). Oι εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου, όμως, δεν ήταν αυτές που θα έφερναν τη ΛΑΕ –κόμμα Λαφαζάνη για τους πολλούς –στα κοινοβουλευτικά έδρανα.

ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ. Η πορεία από τον Σεπτέμβριο και μετά αφορούσε τη συγκρότηση και την ανάπτυξη ενός νέου σχεδίου. Mε ένα ερώτημα να τίθεται κυρίαρχο: «Κόμμα ή μέτωπο;». Οι απαντήσεις δίνονται σε πρώτη φάση τούτο το Σαββατοκύριακο από τις δυνάμεις που συμμετέχουν και από ένα ευρύ πανελλαδικό φάσμα συνέδρων: Αριστερό Ρεύμα, Κόκκινο Δίκτυο (ΔΕΑ και ανένταχτοι αγωνιστές), Πρωτοβουλία για την Κομμουνιστική Αριστερά (ΑΡΑΝ, Παρέμβαση και ανένταχτοι αγωνιστές), ΑΡΑΣ, Κομμουνιστική Τάση, Κομμουνιστική Οργάνωση Ανασύνταξη, Αριστερή Ριζοσπαστική Κίνηση, Δεν πληρώνω, Σχέδιο Β, Κομμουνιστική Ανανέωση, ΔΗΚΚΙ.

Απομένει η ίδια η υλική βάση που θα κάνει πραγματικότητα το σχέδιο. Και με την πρόσθετη μεταβλητή πως μία σειρά προσώπων όπως η Ζωή Κωνσταντοπούλου (Πλεύση Ελευθερίας) διεκδικούν το αντιμνημονιακό γήπεδο. Παρ’ όλα αυτά, μπορούμε να «διαβάσουμε» με σαφήνεια τις διεργασίες του νέου φορέα (ΛΑΕ). Το προσχέδιο της πολιτικής απόφασης το λέει καθαρά: «Η ΛΑΕ συγκροτείται ως μετωπικός φορέας της σύγχρονης, ριζοσπαστικής Αριστεράς».

«Το ερώτημα του κόμματος, νομίζω απαντήθηκε νωρίς από την πραγματικότητα παρότι υπάρχουν φωνές που το ζητούν (μειοψηφία μέσα στο Αριστερό Ρεύμα και ο κύκλος γύρω από τον Δημήτρη Μπελαντή). Βέβαια, πλέον είναι σχεδόν δεδομένο ότι η ΛΑΕ είναι μέτωπο. Το ερώτημα ωστόσο δεν είναι «μέτωπο ή κόμμα» αλλά «αριστερό ριζοσπαστικό ή πατριωτικό δημοκρατικό αντιμνημονιακό». Πολλοί θέλουν το πρώτο, πολλοί το δεύτερο και το ματς είναι Χ στο ημίχρονο και βλέπουμε για διπλό τελικό» μου λέει με νόημα στέλεχος της ΛΑΕ με εμπειρία.

Πιο προβλεπόμενη προσδοκία έχουν κεντρικά στελέχη που προέρχονται από το Αριστερό Ρεύμα (ΑΡ), πολιτική οργάνωση και βασική συνιστώσα της ΛΑΕ: «Πάμε για αντιμνημονιακό, πατριωτικό, δημοκρατικό, προοδευτικό μέτωπο». Η εναλλακτική στην κοινωνία είναι το κεντρικό επίδικο –πέραν της πολιτικής και οργανωτικής αποκρυστάλλωσης –και οι του Ρεύματος επιμένουν και οργανώνουν την πρότασή τους (που πιθανώς αύριο θα πάρει και χαρακτηριστικά συλλογικής απόφασης για τη ΛΑΕ) πάνω στον εξής άξονα: κατάργηση Μνημονίου, διαγραφή χρέους, παραγωγική ανασυγκρότηση, εθνικοποιήσεις. Ολα αυτά μέσω εξόδου από την ευρωζώνη και την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα.

ΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ. Σχέδιο και οργανωτική λειτουργία πάνε βέβαια παράλληλα για την κουλτούρα της Αριστεράς και το επόμενο μεγάλο ερώτημα τίθεται επίσης: μέλη ή συνιστώσες; Σαφώς η ΛΑΕ είναι μάλλον μέτωπο οργανώσεων παρά μέτωπο μελών. Αυτό αποτυπώνεται και στις υπάρχουσες εσωτερικές διαφωνίες για το καταστατικό αλλά και στην ανάγκη συγκρότησης σε κάτι καλύτερο από τα προηγούμενα σχήματα. «Δυστυχώς αυτή η ανάγκη –παρότι κοινή –δεν αποτυπώνεται πάντα με τον ίδιο τρόπο, δεδομένου του γεγονότος ότι μεγάλο τμήμα της ΛΑΕ κάνει ακόμα «παραδοσιακή πολιτική», επιδιώκει σχέσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ και δηλώνει ότι θέλει ένα πλατύ εκλογικό μέτωπο, το οποίο όμως δεν έχει χαρακτήρα. Οπότε και πάλι το ερώτημα είναι «πρωτοκαθεδρία των μελών ή των συνιστωσών» και σε ποια μεζούρα θα πάει (πόσο το ένα, πόσο το άλλο;)» σημειώνει μέλος της ΛΑΕ.

Η ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ. Αν σήμερα επίσης σχηματοποιούνται δύο τάσεις στα του φορέα –του αντιμνημονιακού, δημοκρατικού μετώπου και του αριστερού ριζοσπαστικού μετώπου –στόχος κριτικής παραμένει για μια μερίδα το γεγονός πως το Αριστερό Ρεύμα δεν θέλει να υπάρξει αποτίμηση της περιόδου ΣΥΡΙΖΑ, τότε που στελέχη του έφτασαν σε υπουργεία. Ολοι οι άλλοι θέλουν. Πλάι σε αυτό, το ξεκαθάρισμα της φυσιογνωμίας της ΛΑΕ είναι το κύριο στοίχημα. Τι αντιπροσωπεύει στην ελληνική κοινωνία; Τον πρώην ΣΥΡΙΖΑ; Το αντιμνημόνιο; Το αντι-ΕΕ ρεύμα; Τη γραφειοκρατία του παλιού κόσμου της Αριστεράς; Τη δραχμή; Το βέβαιο είναι ότι η ΛΑΕ –όπως λέει μια από τις συνιστώσες της -, ως μια πρώτη συνάντηση ανάμεσα στα κομμάτια που προέρχονται από τον ΣΥΡΙΖΑ και σε εκείνα από την αντικαπιταλιστική Αριστερά, αποτελεί αναντικατάστατη αφετηρία και κρίσιμο πρώτο βήμα για τη διαδικασία ανασύνθεσης της αναγκαίας ριζοσπαστικής Αριστεράς. Μένει να το δούμε στην πράξη.