Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Γερμανία, ηττημένη, ολοσχερώς κατεστραμμένη και διχοτομημένη από τους Συμμάχους, αντιμετώπισε θεμελιώδες πρόβλημα επανακαθορισμού και ανοικοδόμησης. Στη Δύση οι Αμερικανοί όχι απλώς απάλλαξαν τη Γερμανία από τα δυσβάσταχτα βάρη των πολεμικών αποζημιώσεων, αλλά και επένδυσαν πολλά χρήματα, φυσικά και για άμεσο δικό τους όφελος, ενώ στην Ανατολή οι Ρώσοι έφτιαξαν ένα απόλυτο προτεκτοράτο. Ομως, η ταυτότητα; Οι Σοβιετικοί είχαν έτοιμη τη λύση: μαρξισμός, λενινισμός, σταλινισμός. Στη Δύση δεν ήταν τόσο απλό: έπρεπε να διαμορφωθεί μια νέα ταυτότητα που και να κρίνει, και να αφομοιώσει, μα και να υπερβεί το φοβερό παρελθόν, αλλά και να λύσει, σε κάποια στιγμή, το πρόβλημα της διαίρεσης που μόλις είχε ανακύψει. Κάπως έτσι αναδύθηκε μια έννοια που η επίδρασή της απλώθηκε πολύ πέρα από τα όρια της τότε ΟΔΓ: ο «συνταγματικός πατριωτισμός».

ΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΠΙΑ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ. Το γερμανικό έθνος είχε τώρα μοιραστεί στα δύο, οι παλιές αξίες και η παλιά ταυτότητα είχαν ταυτιστεί με την καταστροφή και το μέγα κακό. Ξαφνικά, μια μικρή επαρχιακή πόλη, γενέτειρα όμως του Μπετόβεν, γινόταν το κέντρο του ελεύθερου γερμανικού κόσμου. Εκείνη, η νέα πρωτεύουσα γέννησε λίγο καιρό μετά, με τη σειρά της, το κύριο εργαλείο του νέου γερμανικού πατριωτισμού: τον «Θεμελιώδη Νόμο της Βόννης», το μεταπολεμικό Σύνταγμα της Δυτικής Γερμανίας που ανέδειξε σε κεντρική αξία του έθνους την πίστη σε αυτό που είχε χάσει και οδηγήθηκε και αυτή και όλος ο κόσμος στην καταστροφή: τη δημοκρατία.

Υπήρχε όμως και κάτι ακόμα, που δεν φαινόταν με πρώτη ματιά, αλλά που είναι η αληθινή αιτία για την οποία το νέο γερμανικό Σύνταγμα λάμβανε αυτό το παράξενο όνομα: Οι Γερμανοί με τον «Θεμελιώδη Νόμο» έδειχναν ξεκάθαρα ήδη από το 1949 ότι θεωρούσαν το κράτος τους ημιτελές, όχι ολοκληρωμένο. Και ότι θα διεκδικούσαν κάποτε στο μέλλον την επιστροφή στην επανένωση. Αυτό χρειάστηκε λίγο λιγότερο από μισό αιώνα. Από εκείνη τη στιγμή μέχρι σήμερα η ενωμένη πια Γερμανία ζει μια διαρκή νέα ανοικοδόμηση. Κυρίως όμως, αφού πρώτα απέκτησε την παλιά της πρωτεύουσα, απέκτησε και τεράστια οικονομική και σταδιακά πολιτική ισχύ και, τελικά, τον ευρύτερο ρόλο που θεωρεί ότι της ανήκει. Ο «Θεμελιώδης Νόμος» είχε εκπληρωθεί.