Ευρωπαϊκό στοπ στο χύμα ελαιόλαδο

«Επιτέλους. Hταν κάτι που έπρεπε να έχει γίνει από καιρό». «Θα βοηθήσει την προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου αλλά και τους παραγωγούς». Δηλώσεις όπως αυτές δείχνουν τον ενθουσιασμό με τον οποίο υποδέχθηκαν έλληνες ελαιοπαραγωγοί και τυποποιητές, σεφ και εστιάτορες την ευρωπαϊκή οδηγία που θα ισχύσει από 1/1/2014 και θα υποχρεώνει τα εστιατόρια να σερβίρουν μόνο συσκευασμένο τυποποιημένο ελαιόλαδο, με αναγεγραμμένα τα στοιχεία του παραγωγού και τον τόπο προέλευσης. To συσκευασμένο και με ταυτότητα λάδι θα αντικαταστήσει τα δοχεία που έως τώρα χρησιμοποιούνται.

Στόχος της απόφασης που έλαβε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι να αποτρέπεται η νόθευση του λαδιού και να εξασφαλίζεται η υγεία των καταναλωτών. Υπάρχουν ωστόσο και επιφυλάξεις που αφορούν κυρίως το αν οι έλεγχοι στη χώρα μας θα είναι επαρκείς και για το τι θα γίνουν οι μικροί εστιάτορες που χρησιμοποιούν αγνά υλικά από το χωράφι τους, όπως και το λάδι.

«Βλέπουμε θετικά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την υποχρεωτική διάθεση εμφιαλωμένου ελαιολάδου στα εστιατόρια», λέει στα «ΝΕΑ» ο γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) Γιώργος Καββαθάς. Η Ομοσπονδία είχε ξεκινήσει από πέρυσι ένα παρόμοιο πιλοτικό πρόγραμμα. «Σε 20 εστιατόρια το λάδι που σερβιριζόταν στο τραπέζι ήταν εμφιαλωμένο. Σε μικρά μπουκαλάκια των 10-40 ml. Θέλαμε να δούμε πώς θα πήγαινε μια τέτοια κίνηση. Τα μηνύματα που είχαμε ήταν πολύ θετικά».

Την ικανοποίησή του εκφράζει και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ) Γρηγόρης Αντωνιάδης. «Είναι μια απόφαση προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα ενισχύσει το τυποποιημένο προϊόν. Επιπλέον, το συσκευασμένο λάδι προστατεύει και τον καταναλωτή. Δεν είναι καλό να βρίσκεται σε δοχεία που είναι εκτεθειμένα και παίρνουν αέρα. Και βέβαια το σφραγισμένο δοχείο προστατεύει και την καλή ποιότητα του ελαιολάδου». Ο κ. Αντωνιάδης προσθέτει ακόμη ότι η εφαρμογή της οδηγίας θα κάνει καλό στην προβολή του ελληνικού ελαιολάδου στο εξωτερικό αλλά και στον τουρισμό μας. «Είναι καιρός να δούμε σφραγισμένο ελαιόλαδο στα τραπέζια των εστιατορίων. Και ειδικά στα τραπέζια εκείνων που βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές. Εκεί το καλό ελαιόλαδο είναι πρεσβευτής της χώρας μας».

ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ. Σήμερα στη συντριπτική πλειονότητα των εστιατορίων το λάδι που προσφέρεται στους πελάτες στο τραπέζι (για τη σαλάτα) είναι σε γυάλινα δοχεία, χωρίς ετικέτα, συνήθως μαζί με το ξίδι. Μόνιμη «πληγή» στη χώρα μας είναι πάντως το χύμα λάδι. Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΒΙΤΕΛ, από τους περίπου 120.000 τόνους ελαιόλαδο που προορίζεται για εσωτερική κατανάλωση, 35.000 τόνοι πωλούνται στα ράφια. Αλλοι 35.000 χρησιμοποιούνται για ιδιοκατανάλωση (από τους ίδιους τους παραγωγούς) ενώ η υπόλοιπη ποσότητα, περίπου 50.000-55.000 τόνοι, διακινείται χύμα. Παράνομα, δηλαδή, χωρίς παραστατικά και ετικέτες. Σημειώνεται ότι την απόφαση για την ευρωπαϊκή οδηγία στήριξαν οι 15 από τις 27 κυβερνήσεις. Ανάμεσά τους ήταν οι ελαιοπαραγωγικές χώρες Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία.

Το συσκευασμένο ελαιόλαδο –αντί του γνωστού γυάλινου λαδόξιδου –θα έχει όμως και ένα μικρό επιπλέον κόστος για τους επιχειρηματίες εστιάτορες. «Αυτά τα 10-20 λεπτά ανά συσκευασία δεν μπορούμε όμως να τα μετακυλίσουμε στους πελάτες ειδικά σε αυτή τη δύσκολη περίοδο. Θα προσπαθήσουμε να συνεργαστούμε με τον ΣΕΒΙΤΕΛ για να έχουμε μια κεντρική συμφωνία σε αυτό το θέμα», συμπληρώνει ο κ. Καββαθάς.

ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ. Για τους παραγωγούς και τυποποιητές ελαιολάδου της χώρας μας η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι κάτι που το ανέμεναν εδώ και καιρό. Θα βοηθήσει, όπως λένε, να αναδειχθεί το καλό ελληνικό λάδι εντός και εκτός της Ελλάδας. «Επιτέλους, είναι ό,τι καλύτερο μπορούσαμε να περιμένουμε εμείς οι ελαιοπαραγωγοί», λένε ο Γιάννης και ο Μανώλης Πατερομιχελάκης, συνιδιοκτήτες οικογενειακής επιχείρησης παραγωγής και τυποποίησης βιολογικού ελαιολάδου στις Λουσακιές Κισσάμου Χανίων Κρήτης (Οικογένεια Πατερομιχελάκη). «Είναι πολύ καλό αυτό που έγινε. Το προϊόν μας θα είναι αναγνωρίσιμο. Ως οικογενειακή επιχείρηση εμείς ήδη είχαμε προτείνει σε εστιατόρια με τα οποία συνεργαζόμαστε στην Κρήτη να τους δίνουμε συσκευασμένα μπουκαλάκια ελαιολάδου των 50-100 ml και να καταργήσουν το λαδόξιδο». Τα αδέλφια Πατερομιχελάκη παράγουν 12 τόνους βιολογικό λάδι τον χρόνο και εξάγουν εμφιαλωμένο λάδι σε Γερμανία και Σουηδία. Τονίζουν, επίσης, ότι ακόμη ένα θετικό της απόφασης είναι και το γεγονός πως «πλέον για όλους τους τυποποιητές – συσκευαστές ανοίγει μια νέα αγορά».

Θετική εξέλιξη χαρακτηρίζει την οδηγία και ο παραγωγός και τυποποιητής βιολογικού και συμβατικού ελαιολάδου από τη Λακωνία Λευτέρης Ξανθάκης (Λακωνικό Λιοτρίβι). «Πιστεύω ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση η απόφαση, αν και ήρθε καθυστερημένα. Στην Ιταλία η διάθεση εμφιαλωμένου λαδιού σε μικρές συσκευασίες στα εστιατόρια ισχύει εδώ και πολλά χρόνια. Οι Ιταλοί έχουν συνειδητοποιήσει ότι το λάδι αποτελεί εθνική τους περιουσία. Για μένα είναι πάντως πολύ καλή εξέλιξη και μπορώ να ανταποκριθώ αμέσως στις ανάγκες της εστίασης». Ηδη ο κ. Ξανθάκης δίνει εμφιαλωμένο ελαιόλαδο σε τρία εστιατόρια στη Σαντορίνη.