Φράγματα και τεχνητές λίμνες έγιναν βιότοποι

Τεχνητές λίμνες και φράγματα που δημιουργήθηκαν με στόχο την παραγωγή

ενέργειας έχουν μετατραπεί σε… υγροβιότοπους. Τα υδροηλεκτρικά έργα έχουν

αυξήσει τη βιοποικιλότητα σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, κι όπως επισημαίνουν

ειδικοί περιβαλλοντολόγοι σε σχετική έρευνά τους, «τα μεγάλα έργα και η

τεχνολογία δεν είναι πάντα συνώνυμα της καταστροφής της φύσης».

Είκοσι σταθμοί παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας ανά την Ελλάδα παράγουν το

ένα τρίτο του ηλεκτρισμού που έχει ανάγκη η χώρα. Εκεί, γύρω από τις τεχνητές

λίμνες και τα φράγματα της ΔΕΗ, το οδοιπορικό τριών ειδικών, του δρος Μάριου

Θεοδωράκη, δασολόγου-περβαλλοντολόγου, του δρος Νίκου Μάργαρη, καθηγητή

Διαχείρισης Οικοσυστημάτων στο Τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου

και του δρος Ηλία Καϊναδά, περιβαλλοντολόγου, απέδειξε πως οι παρεμβάσεις στο

φυσικό περιβάλλον, όχι μόνο δεν αλλοίωσαν το τοπίο, αλλά, αντίθετα, συνέβαλαν

στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στην περιοχή και στην αναβάθμιση του γύρω

οικοσυστήματος.

Αναβάθμιση

Οι ειδικοί περιβαλλοντολόγοι κατέγραψαν μοναδικούς υγροβιότοπους

(«υγροβιότοπους της ΔΕΗ» τους ονομάζουν) γύρω από τα φράγματα του Λούρου, του

Λάδωνα, της λίμνης Πλαστήρα, του Στράτου της Αιτωλοακαρνανίας, των Κρεμαστών,

της Πλατανόβρυσης και πολλών ακόμη περιοχών της Ελλάδας όπου λειτουργούν

υδροηλεκτρικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας. «Σε πολλές περιπτώσεις δημιουργίας

τεχνητών λιμνών», επισημαίνουν οι επιστήμονες στη μελέτη τους, «υπήρξε, εκτός

από οικονομική και κοινωνική, παράλληλη περιβαλλοντική αναβάθμιση. Κάτι που

δεν είναι μόνο η αισθητική βελτίωση του περιβάλλοντος, αλλά και η βιολογική

ποικιλότητα. Αν μάλιστα θεωρήσουμε ως δείκτη την ορνιθοπανίδα, ως πιο

ευαίσθητη και κατέχουσα μια από τις υψηλότερες θέσεις της τροφικής αλυσίδας,

τότε συμπεραίνουμε πως η δημιουργία φραγμάτων σημαίνει ίδρυση νέων

υγροβιοτόπων».

Απεδείχθη ότι συμβαίνει σε πολλές περιοχές: στον Μαραθώνα και στον Μόρνο, στην

Κερκίνη και στον Άγρα. Τουλάχιστον 17 τεχνητές λίμνες έχουν χαρακτηριστεί

σημαντικοί υγρότοποι, μεταξύ των οποίων της Αγιάς, του Άγρα, του Αλμυρού, των

Κρεμαστών, του Λάθωρα, στο Μάτι του Τυρνάβου, του Αλιβερίου, του Πηνειού, του

Πολυφύτου, του Σκοπού, του Στράτου, του Ταυρωπού. Η παρουσία νερού, σε έκταση

πολλών τετραγωνικών χιλιομέτρων, έχει επίδραση τόσο στο μικροκλίμα όσο και στο

γύρω περιβάλλον. «Η ευρύτερη περιοχή, από παραποτάμια γίνεται παραλίμνια, και

παρουσιάζει ένα κλίμα με ηπιότερες θερμοκρασιακές μεταπτώσεις και αυξημένη

ατμοσφαιρική υγρασία το καλοκαίρι, η οποία σαφώς επιδρά και στη μορφή της

βλάστησης. Την ξηρή περίοδο υπάρχει υγρασία, ενώ ελαττώνονται οι μέρες παγετών

και χαμηλών θερμοκρασιών. Σε γενικές γραμμές, με την κατασκευή ταμιευτήρων

νερού, εμφανίζονται στην περιοχή νέα είδη ζώων, αυξάνονται οι πληθυσμοί ψαριών

και αμφιβίων».

Ιχθυοπανίδα

Για παράδειγμα στη λίμνη Πλαστήρα, όπου το φράγμα άρχισε να κατασκευάζεται το

1956 και οι τρεις μονάδες παραγωγής άρχισαν να λειτουργούν διαδοχικά, τον

Οκτώβριο του 1960, τον Ιανουάριο του 1961 και τον Αύγουστο του 1962, έχουν

εμφανιστεί δώδεκα νέα είδη ιχθυοπανίδας, ενώ η αλιευτική παραγωγή φτάνει τους

200 τόνους τον χρόνο. Όπως εξηγεί ο κ. Μάργαρης, «σύμφωνα με μελέτη που έγινε

από το Βιολογικό Τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τα είδη

ψαριών ζουν σε μικρά βάθη, κοντά στην όχθη. Αυτό σημαίνει πως δεν υπάρχει

εκμετάλλευση του τροφικού ορίζοντα στην πελαγική και βενθική ζώνη. Προτείνεται

λοιπόν ο εμπλουτισμός με πελαγικά και βενθικά είδη, όπως η αθερίνα και το

γλανίδι, αντίστοιχα». Αξιοσημείωτη είναι και η ποικιλία της ορνιθοπανίδας στην

περιοχή, αλλά και η συχνότητα με την οποία εμφανίζονται θηλαστικά στο δάσος

γύρω από τη λίμνη.

Σε όλες τις τεχνητές λίμνες, ανά την Ελλάδα, και όπου δεν υπάρχει ανθρώπινη

παρέμβαση, έχουν αναπτυχθεί σημαντικοί υδροβιότοποι, που φιλοξενούν σπάνια

είδη πουλιών, κυρίως. Εκεί όπου η ανθρώπινη παρέμβαση είναι καταστροφική (όπως

για παράδειγμα στην τεχνητή λίμνη του Λάδωνα, στην Πελοπόννησο), το περιβάλλον

δεν έχει καταφέρει να αναπτυχθεί. Ειδικότερα, στη λίμνη του Λάδωνα, τα νερά

του ταμιευτήρα είναι μολυσμένα από τα υγρά και στερεά απόβλητα των γύρω

βιομηχανιών και από αστικά λύματα, ενώ η περιοχή δεν έχει τύχει φροντίδας και

προστασίας έτσι ώστε να μπορέσει να αναγεννηθεί.

Ντοκιμαντέρ προς μίμηση

Τυχεροί οι Βρετανοί που έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ακόμη μία σειρά

ντοκιμαντέρ από τον «μάστορα» του είδους Sir David Attenborough. Η νέα

παραγωγή έχει θέμα την «Κατάσταση του πλανήτη» και τις ανεπανόρθωτες

καταστροφές που έχει προκαλέσει ο άνθρωπος στα παγκόσμια οικοσυστήματα(BBC1,

κάθε Τετάρτη 21.10). Σύντομα, ευχόμαστε, και στην ελληνική τηλεόραση…

«Σούπερ ρυπογόνα» τα παλιά λεωφορεία

«Σούπερ ρυπογόνα» είναι τα παλιά λεωφορεία (τύπου Ikarus και Magirus) σύμφωνα

με μηχανολόγους της ΕΘΕΛ. Για τα ίδια λεωφορεία, των οποίων η ηλικία ξεπερνά

τα 17 χρόνια, το συνδικάτο εργαζομένων του ΟΑΣΑ λέει ότι «είναι παντελώς

ακατάλληλα για ασφαλή ή ικανοποιητική συγκοινωνία».

Περίπου 450-500 παλιάς τεχνολογίας οχήματα εξακολουθούν να πραγματοποιούν

δρομολόγια σε τοπικές αλλά και σε μεγαλύτερες γραμμές, παρ’ όλο που ο ΟΑΣΑ

έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό την ανανέωση του στόλου των μπλε λεωφορείων.

«Είναι τα πιο ρυπογόνα και γι’ αυτό αποσύρονται», αναφέρει ο μηχανολόγος –

μηχανικός της ΕΘΕΛ κ. Αλέξανδρος Παρίσης, ενώ ο κ. Άγγελος Ρουχωτάς, από τη

υποδιεύθυνση μελετών του ΟΑΣΑ, λέει ότι δημιουργούν άσχημη εικόνα στην πόλη

αλλά και ηχορρύπανση. Μάλιστα, αυτά τα οχήματα δεν τηρούν καμία από τις

προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ό,τι αφορά την εκπομπή ρύπων. «Τα νέα

μεγάλα λεωφορεία έχουν μεγαλύτερες μηχανές ενώ, π.χ., τα Ikarus είχαν μικρές

οι οποίες δούλευαν στο φουλ», εξηγεί για την άσχημη κατάσταση των παλιών

οχημάτων» ο μαθηματικός – περιβαλλοντολόγος, προϊστάμενος στο τμήμα

αυτοκινήτων και εξωτερικών καύσεων του ΠΕΡΠΑ κ. Πάρης Ζήκος. Και προσθέτει:

«Μεγάλο ρόλο παίζει και η συντήρηση των οχημάτων. Αν είναι καλή, τότε και τα

παλιά μπορούν να κυκλοφορούν χωρίς προβλήματα». Πέρα από την επιβάρυνση της

ατμόσφαιρας, τα παλιά οχήματα θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα

επιβατών και οδηγών. Πάντως, οι υπεύθυνοι του ΟΑΣΑ προβλέπουν ότι εντός του

2001 η πλειονότητα των οχημάτων θα είναι τεχνολογίας από το 1992 και μετά.

Πολλά παλιά λεωφορεία θα αποσυρθούν, αλλά ένας μικρός αριθμός παλαιών θα

συνεχίσει να κυκλοφορεί σε τοπικές γραμμές εκτός κέντρου.

Και τώρα κομπιούτερ-«υπηρέτες» με φωνητικά μηνύματα

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ.

Γραφείο Βόρ. Ελλάδας

Κομπιούτερ-«υπηρέτες», που θα λειτουργούν με φωνητικά μηνύματα αντί

πληκτρολογίων, θα κατακλύσουν την αγορά μέσα σε τρία – τέσσερα χρόνια, γεγονός

που θα επιφέρει ραγδαίες εξελίξεις στις ανθρώπινες επικοινωνίες αλλά και στο

διεθνές οικονομικό περιβάλλον.

Την παραπάνω πρόβλεψη έκανε χθες από τη Θεσσαλονίκη ο διευθυντής του

Εργαστηρίου Υπολογιστών του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (του

γνωστού διεθνώς ως ΜΙΤ) Μιχάλης Δερτούζος, ο οποίος επισήμανε πως η

πληροφορική επανάσταση ­ που, όπως είπε, βρίσκεται ακόμα στα σπάργανα ­ θα

δρομολογήσει ραγδαίες εξελίξεις.

Ειδικότερα, ο Έλληνας καθηγητής ­ που αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του

Τμήματος Πληροφορικής του ΑΠΘ ­ τόνισε ότι με την εξέλιξη της τεχνολογίας γύρω

στο 2004 θα καταργηθεί εντελώς το πληκτρολόγιο και το ποντίκι και η εισαγωγή

δεδομένων θα γίνεται με φωνητικά μηνύματα. Όπως είπε ο κ. Δερτούζος, με την

κατάργηση του πληκτρολογίου θα δοθεί αυτομάτως η δυνατότητα σε ένα

δισεκατομμύριο και πλέον κατοίκους της Κίνας (που παραμένουν αποκλεισμένοι από

τα συστήματα αυτά λόγω της ιδιαιτερότητας της γραφής τους) αλλά και σε 2 δισ.

αναλφαβήτων στον πλανήτη να εισέλθουν στη διεθνή αγορά της χρήσης των

εφαρμογών τής πληροφορικής.

«Το γεγονός αυτό, αν συνδυαστεί με τις δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει η

τηλεργασία, θα διαφοροποιήσει τη διεθνή αγορά εργασίας και θα συμβεί κάτι

παρόμοιο με αυτό που έγινε και στις αρχές του περασμένου αιώνα με τη

βιομηχανική επανάσταση», είπε χαρακτηριστικά ο διεθνούς φήμης Έλληνας

καθηγητής της Πληροφορικής.

*** Απάντηση στην ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ για την αναθεώρηση του άρθρου 24 του

Συντάγματος δίνουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις Ελληνική Εταιρεία, Ελληνικό

Κέντρο Περίθαλψης Άγριων Ζώων και Πουλιών, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της

Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και WWF Ελλάς τονίζοντας μεταξύ άλλων

ότι «η κυβέρνηση δεν έκανε κανέναν διάλογο με τους φορείς που ασχολούνται με

την προστασία της φύσης».

*** «Το δάσος που το ‘σκασε» της Βεατρίκης Κάντζολα-Σαμπατάκου κέρδισε τον

διαγωνισμό οικολογικού παραμυθιού που διοργάνωσαν οι Εκδόσεις Μίνωας και το

WWF Ελλάς. Οι διοργανωτές έλαβαν 200 συμμετοχές, πολλές από τις οποίες ήταν

γραμμένες από παιδιά. Το βραβευμένο παραμύθι θα κυκλοφορήσει σύντομα σε βιβλίο.

Τα καλύτερα δείγματα της παγκόσμιας παραγωγής πολυμέσων που έλαβαν πέρυσι το

διεθνές βραβείο Mobius, θα παρουσιαστούν αύριο από το Κέντρο Βιομηχανικού

Σχεδιασμού και Πολυμέσων, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και το

Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα ΕΜΜΕ (Αμφιθέατρο Γαλλικού Ινστιτούτου, Σίνα 31,

12.30 μ.μ.). Τον ετήσιο διεθνή διαγωνισμό διοργανώνει το Πανεπιστήμιο Παρίσι

8.

Η αθλητική στολή της Κατερίνας Θάνου βγαίνει σε δημοπρασία στο Ίντερνετ. Η

Ολυμπιονίκης την προσφέρει στο ίδρυμα «Κάνε μια ευχή» και τα έσοδα θα

χρησιμοποιηθούν για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Η online δημοπρασία θα ξεκινήσει

την ερχόμενη Κυριακή στη διεύθυνση http://www.netkids.gr και θα διαρκέσει ως τις

21 Δεκεμβρίου. Η τιμή εκκίνησης είναι 200.000 δρχ.

Δεν είναι λίγες οι γυναίκες μηχανικοί που παίρνουν μέρος στις εκλογές του

Τεχνικού Επιμελητηρίου, την ερχόμενη Κυριακή. Μπορείτε να δείτε τα στοιχεία

τους με βιογραφικά και φωτογραφίες, όπως τα συγκέντρωσε η Ένωση Διπλωματούχων

Ελληνίδων Μηχανικών, στη διεύθυνση http://www.netsmart.gr/edem/news.html.