Σοκαρισμένοι παρακολουθούμε όλοι τον τελευταίον καιρό ένα δράμα να εξελίσσεται

μπροστά στα μάτια μας, μέσα στα σπίτια μας. Την κορύφωση του αδιεξόδου των

παιδιών μας.

Τη βόμβα που ενεργοποιήθηκε ξαφνικά και τίναξε στον αέρα την ευδαιμονία των

δεικτών του Χρηματιστηρίου, τον στόχο της σύγκλισης, τους φθίνοντες

πληθωρισμούς, τις παγκοσμιοποιήσεις, όλα όσα τέλος πάντων έμοιαζαν να

απασχολούν αυτήν την κοινωνία εσχάτως, σε πείσμα των χρονιζόντων και πολύ

πραγματικών προβλημάτων της.

Φταίει η μεταρρύθμιση Αρσένη που άναψε το φιτίλι; Πόσο κακό μπορεί τέλος

πάντων να είναι ένα νομοσχέδιο, του οποίου εν πάση περιπτώσει τις καλές

προθέσεις και στόχους κανένας δεν αμφισβητεί, πόσο κακό, που να απαιτείται η

καθολική του απόσυρση χωρίς να δίδεται κανένα απολύτως περιθώριο διαλόγου και

βελτιώσεων; Τι είδους ρήξη είναι αυτή που υπαγορεύει στο δημόσιο σχολείο να

είναι κλειστό το πρωί και στο ιδιωτικό φροντιστήριο να είναι ανοικτό το

απόγευμα; Ή, χειρότερα, στο ιδιωτικό σχολείο να είναι ανοικτό και στο δημόσιο

κλειστό. Παιδιά δύο ταχυτήτων, δηλαδή. Αλλά και γονείς δύο ταχυτήτων, αυτοί

που θεωρούν αυτονόητο το να στείλουν το παιδί τους σε ιδιωτικό σχολείο για τον

απλό λόγο ότι έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν και αυτοί που

μπορεί να μην την έχουν, αλλά να εκβιάζονται ωμά.

Τους καρπούς των κόπων της δρέπει η ελληνική κοινωνία. Είναι χρόνια που

θεωρείται ξεπερασμένο το να ομιλεί κανείς για ιδανικά, για ιδεολογίες, για

ανθρωπιστικά οράματα. Σιγά σιγά οι φορείς της «άλλης» άποψης άρχισαν να

θεωρούνται γραφικοί και ο όρος χρησιμοποιείται εδώ επιεικώς. Έγινε συνείδηση

ότι για να κατακτήσεις το λεγόμενο life-style έπρεπε να αποδεχτείς τους όρους

του πιο σκληρού και παράλογου παιχνιδιού. Αυτού του διαρκούς ανταγωνισμού, της

θεοποίησης των ευτελών και της λοιδορίας των σημαντικών. Φτάσαμε, λοιπόν, σε

μια κοινωνία επίπεδη, χωρίς ουσιαστικό όραμα, με αμφίβολη προοπτική, όπου,

βέβαια, αντιμετωπίζει τώρα συγκρούσεις βίαιες και αδιέξοδες.

Τέλος πάντων, κάποτε αυτό το κράτος πρέπει να αρχίσει να προβληματίζεται, να

ανησυχεί. Να μεριμνήσει για την άμβλυνση των αντιθέσεων. Να φτιάξει πολίτες

και όχι πιόνια στην παγκόσμια σκακιέρα. Να αγκαλιάσει αυτά τα απελπισμένα

παιδιά, που επιλέγουν την αυτοκαταστροφή από το μέλλον που τους επιφυλάσσεται.

Να αρθρώσει έναν άλλο λόγο, πέρα και έξω από αυτόν των οικονομικών μεγεθών.

Όταν υπάρχει χώρος για όνειρα, τότε τα σχολεία ανοίγουν, δεν κλείνουν. Η

Παιδεία δεν αγοράζεται, είναι υπέρτατη υποχρέωση κάθε Πολιτείας να την

προσφέρει ισότιμα και στο παιδί του εργάτη και στο παιδί του βιομηχάνου.

Είναι, επίσης, υποχρεωμένοι να την υπερασπίζουν στην πράξη και οι λειτουργοί

της, γιατί η Παιδεία δεν πωλείται με την ώρα.

Έχουμε σήμερα μπροστά μας την εικόνα των μαθητών πίσω από τα κάγκελα. Από την

άλλη μεριά γονείς να διαπληκτίζονται, να ανοίγουν λουκέτα με τανάλιες, άλλους

μαθητές να περιμένουν να μπουν για μάθημα, καθηγητές αμήχανους, εισαγγελείς να

καλούνται να επέμβουν, μια αθλιότητα που είναι καθημερινή, μια απόγνωση που

είναι καθολική, μια Παιδεία που δέχεται πλήγματα και ευτελίζεται. Ταυτόχρονα

κάποιοι βρίσκουν το πεδίο εύκολο και πρόσφορο για κομματικές αντιπαραθέσεις,

στον μόνο, ίσως, χώρο όπου αυτές οι αντιπαραθέσεις δεν θα έπρεπε να

υφίστανται, στον μόνο, ίσως, χώρο στον οποίο θα έπρεπε να ανθεί από χρόνια και

με περίσσια σοβαρότητα ο πλέον ουσιαστικός και συνεχής διάλογος.

Αυτά τα κάγκελα μπροστά από τους μαθητές μάς περικλείουν όλους.

Σηματοδοτούν τις ανεπάρκειές μας. Τα αδιέξοδα, στα οποία έχουμε οδηγηθεί. Τη

σαθρότητα των εύπεπτων προτύπων μας. Την άνευ όρων παράδοσή μας. Όμως, αν

όλοι, και μπροστά στο μέλλον αυτής της χώρας, μπορέσουμε να υπερβούμε αυτό που

μας επιβάλλουν σαν τον μοναδικό δρόμο, αν, επειδή πρόκειται για τα παιδιά μας,

αισθανθούμε το μέγεθος της ευθύνης που επωμιζόμαστε, τότε τα σχολεία θα

ανοίξουν και θα ανοίξουν για όλους. Με τα σχολεία ανοικτά και με τη γνώση να

προσφέρεται απλόχερα, μια γνώση που δεν είναι προνόμιο, είναι δικαίωμα, η

κοινωνία μας μπορεί ακόμα να ελπίζει.

Ο Πάνος Βουρνάς, πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Μεταφορών και

Επικοινωνιών, είναι σήμερα διευθύνων σύμβουλος της Αγροτικής Τεχνικής Α.Ε.