Καθώς η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) σταδιακά εγκαταλείπει τις σημαντικές προσπάθειες ενίσχυσης της αμερικανικής οικονομίας, επιτείνεται η ανησυχία για τις πιθανές συνέπειες που θα έχει η κίνηση αυτή –ιδιαίτερα στις αναδυόμενες αγορές.

Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 οι αναδυόμενες αγορές είχαν πραγματοποιήσει ράλι τροφοδοτούμενες από τα ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια δανεισμού σε δολάρια. Μέσα σε έξι χρόνια και μέχρι τον Σεπτέμβριο 2014 τριπλασιάστηκε ο ιδιωτικός δανεισμός στον μη χρηματοπιστωτικό τομέα μεγάλων αναπτυσσόμενων χωρών, φτάνοντας τα 4,3 τρισ. δολάρια σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS).

Τώρα τα πράγματα αλλάζουν. Η Fed κινείται προς αύξηση των επιτοκίων και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες που έχουν δανειστεί εμφανίζονται λιγότερο ικανές να διαχειριστούν όλα αυτά τα χρέη –μεγάλο μέρος των οποίων είναι σε δολάρια, νόμισμα που έχει ενισχυθεί σημαντικά. Μήπως τώρα οι επενδυτές μεταφέρουν αλλού τα κεφάλαιά τους, εντείνοντας το πρόβλημα χρέους και δημιουργώντας μια μεγαλύτερη κρίση;

Βασικά τα κεφάλαια έχουν ήδη αρχίσει να φεύγουν. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της BIS, ο διασυνοριακός δανεισμός προς τις αναπτυσσόμενες χώρες μειώθηκε κατά 80 δισ. δολάρια το τελευταίο τρίμηνο του 2014. Οι ονομαστικές εκροές από την Κίνα έφτασαν τα 51 δισ. δολάρια και ήταν οι μεγαλύτερες. Οι εκροές από τη Ρωσία ανήλθαν σε 19 δισ. δολάρια.

Σίγουρα οι κινήσεις των τραπεζών δεν σηματοδοτούν απαραιτήτως την απαρχή εξόδου από τις χώρες αυτές που μπορεί να οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση. Το τι θα γίνει από εδώ και στο εξής εξαρτάται από το πόσο καλά θα κάνει τη δουλειά της η Fed, πόσο καλά θα διαχειριστούν τα χρέη τους όσοι έχουν δανειστεί στις αναπτυσσόμενες αγορές και πόσο πιεσμένοι θα αποδειχτεί ότι είναι οι διεθνείς επενδυτές. Επίσης θα εξαρτηθεί από το πόσο καλά οι εποπτικές Αρχές θα μπορέσουν να εκτιμήσουν και να μετριάσουν τον κίνδυνο μετάδοσης.

© Bloomberg News

Ο Μαρκ Γουάιτχαουζ είναι αρθρογράφος του Bloomberg