Στη διασφάλιση ρευστότητας 2 δισ. ευρώ από τα ταμειακά διαθέσιμα φορέων της γενικής κυβέρνησης αποβλέπει η κυβέρνηση που δρομολογεί ήδη τις σχετικές διαδικασίες. Μάλιστα, για τις κινήσεις αυτές δεν απαιτείται νομοθετική ρύθμιση, καθώς υπάρχουν σε ισχύ σχετικές διατάξεις.

Η αρχή έγινε ήδη με διαθέσιμα ταμειακά υπόλοιπα του ΟΠΕΚΕΠΕ (Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων), ύψους 200 εκατ. ευρώ περίπου. Με κοινή υπουργική απόφαση που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως μεταφέρονται τα ταμειακά διαθέσιμα του Οργανισμού για την πληρωμή των δικαιούχων αγροτικών ενισχύσεων σε ειδικό λογαριασμό της Τραπέζης της Ελλάδος. Πρόκειται για την πρώτη πράξη αξιοποίησης των ταμειακών διαθεσίμων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και αποσκοπεί στην κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του δημοσίου.

Η απόφαση υπογράφεται από τον υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτη Λαφαζάνη και τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Δημήτρη Μάρδα. Στην απόφαση διευκρινίζεται ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ για τη διαχείριση των ταμειακών του διαθεσίμων θα μεταφέρει με έγγραφό του κάθε φορά το ποσό του ταμειακού υπολοίπου που δεν είναι άμεσα απαιτητό προς πληρωμή δικαιούχων αγροτικών ενισχύσεων στα πλαίσια του ΕΓΤΕ-ΕΓΤΑΑ και ΕΑΘΑ σε λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος.

Σε περίπτωση, όπως επισημαίνεται στην απόφαση, ανάγκης χρησιμοποίησης των διαθεσίμων αυτών για πληρωμές δικαιούχων η Τράπεζα της Ελλάδος υποχρεούται κατόπιν έγγραφης ενημέρωσης από τον υπόλογο του λογαριασμού να μεταφέρει όλο ή μέρος του ποσού άμεσα και χωρίς καθυστέρηση εντός δύο εργάσιμων ημερών και χωρίς περαιτέρω όχληση σε λογαριασμό στην Τράπεζα του Οργανισμού Πληρωμών που έχει αναλάβει την τήρηση και ταμειακή διαχείριση του ΕΛΕΓΕΠ.

Η σχετική νομοθεσία

Σημειώνεται πως ο α.ν. 1611/1950 είχε αναθέσει στην τότε Νομισματική Επιτροπή την αρμοδιότητα, η οποία στη συνέχεια με τον ν. 1266/1982 περιήλθε στην Τράπεζα της Ελλάδος, να ελέγχει την τήρηση των υποχρεώσεων που επιβάλλουν οι διατάξεις του στους Δημόσιους Οργανισμούς (Ασφαλιστικοί Φορείς κ.α.). Οι υποχρεώσεις αυτές συνίσταντο αποκλειστικά στο άνοιγμα λογαριασμών διαθεσίμων στην Τράπεζα της Ελλάδος και μεταφορά στους λογαριασμούς αυτούς των πλεονασμάτων της ταμιακής διαχείρισης, καθώς και των διαθεσίμων που δεν επενδύονται σε όσες επενδύσεις είναι επιτρεπτές. Οι ανωτέρω έλεγχοι διεξάγονταν πάντοτε κανονικά.

Παράλληλα, ο ν. 2216/1994 προβλέπει πως τα διαθέσιμα, πλην της ταμιακής διαχείρισης, κεφάλαια των δημόσιων οργανισμών και ασφαλιστικών ταμείων, τα μη επενδυόμενα κατά τις διατάξεις των άρθρων 13 του ν. 1902/1990 (ΦΕΚ 138 Α ) και 14 του ν. 2042/1992 (ΦΕΚ 75 Α ) ως και των κοινών αποφάσεων των υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, που εκδίδονται βάσει της νομοθετικής εξουσιοδότησης του άρθρου 2 παρ. 1 του ν.δ.3856/1958, σε συνδυασμό με το άρθρο 2 παρ. 1 του ν. 1266/1982 (ΦΕΚ 81 Α ) μεταφέρονται υποχρεωτικά στην Τράπεζα της Ελλάδος.

Ακόμη, ο ν. 2469/1997 που προβλέπει πως τα διαθέσιμα κεφάλαια των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και Ασφαλιστικών Φορέων συνιστούν το Κοινό Κεφάλαιο το οποίο διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος. Το ενεργητικό του Κοινού Κεφαλαίου, το οποίο κατά τον νόμο αποτελεί ομάδα περιουσίας, ανήκει εξ αδιαιρέτου στους συμμετέχοντες στο Κοινό Κεφάλαιο φορείς ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής τους (άρθρο 15, παρ. 11, υποπαρ. β’, ν. 2469/1997).

Ο ν. 2469/1997 τροποποιήθηκε με τον ν.4281/2014 που στο τελευταίο εδάφιο της περίπτωσης γ΄ αντικαταστάθηκε ως εξής: «τις συναλλαγές αυτές περιλαμβάνονται και οι συμβάσεις αγοράς/πώλησης τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης με σύμφωνο επαναπώλησης /επαναγοράς (repos, reverse repos, buy/sell back, sell/buy back)».