Ο Μένης Κουμανταρέας, στα 83 του χρόνια και παρά κάποια προβλήματα υγείας στο πρόσφατο παρελθόν ήταν σε πολύ καλή φόρμα. Συνέχιζε να γράφει, να βλέπει φίλους, να πηγαίνει σε μπαρ. Τους τελευταίους μήνες κυκλοφόρησε τρία βιβλία του.

Το ένα είναι βέβαια επανέκδοση, πρόκειται για τα «Σεραφείμ και Χερουβείμ», ένα βιβλίο του ’80 (στον εκδοτικό οίκο όπου έγινε γνωστός και έμεινε τα περισσότερα χρόνια, στον Κέδρο) με την προσθήκη, τώρα, δέκα έργων τέχνης γνωστών εικαστικών. Περιγράφει λογοτεχνικά τη μεταπολεμική Αθήνα – μία σημαντική πλευρά του Κυψελιώτη Κουμανταρέα ήταν άλλωστε αυτή: του «αθηναιογράφου», του λογοτεχνικού παρατηρητή της πόλης του.

Το δεύτερο πρόσφατο βιβλίο που εξέδωσε, μόλις πριν από δύο μήνες, είναι το μυθιστόρημα «Ο θησαυρός του χρόνου» από τη νέα στέγη του λογοτεχνικού του έργου, τις εκδ. Πατάκη. Εδώ είναι μια άλλη του πλευρά που αποκαλύπτεται – όχι πάντως για πρώτη φορά: η πλευρά της διπλής ζωής, της αμφισεξουαλικότητας. Γράφτηκε με αφηγητή τη σύζυγό του, την ώρα που εκείνη ήταν προδιαγεγραμμένο ότι θα πέθαινε από καρκίνο.

Είναι ένα βιβλίο για εκείνη, που έζησε με κάποιον σαν εκείνον. Ένα υποβλητικό μυθιστόρημα που έμελλε να είναι το τελευταίο ενός από τους σημαντικότερους συγγραφείς του καιρού μας. Και ταυτόχρονα, πριν από λίγες μέρες, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Τόπος η νεανική του αλληλογραφία με τον Βασίλη Βασιλικό.

Οι πρώτες πληροφορίες μιλούν για ληστεία μετά φόνου. Μετά τη νεκροτομή θα μάθουμε περισσότερα. Ωστόσο ξέρουμε ήδη ότι ο Κουμανταρέας υπηρέτησε την τέχνη της γραφής για περισσότερα από πενήντα χρόνια, έγραψε σημαντικά λογοτεχνικά έργα όπως η «Κυρία Κούλα», η «Βιοτεχνία υαλικών», το «Κουρείο», η «Φανέλα με το εννιά» που έγινε και ταινία (με τον Στράτο Τζώρτζογλου), το «Δυο φορές Έλληνας» και πολλά άλλα.

Μετέφρασε Λιούις Κάρολ, Έντγκαρ Άλαν Πόε, Έρνεστ Χεμινγουέι, Ουίλιαμ Φώκνερ, Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ. Δικά του έργα, πάλι, μεταφράστηκαν στα αγγλικά, τα γαλλικά και τα γερμανικά. Και δεν του έλειψαν και οι περιπέτειες επί δικτατορίας: συμμετείχε στην έκδοση «18 Κείμενα» που εξέδωσε η Νανά Καλλιανέση του Κέδρου και που είχε αντιστασιακό χαρακτήρα ενώ δικάστηκε τρεις φορές για το «Αρμένισμα».