Ιερά Οδός 309 και Σαλαμίνος 1. Αιγάλεω. Η καμαρούλα ήταν το σπίτι της οικογένειας του Γιώργου Ζαμπέτα. Το ξύλινο τραπέζι ήταν κολλημένο στον τοίχο της κουζίνας όπου κάθονταν όσοι διάβαιναν την πόρτα.

Στην κουζίνα των λίγων τετραγωνικών μέτρων, στριμωγμένοι ο ένας δίπλα στον άλλο, με τα σακάκια ριγμένα όπως όπως στους ώμους. Κάποιοι με λαϊκά όργανα: Χαράλαμπος Βασιλειάδης, Σταύρος Χατζηδάκης, Πέτρος Αναγνωστάκης, Μανόλης Καναρίδης, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Στράτος Παγιουμτζής. Τέλη της δεκαετίας του ’50, η σχεδόν κινηματογραφική εικόνα περιλαμβάνει μερικά μόνο από τα μεγάλα ονόματα της πινακοθήκης του λαϊκού τραγουδιού, με τον Γιώργο Ζαμπέτα στο κέντρο.

«Εργαστήρι» πολλών μετέπειτα επιτυχιών του ήταν το κουζινάκι του στο Αιγάλεω (και τα επόμενα σπίτια). Και ο πληθωρικός δημιουργός και σολίστας του μπουζουκιού, που διήνυσε μια μεγάλη πορεία από το τότε κουζινάκι του στο Αιγάλεω μέχρι τις Κάννες και τις ΗΠΑ όπου μάγεψε τον κόσμο με τις πενιές του, υπήρξε μια περίπτωση «παρεξηγημένου» προσώπου παρά τις πολλές και διαχρονικές του επιτυχίες και τις δεκάδες μουσικές του για τον κινηματογράφο (πάνω από 250 ταινίες).

Ο ίδιος, βαθιά μελαγχολικός (ακόμη και ο «Αράπης», όπως εξομολογείται, είχε την πλάκα αλλά υπέκρυπτε και το ξέσπασμα και την πίκρα του), έχει καταγραφεί στο υποσυνείδητο σαν ο μεγάλος μπουζουξής με τις εύστοχες ατάκες και το παροιμιώδες χιούμορ. Ομως υπήρξε κάτι παραπάνω από αυτά και η νέα κατάθεση 515 σελίδων της κόρης του Κατερίνας Ζαμπέτα με τίτλο «Βαθιά στη θάλασσα θα πέσω» που θα «ταξιδέψει» στα βιβλιοπωλεία προσεχώς (και το εξασφαλίσαμε πρώτοι) έρχεται να φωτίσει το πορτρέτο του πληθωρικού δημιουργού.

Μαζί με τη βιογραφία του διά χειρός Ιωάννας Κλειάσιου «Γιώργος Ζαμπέτας – Βίος και Πολιτεία» (εκδ. Ντέφι) που έχει προηγηθεί και που από όλες τις πλευρές υπήρξε πλήρης και διέσωσε την προφορικότητα του Ζαμπέτα, το νέο βιβλίο μπαίνει στα άδυτα της δημιουργίας του, της καθημερινότητάς του, στον ρόλο του ως πατέρα και συζύγου ενώ ξεκλειδώνει και πολλές από τις πλευρές της καλλιτεχνικής του πορείας. Εδώ εξάλλου, σε μεγάλο μέρος του βιβλίου, έχουν απομαγνητοφωνηθεί πολλές ώρες ομιλίας του ίδιου και ο δημοσιογράφος και ραδιοφωνικός παραγωγός Γιώργος Τσάμπρας ήταν εκείνος που οργάνωσε και επεξεργάστηκε το υλικό.

Ο Ζαμπέτας είχε πολλές ιδιότητες: συνθέτης δεκάδων επιτυχιών (και πολύ ετερόκλητων, από το σκωπτικό «Αράπη» μέχρι το σκοτεινό «Μάλιστα Κύριε»). Περφόρμερ πριν από τους περφόρμερ. Σολίστας που διαμόρφωσε δική του σχολή παιξίματος και σχεδόν συνδημιουργός καθώς προσέθετε εισαγωγές και άλλα μέρη σε αθάνατα τραγούδια άλλων δημιουργών (ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις έχει παραδεχθεί πως η εισαγωγή στο «Είμ’ αητός χωρίς φτερά» είναι του Ζαμπέτα). Εκφραστικός τραγουδιστής. Και συνθέτης που ανέδειξε πολλά μετέπειτα αστέρια όπως τους Δημήτρη Μητροπάνο, Τόλη Βοσκόπουλο, Βίκυ Μοσχολιού, Δούκισσα.

Πέρασε από κύματα, τίποτε δεν του χαρίστηκε. Ας δούμε πώς αφηγήθηκε ο ίδιος στην κόρη του Κατερίνα την ιστορία με το τραγούδι «Το γράμμα» που αποκαλύπτει και κάτι από το κλίμα της εποχής και τα ήθη της πιάτσας: «Αυτή η δουλειά γίνεται το 1956 και είναι σφραγίδα, την ημέρα που γεννήθηκε και ο γιος μου. Του βάλαμε το τραγούδι, ξεκίνησε το πρώτο τρίμηνο, γιατί τότε πληρώνανε κάθε τρίμηνο. Το πρώτο τρίμηνο είχε κάνει χίλια πεντακόσια και κόκαλο. Δεν προχωράει. Μου λέει ο Νίκανδρος Μηλιόπουλος, διευθυντής της Columbia: Κόκαλο το τραγούδι, κόκαλο κι εσύ. Δεν πρόκειται να ξαναβάλεις. Τώρα, μου λέει, τέλειωσε. Θα περάσουν χρόνια να μάθεις καλά τη δουλειά. Τρελάθηκα! Τρελάθηκα! Παίρνω τον δίσκο όπως ήτανε και πάω ολοταχώς στην ΥΕΝΕΔ. Καλή του ώρα εκεί που είναι, στον Νίκο τον Μουρκάκο. Ητανε διευθυντής τότε. Τσάκω τον δίσκο και ρίχ’ τονε, του λέω, πέντε φορές γιατί πάνε να μου τον σφάξουνε. Ο,τι γουστάρει το Γιωργάκι, μου λέει. Παίρνει τον δίσκο και τον προχωράει. Πάω το δεύτερο τρίμηνο, σαράντα πέντε χιλιάδες κομμάτια! Στις εταιρείες υπήρχε όριο πωλήσεων και ο δίσκος ξεπέρασε κάθε προηγούμενο!».

«Μπρος στις νέες εξελίξεις, η Columbia ξανακάλεσε τον πατέρα εσπευσμένα», σημειώνει η Κατερίνα Ζαμπέτα. Την 1η Δεκεμβρίου του 1956 ο ίδιος έγινε μέλος στην ΑΕΠΙ ως συνθέτης και δημιουργός.

Τρία χρόνια μετά, έγινε μια ιστορική συνάντηση: Τότε ο Ζαμπέτας δούλευε στο κέντρο του Χρήστου Κολοκοτρώνη στο Αιγάλεω, στην Ιερά Οδό και Κηφισού, μαζί με τον Πέτρο Αναγνωστάκη και τον Γρηγόρη Μπιθικώτση.

Ο ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ. «Μάντεψε ποιος ήρθε στο μαγαζί», είπε ένα βράδυ στη γυναίκα του. «Ο Μανόλης ο Χατζιδάκις! Το φαντάζεσαι; Κάθησε σ’ ένα τραπέζι μόνος του και μας άκουσε πολύ προσεκτικά. Ξέρεις, αυτός έχει σπουδάσει μουσική, αλλά τώρα βλέπω ότι σπουδάζει την μπουζουκοκατάσταση και την μπουζουκοϊστορία. Μου φαίνεται πως μας γουστάρει πολύ! Κάτι έχει στο μυαλό του αυτός…». Και έτσι ήταν αφού ο Χατζιδάκις ξαναπήγε πολλές φορές στο μαγαζί και μάλιστα κάποια ημέρα με μια μεγάλη παρέα, ανάμεσα στους οποίους ήταν η Μελίνα Μερκούρη, ο Ζυλ Ντασσέν, ο Σπύρος Μερκούρης, ο Γιώργος Φούντας, ο Αλέκος Πατσιφάς και ο Νίκος Καρύδης. Τότε του έγινε η πρόταση από τον Χατζιδάκι να παίξει στην μουσική που έγραφε για την ταινία «Ποτέ την Κυριακή».

«Ε, την άλλη μέρα τ’ απόγευμα, να πούμε, ξεκίνησα, πήγα με το μπουζούκι μου και πάμε στο σπίτι του Μανόλη. Πάμε σ’ ένα σπίτι, Λεωφόρο Αμαλίας. Σ’ ένα σπίτι ψηλό, σ’ ένα παλιό αρχοντικό, ανεβήκαμε απάνω, «καλώς τον Γιώργο», μου λέει ο Μανόλης. Πάμε μέσα, ήτανε πολλοί μαζεμένοι. Αλλά εμένανε με πήρε και μ’ έβαλε μέσα εκεί που υπήρχε ένα πιάνο. Και κάθεται με το πιάνο, βγάζω κι εγώ το μπουζούκι κι αρχινάει να μου παίζει. Και μου παίζει «Τα παιδιά του Πειραιά». Αυτό ήτανε. Του λέω, κάτσε να το μάθω. Μια, δυο, τρεις να πούμε, το πέρασε, το ‘παιζα. «Μπράβο, ρε Μανόλη», του λέω. «Μπράβο, ρε Μανόλη. Ωραίο πράγμα», του λέω, «πώς έτσι;» «Σ’ αρέσει», μου λέει. «Σ’ αρέσει;» «Τι λες, ρε Μανόλη;» του λέω. «Εδώ πέρα μιλάνε», του λέω, «εκατομμύρια δίσκοι»». Το προαίσθημά του ήταν προφητικό.

Η ιστορία της «Βαλίτσας»

Ο Γιώργος Ζαμπέτας δεν άντεξε ούτε μία ημέρα το νέο σπίτι που πήρε κατόπιν παρότρυνσης της γυναίκας του, στην πολυκατοικία του ζαχαροπλαστείου «Χαρά» στα Πατήσια και η επεισοδιακή μετακόμιση που διήρκεσε μία ημέρα (ο Ζαμπέτας επέστρεψε τρέχοντας στο Αιγάλεω) έγινε το τραγούδι «Η Βαλίτσα», που μετά ερμήνευσε ο Τόλης Βοσκόπουλος.

* Κατερίνα Ζαμπέτα, «Γιώργος Ζαμπέτας, Βαθιά στη θάλασσα θα πέσω…». Οργάνωση υλικού και επεξεργασία: Γιώργος Π. Τσάμπρας. Κυκλοφορεί εντός των ημερών από τις Εκδ. Αγκυρα, σελ. 515.

Τελευταία Νέα