Ιταλική νωπογραφία εποχής

Η εβραϊκή κοινότητα της Φεράρας είναι η μόνη στην επαρχία της Εμίλια Ρομάνα με συνεχή παρουσία από τον πρώιμο Μεσαίωνα ως τις μέρες μας. Εβραίοι της Γερμανίας, της Ισπανίας, της βόρειας και νότιας Ιταλίας, ελάχιστοι από τον ελλαδικό χώρο, εμπορευόμενοι, μαγαζάτορες, αλλά και σπουδαγμένοι στο τοπικό πανεπιστήμιο, το οποίο άρχισε να λειτουργεί το 1391, προσεκτικοί στις δοσοληψίες τους με τη Βενετία, που απέχει 47 χιλιόμετρα από την πόλη τους, επέδειξαν τον πλούτο και τον πολιτισμό της τον 15ο και τον 16ο αιώνα. Ηταν παρόντες όταν πέρασαν από το πανεπιστήμιο οι σπουδαστές Σαβοναρόλα, Κοπέρνικος, Παράκελσος, όταν έλαμψε η Λουκρητία Βοργία, όταν στα μέγαρα των προυχόντων έδωσαν δείγματα της τέχνης του συνθέτες όπως ο Ζοσκέν ντε Πρε, ο Τζεζουάλντο, ο Ομπρέχτ, στη Φεράρα έγραψαν και αναγνωρίστηκαν ο Αριόστο και ο Τορκουάτο Τάσσο. Ηταν παρόντες στη δυναστεία των Ντ’ Εστε, η οποία, με ρίζες από το 1264, επανασχεδίασε την πόλη το 1484 και έχτισε το παλάτι της, παράδειγμα αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής και χωροταξίας, διακοσμημένο με έργα των Πιέρο ντελά Φραντσέσκα, Τζάκοπο Μπελίνι, Αντρέα Μαντένια. Για την προστασία της πόλης, οι Ντ’ Εστε ύψωσαν τείχη μήκους εννιά χιλιομέτρων, μερίμνησαν για την κοινωνική συνοχή και τη θρησκευτική ανοχή, για τη μακροημέρευση της εξουσίας τους. Σήμερα η Φεράρα ανήκει στις πόλεις-μνημεία της UNESCO.