Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Η παρατεταμένη εκκρεμότητα αναφορικά με το θέμα της προμήθειας αεροσκαφών F-16 προς την Τουρκία φαίνεται να έχει εισέλθει σε κρίσιμη φάση εν όψει της αναμενόμενης αμερικανικής απόφασης.
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδείξεις, ο πρόεδρος Μπάιντεν τείνει να αποδεχθεί το σχετικό τουρκικό αίτημα, χωρίς αυτό να σημαίνει και τη γρήγορη τελική έκβαση της όλης υπόθεσης, λόγω των αντιδράσεων που σημειώνονται σε κύκλους της Γερουσίας και της αμερικανικής Βουλής.
Οπως προβλεπόταν, η υπάρχουσα περί το ζήτημα ασάφεια έχει προκαλέσει εκνευρισμό και δυσαρέσκεια στην κακομαθημένη Αγκυρα, η οποία επί σειρά ετών είχε συνηθίσει στην ευνοϊκή «κατανόηση» από τις ΗΠΑ των θέσεων και αιτημάτων της και δυσκολεύεται τώρα να δεχθεί τις επιφυλάξεις και τους δισταγμούς που φαίνεται να αντιμετωπίζει. Ενοχλείται μάλιστα ιδιαιτέρως και από το γεγονός ότι οι ΗΠΑ έχουν δηλώσει πως θα προμηθεύσουν στην Ελλάδα αεροσκάφη υψηλότερων δυνατοτήτων και επιδόσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, η Αγκυρα ετοιμάζεται να αποδυθεί σε έναν σκληρό διαπραγματευτικό αγώνα για να επιτύχει τον στόχο της κινούμενη πυρετωδώς στα παρασκήνια, αποστέλλουσα στην Ουάσιγκτον τον κ. Τσαβούσογλου και αναμένουσα και την επίσκεψη του κ. Μπλίνκεν σε Ελλάδα και Τουρκία.
Υπό το φως των ανωτέρω δεδομένων είναι σκόπιμες ορισμένες παρατηρήσεις:
- Η μακροχρόνια πολιτική «συμπάθειας» και ανοχής των ΗΠΑ προς την Αγκυρα είχε επιτρέψει στην τελευταία να εκτελεί επί μακρόν επιτυχώς το πολιτικό γύμνασμα αμφιταλάντευσης μεταξύ Δύσης και Ρωσίας προωθώντας συνεχώς την πολιτική της που αποσκοπεί όχι μόνο στην ανάδειξη της Τουρκίας σε τοπική υπερδύναμη αλλά και τη συνοριακή επέκτασή της προς το Αιγαίο και ευθέως εις βάρος της ελληνικής κυριαρχίας. Πρέπει να τονιστεί ότι ο στόχος αυτός αποτελεί συστατικό στοιχείο της τουρκικής πολιτικής και τυγχάνει διαχρονικής και διακομματικής αποδοχής. Αρα, δεν οφείλεται ούτε σε προεκλογική συγκυρία ούτε σε προσωρινά αίτια.
- Τα τελευταία χρόνια επιχειρήθηκαν από τις ΗΠΑ, για λόγους στρατηγικών εκτιμήσεων, κάποιες εξισορροπητικές κινήσεις με σχετική αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας και αναγνώριση της σημασίας του ελληνικού χώρου. Αλλά η στήριξη της Τουρκίας παρά ορισμένες πράξεις απειθαρχίας έναντι της Δύσης συνεχίζει να διέπει την αμερικανική πολιτική και να αποτελεί βασικό και αμετάβλητο άξονά της με ισχυρή στήριξη από τον μηχανισμό του αμερικανού ΥΠΕΞ καθώς και άλλους θεσμικούς παράγοντες. Διότι ο βασικός σκοπός των ΗΠΑ είναι η διατήρηση της Τουρκίας στους κόλπους του ΝΑΤΟ. Επισημαίνεται όμως ότι θα αποτελούσε βαρύ σφάλμα σε βαθμό αυταπάτης να θεωρήσουμε ότι η αμερικανική πολιτική έχει μεταστραφεί υπέρ ημών, επηρεαζόμενοι από ποικίλες φιλικές εκδηλώσεις, όπως η όντως θερμή και πολιτικά επωφελής υποδοχή που επιφυλάχθηκε από το Κογκρέσο στον έλληνα πρωθυπουργό, κατά την προ μηνών επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον. Διότι άριστα μεν τα αισθήματα, αλλά σταθερά ψυχρές οι στρατηγικές επιλογές.
- Υπό τις τρέχουσες περιστάσεις η Τουρκία θα εξαντλήσει κάθε προσπάθεια για να εξασφαλίσει την αγορά των αεροσκαφών, καταφεύγουσα, κατά τη συνήθειά της, σε επιδέξιους εκβιασμούς και σε προβολή απαιτήσεων για δυσανάλογα ανταλλάγματα. Και έτσι όχι μόνο θα διαπραγματευθεί την άρση του βέτο, για την ένταξη στο ΝΑΤΟ της Φινλανδίας και της Σουηδίας, αλλά πιθανότατα θα ζητήσει και πρόσθετα ανταλλάγματα μετατρεπόμενη από αιτούσα χώρα σε απαιτούσα.
- Το συμπέρασμα είναι ότι τα F-16 κατά πάσα πιθανότητα θα δοθούν, πράγμα που θα αποτελέσει σοβαρή ενίσχυση της τουρκικής ισχύος. Αρα η Ελλάδα επιβάλλεται να συνεχίσει μεθοδικά τη βελτίωση της αμυντικής της δύναμης. Διότι η ισχύς είναι το ασφαλέστερο έρεισμα για την αποσόβηση πολεμικών περιπλοκών.
Ο Δημήτρης Καραϊτίδης είναι πρέσβης ε.τ.
