«Η δική μας ενοχή και η οδύνη των άλλων»

Το επίθετο Ασμαν – είτε αναφέρεται στον γερμανό αιγυπτιολόγο Γιαν είτε στην καθηγήτρια Λογοτεχνικών Σπουδών και σύζυγό του Αλάιντα – αποτελεί εγγύηση στη βιβλιογραφία της πολιτισμικής μνήμης ή της «ανθρωπολογίας της μνήμης». Ο πρώτος έχει αφιερώσει την έρευνά του στην περίφημη αναφορά στο παρελθόν (μνήμη), το πολιτικό φαντασιακό (ταυτότητα) και τη δημιουργία της παράδοσης (πολιτισμική συνέχεια) αναζητώντας πώς συντελούν στη συγκρότηση της περίφημης «συνεκτικής δομής»: εκείνης που συνδέει τα μέλη μιας κοινωνίας, αλλά και το χθες με το σήμερα. Διακρίνει μάλιστα τη συλλογική μνήμη σε «επικοινωνιακή», η οποία σχετίζεται με την καθημερινότητα και αναπτύσσεται στο πλαίσιο μιας ομάδας ενόσω ζουν ακόμη οι φορείς της, και σε «πολιτισμική», μέσω της οποίας η ιστορία γίνεται μύθος. Στο πλαίσιο του σύντομου αυτού εισαγωγικού σημειώματος αρκεί η υπόμνηση του κομβικού βιβλίου του, που κυκλοφορεί ευτυχώς και στα ελληνικά: «Η πολιτισμική μνήμη» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2017, μτφ. Διαμαντής Παναγιωτόπουλος), όπου, με βάση το τρίπτυχο ανάμνηση – γραφή – συλλογική ταυτότητα μελετά τον τρόπο με τον οποίο διαμόρφωσαν εικόνα για το παρελθόν τους το ιερατείο της αρχαίας Αιγύπτου, το αρχαίο Ισραήλ και οι ελληνικές πόλεις.