Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Η πανδημία φέρνει τις εξαιρετικά χρεωμένες φτωχές χώρες αντιμέτωπες με ένα μοιραίο δίλημμα. Οπως είπε ο βραβευμένος με το Νομπέλ Ειρήνης πρωθυπουργός της Αιθιοπίας Αμπι Αχμέντ τον περασμένο Απρίλιο, οι ηγέτες αναγκάστηκαν να επιλέξουν αν θα «συνεχίσουν να πληρώνουν προς το χρέος ή να ανακατευθύνουν πόρους για να σώσουν ζωές και τα προς το ζην». Και όταν επιλέγουν το τελευταίο, είναι συχνά η Κίνα - ο μεγαλύτερος διμερής δανειστής της Αφρικής - από την οποία εξαρτώνται.
Ενα μορατόριουμ για το χρέος έσωσε την Ανγκόλα, τουλάχιστον για τώρα. Μαζί με το Τσαντ, τη Δημοκρατία του Κονγκό, τη Μαυριτανία και το Σουδάν, η Ανγκόλα υπέστη σοβαρή οικονομική πίεση, λόγω της κατάρρευσης των τιμών των εμπορευμάτων που προκλήθηκε από την κρίση του Covid-19.
Τον Σεπτέμβριο, η Ανγκόλα εξασφάλισε συμφωνία με τρεις από τους σημαντικότερους πιστωτές της - συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας Ανάπτυξης της Κίνας - την CDB, στην οποία οφείλει η αφρικανική χώρα 14,5 δισ δολ. - και της Τράπεζας Εξαγωγών-Εισαγωγών της Κίνας (EximBank, όπου οφείλει 5 δισ. δολ.) - για να λάβει 6,2 δισ. δολάρια τα επόμενα τρία χρόνια. Ομοίως, τον Οκτώβριο, η Ζάμπια έχασε μια πληρωμή τόκων 42,5 εκατ. δολ. για ένα ομόλογο σε δολάρια και ήταν στο χείλος της αθέτησης ομολόγων 12 δισ. δολ. - το ισοδύναμο περίπου του ΑΕΠ της. Ομως οι ίδιοι κινέζοι πιστωτές μείωσαν την πίεση: το CDB ανέστειλε τους τόκους και τις βασικές αποπληρωμές για έξι μήνες, μέχρι τον Απρίλιο του 2021, και η EximBank ανέστειλε όλες τις πληρωμές στο χαρτοφυλάκιο κρατικών δανείων ύψους 110 εκατομμυρίων δολαρίων.
Η αναστολή του χρέους κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης μπορεί να προσφέρει προσωρινή ανακούφιση στις φτωχές χώρες, αλλά δεν θα λύσει τα προβλήματα χρέους αυτών των χωρών. Αντίθετα, θα μπορούσε να προκαλέσει κύμα συγχρονισμένων αθετήσεων υποχρεώσεων, απαιτώντας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και άλλους θεσμούς να παρέμβουν. Η αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων χρέους απαιτεί βιώσιμο νέο διεθνές πλαίσιο. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν θα πρέπει να ηγηθεί του τρόπου δημιουργίας πλαισίου που να μπορεί να διαχειριστεί τις επιπτώσεις από τον κινεζικό δανεισμό τύπου αρπακτικού. Οι ενέργειες της Κίνας στη χρηματοδότηση είναι ακόμη λιγότερο διαφανείς - και δυνητικά πιο καταστροφικές.
Η Πάολα Σουμπάτσι είναι καθηγήτρια διεθνών οικονομικών στο Queen Mary Global Policy Institute του University of London
