Ο Μπόρις Τζόνσον υποστήριξε ότι εξασφάλισε μία εμπορική συμφωνία χωρίς δασμούς, ποσοστώσεις και φραγμούς. Είναι, όμως, έτσι; Μόνο εν μέρει. Στο εξής θα διεξάγονται συνοριακοί έλεγχοι στις εισαγωγές και εξαγωγές, κάτι που ίσως οδηγήσει σε ουρές φορτηγών και καθυστερήσεις. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι οι έλεγχοι στα σημεία εισόδου και εξόδου θα πενταπλασιαστούν. Αυτό θα έχει μεγάλο αντίκτυπο στις προμήθειες τροφίμων, το ένα τέταρτο των οποίων προέρχεται από την ΕΕ. Αλυσίδες σουπερμάρκετ έχουν προειδοποιήσει ότι προσωρινά ενδέχεται να παρουσιαστούν ελλείψεις φρέσκων προϊόντων όπως φρούτα, λαχανικά και κρέατα. Ορισμένα αγαθά που υπάγονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων, θα υπόκεινται σε δασμούς. Η έξοδος από την ενιαία αγορά συνεπάγεται πρόσθετη γραφειοκρατία (συμπλήρωση εντύπων, πιστοποιητικά ασφαλείας, ειδικές σημάνσεις) που, σύμφωνα με τις φορολογικές Αρχές, θα μπορούσε να επιβαρύνει τις βρετανικές επιχειρήσεις με 7,5 δισ. στερλίνες. Η συμφωνία προβλέπει έναν «ανεξάρτητο μηχανισμό διαιτησίας» που θα κρίνει εάν κάποιο από τα δύο μέρη δικαιούται να επιβάλει κυρώσεις (π.χ. δασμούς) σε περίπτωση που το έτερο μέρος καταφύγει σε πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού (π.χ. κρατικές ενισχύσεις σε συγκεκριμένους κλάδους ή χαλάρωση των προδιαγραφών ποιότητας). Βρετανία και ΕΕ μπορούν να ζητήσουν την επανεξέταση ολόκληρης της εμπορικής συμφωνίας.
Οι οικονομικές σχέσεις των δύο μερών θα είναι σαφώς πιο περιορισμένες από ό,τι προηγουμένως: σύμφωνα με το Γραφείο Ευθύνης για τον Προϋπολογισμό, η Βρετανία θα χάσει το 4% του ΑΕΠ της σε βάθος 15ετίας. H ΕΕ αποτελεί έναν από τους καλύτερους πελάτες του Ηνωμένου Βασιλείου. Πάρτε, για παράδειγμα, την αυτοκινητοβιομηχανία: περισσότερα από τα μισά από τα 1,3 εκατ. οχήματα που εξάγονται κάθε χρόνο προορίζονται για την ευρωπαϊκή αγορά. Εάν αυξηθεί το κόστος συναρμολόγησής τους, κάποιοι κατασκευαστές ενδέχεται να μεταφέρουν τα εργοστάσιά τους στην ηπειρωτική Ευρώπη. Από τη συμφωνία εξαιρέθηκαν οι υπηρεσίες, οι οποίες αντιστοιχούν στο 80% του βρετανικού ΑΕΠ. H ΕΕ αιμοδοτεί τον βρετανικό χρηματοπιστωτικό τομέα με 30 δισ. στερλίνες τον χρόνο, συμβάλλοντας σημαντικά στην ανάδειξη του Λονδίνου στο δεύτερο – μετά τη Νέα Υόρκη – μεγαλύτερο χρηματοοικονομικό κέντρο του κόσμου. Από χθες, η άνευ όρων πρόσβαση των βρετανικών εταιρειών του κλάδου στην ενιαία αγορά τερματίστηκε. Στο μέλλον, η ΕΕ θα επιτρέπει στο Σίτι του Λονδίνου να έχει πρόσβαση στις αγορές της εφόσον πληροί συγκεκριμένες προδιαγραφές «ισοδυναμίας». Στο μέτωπο της αλιείας, που λίγο έλειψε να τινάξει τις διαπραγματεύσεις στον αέρα, η Βρετανία θα επιτρέπει στην ΕΕ να διατηρεί το 75% της αξίας των ψαριών που πιάνει στα βρετανικά ύδατα για τα επόμενα πεντέμισι χρόνια. Κατόπιν, το ποσοστό θα προκύπτει από ετήσιες διαπραγματεύσεις. Η Βρετανία αποχώρησε από το πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών Erasmus. Επίσης, δεν μετέχει πλέον στη Europol, τη Eurojust, το Ευρωπαϊκό Ενταλμα Σύλληψης και το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν (SIS2), με συνέπεια να χάσει την πρόσβαση που είχε σε βάσεις δεδομένων με στοιχεία ποινικού μητρώου, DNA, δακτυλικά αποτυπώματα κ.ά. Η συμφωνία κάνει μνεία σε ένα νέο πλαίσιο αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας και ανταλλαγής δεδομένων, όχι όμως σε πραγματικό χρόνο. «Ανακτήσαμε τον έλεγχο του πεπρωμένου μας» δήλωσε, με το γνωστό, στομφώδες ύφος του ο Μπόρις. Να ξέχασε, άραγε, ότι το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον;
