Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
«Εάν είχαμε χάσει τον πόλεμο, θα είχαμε δικασθεί ως εγκληματίες πολέμου», είχε δηλώσει ο αρχηγός της αμερικανικής αεροπορίας, Κέρτις Λεμέι μετά τη ρίψη των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι το 1945. Ο αξιωματικός που διηύθυνε την επίθεση των ΗΠΑ στην Ιαπωνία τις τελευταίες ημέρες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, πίστευε στη χρήση των πυρηνικών όπλων και θεωρούσε κάθε πράξη αποδεκτή για να επιτευχθεί η νίκη. Δύο δεκαετίες αργότερα, θα έλεγε για το Βιετνάμ ότι η Αμερική «θα πρέπει να τους βομβαρδίσει μέχρι να τους στείλει πίσω στη λίθινη εποχή». Ομως ήταν αρκετά ειλικρινής για να παραδεχθεί ότι η καταστροφή της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι δεν θεωρήθηκε έγκλημα πολέμου μόνο και μόνο επειδή η Αμερική κέρδισε τον πόλεμο.
Την περασμένη εβδομάδα συμπληρώθηκαν 75 χρόνια από την πρώτη πυρηνική επίθεση στον κόσμο. Και παρότι η Χιροσίμα έγινε συνώνυμο του υπαρξιακού τρόμου, οι ηθικές συνέπειες εκείνων των βομβαρδισμών έχουν ξεχαστεί. «Υιοθετήσαμε έναν ηθικό κώδικα παρόμοιο με εκείνο των βαρβάρων στον Μεσαίωνα», έγραψε στην αυτοβιογραφία του ο ναύαρχος Ουίλιαμ Λίχι, επικεφαλής του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ επί των προέδρων Ρούζβελτ και Τρούμαν.
Οι προσπάθειες να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα άρχισαν αμέσως. Στις 9 Αυγούστου, ημέρα ρίψης της ατομικής βόμβας στο Ναγκασάκι ο πρόεδρος Χάρι Τρούμαν σε διάγγελμά του ισχυρίσθηκε ότι η βόμβα στη Χιροσίμα έπεσε σε στρατιωτική βάση «επειδή θέλαμε να αποφύγουμε απώλειες μεταξύ των πολιτών». Στην πραγματικότητα 300.000 άτομα ζούσαν στη Χιροσίμα, το 40% των οποίων σκοτώθηκαν με φριχτό τρόπο.
Πολλοί στρατιωτικοί ηγέτες των συμμάχων διαφωνούσαν με την αναγκαιότητα των πυρηνικών βομβών. Ο Τσέστερ Νίμιτς, διοικητής του αμερικανού στόλου στον Ειρηνικό επέμεινε ότι «δεν αποτελεί σημαντική βοήθεια στον πόλεμο εναντίον της Ιαπωνίας». Ο Αϊζενχάουερ συμφωνούσε ότι ήταν «εντελώς αχρείαστες για να σωθούν αμερικανικές ζωές». Υπάρχουν αποδείξεις ότι οι Αμερικανοί προετοίμαζαν τη χρήση ατομικής βόμβας εναντίον της Ιαπωνίας από τις αρχές του 1943.
Σε μια εποχή κατά την οποία οι αντιρατσιστικές διαμαρτυρίες έχουν μεταφέρει την ιστορία της δουλείας και ανάλογων πρακτικών στη δημόσια συζήτηση, είναι εντυπωσιακή η ιστορική αμνησία για τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Σήμερα δείχνουμε ακόμα πιο αδιάφοροι για την απανθρωπιά και την πλήρη έλλειψη ηθικής βάσης για τις βόμβες από ό,τι ήταν οι στρατιωτικοί ηγέτες της εποχής εκείνης.
Το ότι οι νικητές καθορίζουν τι είναι ηθικό και τι όχι, δεν αποτελεί μόνο ιστορικό ερώτημα. Αφορά και τους σημερινούς πολέμους. Η Ιστορία μπορεί να γράφεται από τους νικητές, όμως η ηθική δεν μπορεί να καθορίζεται αποκλειστικά από εκείνους.